hụ Lệnh Hồ

Xung. Kim Dung cố tình muốn làm nổi bật nét tương phản của chữ ngụy và

chữ thành giữa hai thầy trò. Một bên che đậy tà tâm thâm độc dưới lớp vỏ cực kì khuôn thước qui củ, một bên cứ hồn nhiên theo ý thích mà hành

sự, xét thấy không thẹn với lòng là được. Cuối cùng, khi cái mặt nạ giả

dối của vị sư phụ mà gã hằng tôn kính đã rơi xuống để hiện nguyên hình

là tên ngụy quân tử vô cùng gian xảo, thì hai thầy trò bị đẩy vào thế

phải giao đấu với nhau bằng hai môn kiếm pháp tối cao. Rốt cuộc Độc cô

cửu kiếm vẫn chiến thắng Tịch tà kiếm pháp, cũng như chữ Ngụy vẫn luôn

luôn phải bị đánh bại bởi chữ Thành !.

Trong Tiếu ngạo giang hồ, nói đến Lệnh Hồ Xung mà không nói đến nhóm Đào cốc lục tiên sẽ là điều thiếu sót lớn. Nhưng đó sẽ là nội dung của một

bài viết khác. Đặt sáu nhân vật hồn nhiên ngây ngô bên cạnh Lệnh Hồ

Xung, Kim Dung càng làm tăng thêm vẽ khoái hoạt, bỡn đời của gã. Một tay tưu đồ thuộc nòi lãng tử đa tình như Lệnh Hồ Xung thì có thiết tha gì

với cái chức Giáo chủ Nhật Nguyệt thần giáo hay cái tham vọng thống trị

giang hồ ? Có lẽ các thứ đó đối với gã cũng không lí thú bằng uống một

vò rượu ngon, rồi cùng người yêu rong chơi bốn biển và thả hồn theo khúc Tiếu ngạo giang hồ trong tiếng hợp tấu của cầm tiêu !

____________

Chú giải của người viết :

[1'> Theo nguyên bản Tiếu ngạo giang hồ mà tôi được đọc qua (gồm 4 tập

28-31 trong bộ Kim Dung toàn tập) thì Ma giáo còn gọi là Nhật Nguyệt

thần giáo, không hiểu sao ông Hàn Giang Nhạn, một dịch giả Kim Dung cực

kì tài hoa, lại dịch là Triêu Dương thần giáo

[2'> Tây Sương Kí, bản dich Nhựơng Tống, chương Khảo hoa, nxb Tân việt, tr. 312-318

[3'> Nam hoa kinh, Ngoại thiên. chương Biền mẫu

[4'> Thành giả, vật chi chung thuỷ, bất thành vô vật (Thành thực là gốc

ngọn của mọi sự. Không chân thành thì không thể có gì thành tựu được cả

(Trung dung, chương XXV). Vào sớm mai đẹp trời, một chàng

trai khôi ngô tuấn tú từ biệt sư phụ hạ sơn. Con đường hành đạo của

chàng đang mở ra trước mắt với lời dặn dò của sư phụ - thường là bậc cao nhân tuyệt thế qui ẩn chốn lâm tuyền hay bậc kì nhân dị sĩ trong u sơn

cùng cốc. Thế rồi từ đó, chàng “thân hoài tuyệt kĩ, nghĩa khí can vân”

(Mình ôm võ công tuyệt thế, và tâm hồn nghĩa khí ngất trời) cứ ung dung

đem võ công và đạo lí được thầy truyền thụ ra hành hiệp. Từ phá hắc điếm đến đả lôi đài hay giết kẻ thù...., tất cả đều được tiến hành với sự

chiến thắng đã được định trước. Chàng luôn luôn là nhân vật bách chiến

bách thắng và được xem như hiện thân cho công đạo của võ lâm.

Đó hầu như là cái mẫu chung cho loại tiểu thuyết võ hiệp cổ điển vốn

thường đi theo khuôn khổ : nhân vật chính diện bao giờ cũng là nơi tụ

hội của những điều tốt đẹp, lí tưởng. Không ai nghi ngờ gì về những việc anh ta làm và cái đạo lí mà anh ta đại diện. Thông thường câu chuyện võ hiệp cổ điển bắt đầu khi nhân vật chính đã học thành tài và hạ sơn.

Trên con dường hành hiệp, nếu anh ta có tầm thù đi nữa thì kẻ thù đó

cũng thường là một kẻ thù chung của nhiều người, đại diện cho một thế

lực của tội ác. Chuyện tầm thù rưả hận đã dời bình diện, nó không còn là chuyện cá nhân của riêng anh ta nữa mà đã mang một í nghĩa xã hội. Trả

mối tư thù và duy trì Công đạo đã trở thành một. Anh ta chỉ thay mặt cho Thần Công lí để thưởng thiện phạt ác, trả lại sự công chính cho võ

lâm.Người đọc cứ yên tâm là anh ta sẽ sống đến cuối câu chuyện với sự

chiến thắng tất yếutrước mọi kẻ thù. Trong khi đó, các nhân vật phản

diện luôn luôn là nơi tập trung của những cái xấu xa, tồi tệ, thậm chí

đến mức gần như cường điệu. Các nhân vật chính và tà đối lập nhau rất rõ ràng về nhân cách. Nhìn chung, hiện thực được mô tả trong tiểu thuyết

võ hiệp cổ điển là một thứ hiện thực được qui định. Loại tiểu thuyết đó

luôn luôn chỉ tảcái phải là, cái nên là ( what should be) mà không bao

giờ tả được cái đang là, cái thực sự là ( what is).

Dường như trước khi cầm bút thì các tác gia tiểu thuyết cổ điển đã có

sẵn một cái công thức trong trí để mô phỏng theo, theo dạng các bài tập

mẫu. Mọi diễn biến về nội dung cũng như tâm lí nhân vật, với đôi chút

thay đổi về bối cảnh, đều phát triển theo lối đơn tuyến và đơn điệu. Đó

là một nền văn học rập khuôn của các nhà tâm lí học thô thiển, và của

các nhà đạo đức học ngây thơ.

Đến Kim Dung thì mọi chuyện thay đổi hẳn. Cái biên giới phân biệt chính

tà, vốn được xem là rõ ràng và không thể chối cãi trong tiểu thuyết võ

hiệp cổ điển, giờ đây đã bị xóa nhòa và thay vào đó là nỗi trăn trở băn

khoăn. Ông sẵn sàng gán cho các nhân vật Tà giáo những nét quyến rũ

tuyệt vời và không ngần ngại để lộ những bản chất xấu xa tàn độc của một số nhân vật Chính giáo. Người đọc làm sao có thể quên được nhan sắc

lộng lẫy của Hân Tố Tố, kiến văn uyên bác của Kim mao vương Tạ Tốn, tài

hoa tuyệt vời của Đông tà Hoàng Dược Sư hay tâm hồn sâu lắng của Khúc

Dương trưởng lão ?. Người đọc ắt hẳn phải giật mình trước âm mưu thâm

hiểm của Tả Lãnh Thiền cũng như cái dã tâm ghê gớm của Nhạc Bất Quần.

Một kẻ không ngần ngại, b