uyết định quan trọng hay báo cáo với cấp trên. Người bình thường dùng tiếng phổ thông sẽ bị coi là “làm phách”.
Tiếng phổ thông của Kiều Mục là do mẹ dạy từ nhỏ, phát âm cực kì chính xác, không lẫn chút khẩu âm địa phương nào. Người qua đường nghe cậu bé nói tiếng phổ thông chính xác như vậy thì không ngớt khen ngợi. Ai nấy đều khen cậu nhóc ăn nói đĩnh đạc, sau này nhất định sẽ làm lớn.
Trong số những người khen ngợi Kiều Mục có cả mẹ Tần Chiêu Chiêu. Lúc ấy Tần Chiêu Chiêu đi cùng mẹ, nghe thấy Kiều Mục nói tiếng phổ thông thật là hay, cô liền cảm thấy giọng địa phương của mình khó nghe muốn chết. Nghe thấy mẹ giục chào Phó giám đốc Kiều nhưng cô bé vẫn cắn răng nín thinh, đỏ mặt cúi đầu nhất định không hé một lời.
Tuy rằng cúi mặt chẳng thấy được ai nhưng Tần Chiêu Chiêu vẫn cảm thấy rõ ràng Kiều Mục vừa tò mò nhìn mình. Ánh mắt như chuồn chuồn lướt cánh sen hồng, rất nhanh chuyển sang hướng khác, rất hời hợt nhưng cũng đủ khiến trái tim Tần Chiêu Chiêu rộn lên không ngừng từ khi về nhà tới tận lúc đi ngủ. Nằm thế nào cũng không ngủ được, đành dậy bật đèn mở sách Ngữ văn ra xem, cô quyết tâm từ giờ sẽ học nói tiếng phổ thông chuẩn như Kiều Mục.
Hôm sau, Tần Chiêu Chiêu dậy sớm, ăn sáng rồi đi học.
Ruộng vườn sắc xanh óng ả phủ khắp vùng ngoại thành, mặt trời mới ló dạng rải rắc những tia nắng ấm áp, mây hững hờ trôi, gió dịu dàng thổi, vài cánh chim nhỏ đập cánh bay ngang bầu trời trong veo. Tần Chiêu Chiêu dừng xe ở ngã ba ngoái đầu nhìn lại con đường vừa đi, chờ đến khi thấy bóng Kiều Mục xa xa mới lại đạp xe tiếp nhưng đi rất chậm.
Kiều Mục bắt kịp Tần Chiêu Chiêu rất nhanh. Lúc tiếng xe cậu lướt qua, tim cô khua rộn ràng như tiếng trống. Đợi cả một buổi sáng chỉ mong gặp được cậu, muốn mượn cớ rồi dùng tiếng phổ thông đã mất công luyện cả đêm qua để bắt chuyện với cậu. Tuy vất vả chờ được cậu nhưng cô lại không đủ dũng cảm ngẩng đầu nhìn cậu lấy một lần, càng không có dũng khí chủ động bắt chuyện, cổ họng như thể bị vật gì bịt kín, không thốt được lời nào.
Một thoáng ngập ngừng, Kiều Mục đã đi lướt qua cô, mắt không chớp, hoàn toàn không để ý đến cô, cứ thế đi thẳng.
Sáng sớm, sương mờ chưa tan, trên mi Tần Chiêu Chiêu nước mắt đọng như sương.
Khóc một hồi, cô lại mong mình có thể trở thành nàng Lọ Lem trong truyện cՠtích. Lọ Lem thật may mắn biết bao! Được bà tiên giúp đỡ, có xe ngựa bí đỏ, có giày thủy tinh khiến nàng trở thành cô gái xinh đẹp nhất trong buổi vũ hội, khiến hoàng tử liếc mắt đã chú ý tới nàng.
Ấp ủ tâm nguyện khờ khạo, Tần Chiêu Chiêu cũng bắt chước nhân vật trong cổ tích, vừa ngây thơ vừa thành kính cầu xin Thượng Đế, mong Người sẽ phái bà tiên tốt bụng tới bên mình. Đáng tiếc, đời thật không phải cổ tích, chẳng có Thượng Đế hay bà tiên nào hết, chẳng những hoàn cảnh không thể thay đổi mà còn tệ hại hơn.
Tần Chiêu Chiêu còn nhớ, năm cô học lớp tám cũng là lúc thời kỳ hưng thịnh nhất của nhà máy không còn nữa.
Thập niên 90 của thế kỉ XX, dưới tác động của chính sách Cải cách kinh tế toàn diện, nền kinh tế tập trung kế hoạch chuyển hướng sang nền kinh tế thị trường. Suốt quá trình chuyển đổi, hàng loạt nhà máy, xí nghiệp phá sản, công nhân viên chức thất nghiệp, tạm thôi việc, nghỉ không lương. “Công nhân mất việc” và “Nghỉ không lương” đã trở thành những danh từ riêng chỉ có trong thời kỳ này.
Thành phố công nghiệp bé nhỏ nằm trong lòng Giang Tây cũng bị ảnh hưởng của xu thế chung, 90% các nhà máy, xí nghiệp, hầm mỏ bị đình trệ, tạm ngừng sản xuất hoặc sản xuất cầm chừng. Tạm thôi việc cũng là chuyện công nhân viên chức các xí nghiệp ở đây không thể trốn tránh, một chuyện khiến người ta đau lòng.
Là nhà máy lớn của nhà nước, nhà máy cơ khí Trường Thành không đến mức phá sản ngay nhưng cũng phải tạm ngừng sản xuất. Công nhân trong xưởng từng tốp, từng tốp bị cho nghỉ không lương. Chẳng những tinh giảm biên chế mà bệnh viện, nhà máy, hàng quán thuộc nhà máy cũng dần dần đóng cửa; chi nhánh ngân hàng, bưu điện được rút về thành phố. Mẹ Tần Chiêu Chiêu bị cho nghỉ việc trước, mấy tháng sau phân xưởng của ba cô cũng thông báo ngừng sản xuất.
©STE.NT
Tạm thôi việc có thể coi là tin dữ đối với rất nhiều công nhân, nhất là những người đã làm việc trong nhà máy một, hai chục năm. Phải nghỉ việc ở tuổi này một một chuyện vô cùng khó xử; người lớn tuổi có thể lo lót xin về hưu non, người trẻ tuổi có thể đi học nghề khác kiếm kế sinh nhai. Nếu còn trẻ, bắt đầu lại từ đầu cũng không đến nỗi khó; chỉ khó với những công nhân chơi vơi, không đủ già để đạt đủ tiêu chuẩn xin về hưu, mà cũng không còn trẻ để dễ dàng chuyển qua nghề khác, bắt đầu lại từ đầu. Đã hơn bốn chục tuổi, tuổi này mới đi tìm việc thật nói dễ hơn làm.
Đối với những gia đình cả nhà là công nhân nhà máy như nhà chị Tiểu Đan, chuyện này càng khó chấp nhận bởi đột nhiên cả nhà cùng thất nghiệp. Nhớ lại ngày ấy khó khăn lắm mới dành được suất vào làm trong nhà máy, trong lòng vui mừng nhường nào. Vẫn tưởng rằng vào được một đơn vị nhà nước, có được một chỗ làm tin cậy, ổn định là có thể yên ổn một đời. Ai ngờ được
