
giữa chung cư và kí túc xá. Chung cư là khu nhà mới xây với bốn người một phòng, mỗi người chiếm một góc phòng, bên trên là giường, bên dưới là bàn máy tính, có cả ban công và phòng vệ sinh, bên trong
bài trí rất đẹp, còn có radio và truyền hình cáp. Tiền phòng một năm ở
khu chung cư là 1.200 tệ. Còn kí túc xá là khu nhà cũ trước đây với sáu
đến tám người cùng ở trong một phòng, lộn xộn không thể chịu được, phòng vệ sinh thì cả khu nhà dùng chung, nửa đêm tuyệt đối không dám đi đến
tận cuối hành lang để đi vệ sinh. Tứ phía xung quanh là những chiếc
giường cao thấp, ở giữa toàn bàn là bàn, chật chội tới mức không thể đi
lại dễ dàng. Tiền phòng một năm ở kí túc xá là 500 tệ. Quan hệ giữa
giá cả và giá trị đã thể hiện rất rõ ràng. Tôi tin rằng nếu không xét
đến vấn đề tiền bạc thì không có bất cứ ai lại đồng ở khu kí túc xá cũ
kĩ mà không ở khu chung cư mới rộng rãi sáng sủa. Một bên 1.200 tệ,
một bên 500 tệ, cái khoảng cách 700 tệ ấy khiến chúng tôi cảm thấy khó
xử.
Nói thực, khi nhà trường mới tuyên bố điều chỉnh các phòng kí túc thì nhất định những vị lãnh đạo anh minh này không ngờ rằng có nhiều phiền
toái như vậy. Đương nhiên chúng tôi cho rằng điều kiện gia đình tốt một
chút thì đến ở khu chung cư mới, nhà nghèo một chút thì cứ tiếp tục ở
trong khu kí túc xá ảm đạm, ẩm ướt, chật chội, khó chịu này là được rồi. Nhưng làm sao để phân chia ranh giới giữa sự nghèo túng và giàu có này
đây? Trẻ con bây giờ, sinh viên bây giờ đã không đơn giản như những gì
mà các vị lãnh đạo tiền bối tưởng tượng. Buổi tối hôm nhà trường công
bố thông tin, cả phòng kí túc không có ai thể hiện rõ ràng là muốn tiếp
tục ở lại kí túc xá. La Nghệ Lâm và Tô Tiêu lại kiên quyết nói rằng:
"Nhất định là phải ở khu chung cư rồi". Trịnh Thuấn Ngôn nói ở đâu
cũng được. Chương Hàm Yên lúc đó thì đã ra nước ngoài. La Nghệ Lâm hỏi tôi, tôi cũng giả vờ nói một câu: "Thế nào cũng được". Không có ai
hỏi Diệp Ly.
Ngày hôm sau chủ nhiệm lớp đến ghi danh sách những người tiếp tục ở
kí túc xá, vì lớp tôi chỉ yêu cầu để lại năm người nghĩa là 1/20 nữ sinh phải ở trong khu nhà đổ nát này, còn lại đều phải chuyển đến khu nhà
chung cư mới tốt hơn. Kết quả là chủ nhiệm lớp đã nổi cáu ngay ở hành
lang kí túc xá nữ. Ông ấy rất tức giận nói: "Ai cũng muốn đến ở khu
chung cư hết, lớp chúng ta có một trăm nữ sinh nhưng nhà trường chỉ phân cho lớp chúng ta chín mươi nhăm giường trong chung cư, vậy các em nói
xem phải làm thế nào đây?!". Không có một ai chủ động nói sẽ tiếp tục ở lại trong kí túc xá! Điều này khiến chủ nhiệm lớp vô cùng tức giận,
nhưng tôi hiểu thực ra mọi người đều đang có một tâm sự chung. Đúng
thế, sao lại phải vì 700 tệ mà hạ thấp giá trị bản thân cơ chứ? Chủ
động ở lại kí túc xá, bỏ qua khu chung cư chẳng phải là hạ thấp giá trị
bản thân và nói cho các bạn học biết rằng tôi nghèo hơn các bạn, tôi
không thể cùng các bạn ở trong khu chung cư được ư? Đúng thế, lòng tự
tôn và thể diện không phải là thứ có thể vứt bỏ dễ dàng như vậy. 700 tệ
chia bình quân mỗi tháng chẳng qua cũng chưa tới 60 tệ mà thôi. Mỗi
tháng bỏ ra 60 tệ là đã có thể khiến chỗ ở của mình cơ bản được cải
thiện, điều quan trọng hơn là 60 tệ đó có thể chứng minh mình và các bạn có cùng một đẳng cấp, cùng một trình độ. 60 tệ có thể mua được lòng tự
tôn của bốn năm đại học. 60 tệ này cũng thật là đáng giá biết bao. Nếu
như bản thân tự nguyện chủ động xin ở lại kí túc xá thì sự phân hoá tầng lớp giai cấp trở nên quá rõ ràng, cũng có nghĩa là tự nói mình và đa số các bạn học không cùng một đẳng cấp. Sau này gặp các bạn trong khu
chung cư liệu còn có thể tự nhiên, bình tĩnh chào hỏi như trước được
không? Cứ cho là bạn có thể làm như không có chuyện gì xảy ra, nhưng
những người chuyển đến khu chung cư sẽ bàn luận sau lưng bạn thế nào
đây? Từ nay về sau họ có thể đối xử với bạn - con bé không cùng tầng
lớp với họ ra sao đây?
Một đám nữ sinh đang thì thầm bàn luận ở hành lang. Bàn tới bàn lui.
Khu hành lang tăm tối, mịt mùng với những tâm sự không ai giống ai.
Cuối cùng thầy chủ nhiệm lớp phải lên tiếng: "Tốt nhất các em nên có
người chủ động xin ở lại kí túc xá, xem là năm người nào. Nếu không ngày mai sẽ không xong đâu, tôi có thể sẽ dựa vào tình hình cụ thể để chỉ
định một số người ở lại kí túc xá, ngày kia phải nộp danh sách lên
trường rồi". Mọi người đều thở dài rồi tản đi hết. Chỉ có vài nữ sinh
vẫn đứng dưới ngọn đèn tối om của hành lang và tiếp tục nói gì đó.
Quay về phòng, La Nghệ Lâm một lần nữa nhấn mạnh rằng cô ấy nhất quyết
không thể ở trong kí túc xá: "Tôi chịu đựng đủ rồi, từ lúc mới chuyển
nhà tới đây đã không chịu được rồi, các cậu nghĩ mà xem đang ở nhà rộng
rãi, sạch sẽ như thế lại phải chuyển đến nơi "ổ chuột" này, đến đánh
răng cũng phải xếp hàng lại còn làm cho ống quần bám đầy nước bẩn. Ôi!
mau mau chuyển đi, mau mau chuyển đi! Các cậu cũng ở chung cư hết đi,
như vậy mấy người chúng ta lại có thể được ở cùng nhau! Thật vui biết
mấy!".
Hai chữ "ghê tởm", từ tận đáy lòng tôi đã đọc thầm vô số lần. Thật là