n đồng hồ, còn một tiếng nữa mới đến giờ cơm trưa. Cô
cảm thấy cổ họng khát khô, bèn xuống lầu tìm nước uống. Trong lúc đợi thang
máy, cô lướt đọc bảng thông báo bên cạnh. Hóa ra hôm nay ở tầng này có một hội
thảo học thuật với chủ đề: “Nghiên cứu về Bakhtin và chủ nghĩa giới tính” do
ngành Nga văn và Trung văn của hai trường đại học thành phố đồng tổ chức. Dưới
bảng thông báo có ghi chú: “Hội thảo có miễn phí cà phê, trà và đồ ngọt.”
Hà Thái Hồng đường đường chính chính tiến vào bên
trong, tự rót cho mình một cốc cà phê Maxwell đậm đặc và nhón lấy một chiếc
bánh kem hạnh nhân ở cửa vào, tìm chiếc ghế trống ở dãy sau rồi lẳng lặng ngồi
xuống. Mục đích của cô chỉ là ăn xong rồi đi, nào ngờ phát hiện giọng nói phát
ra từ micro hơi quen, nhìn kỹ, người đang phát biểu chính là thầy Quý ban nãy.
Cô quan sát một cách kỹ lưỡng, anh khoảng hơn hai mươi tuổi, vóc người tầm
thước, mảnh mai, da ngăm ngăm. Mặt hơi gầy, nhưng đường nét sáng sủa, toát lên
vẻ thông minh, nghiêm nghị. Thái Hồng thầm nghĩ, tướng mạo thế kia đúng là
chẳng có duyên giao tiếp xã hội, một khi gây ra sai phạm, chắc chắn sẽ rất khó
được tha thứ. Nghe những lời anh ta nói trong thư viện ban nãy, còn tưởng anh
ta là giảng viên môn Văn học cổ điển chứ, bây giờ lại xuất hiện trong hội thảo
về Bakhtin, có hơi kỳ lạ.
Thầy Quý này nói suốt hai mươi phút vớ vẻ hùng hổ, sắc
lẹm khiến Thái Hồng cảm thấy lưng như bị kim chích. Cô đã gặp những nhân tài
mới nổi như thế trong giới học thuật, họ trình bày thao thao bất tuyệt, nhìn
người bằng nửa con mắt, mang lý luận ra chơi đùa, bóc tách từng mảng một, phân
tích từng lớp khiến người nghe hoa mày chóng mặt, nhưng nghĩ kỹ, lại chẳng tìm
ra được điểm chính, cũng không biết điều cốt lõi nằm ở đâu. Bạn sẽ nhận được
nhiều sự khơi gợi, đồng thời cảm thấy anh ta mới mẻ, sáng tạo thiếu căn cứ. Với
những học giả thuộc dạng “giác ngộ” này, bạn phải đứng cùng tầm cao với anh ta
thì mới có thể theo kịp lối tư duy của anh ta. Đương nhiên, bọn họ dễ gây sự
phản cảm từ những thầy giáo già nhất. Quả nhiên, các giảng viên trẻ bên dưới
ghé tai rì rầm với nhau, vui vẻ thích thú, còn các vị giáo sư già ngồi dãy đầu
thì mặt mày lạnh tanh, chẳng ai có ý kiến gì. Quan điểm học thuật của Thái Hồng
không thuộc dạng bảo thủ, những cũng chẳng chịu nổi thái độ độc đoán của anh
thầy này, có lẽ là người của trường khác phái đến dựng “võ đài” ở đây chăng?
Lật giở tập tài liệu trên tay, cô tìm thấy thông tin
sơ lược về anh: Tiến sĩ Quý Hoàng, bộ môn Lý luận văn nghệ - khoa Văn – trường
Đại học F. Cô không khỏi ngạc nhiên, đấy chẳng phải cùng ngành sao? Còn là đồng
nghiệp nữa chứ. Sao cô chưa từng nghe kể về người này nhỉ? Ngẫm nghĩ một hồi cô
mới bình tâm trở lại, cô đến đây cũng mới được một tháng, khoa Văn lại lớn thế
này, những người cô chưa từng nghe nói chắc chắn là nhiều vô kể.
Báo cáo kết thúc, giờ là phần hỏi đáp. Hà Thái Hồng
nhã nhặn giơ tay: “Bài báo cáo của thầy Quý có những dẫn chứng phong phú khiến
người ta có được sự thức tỉnh sâu sắc. nhưng tôi có một thắc mắc nhỏ, thực ra
là một chuỗi câu hỏi. Xin hỏi, tác phẩm của một tác giả nam làm thế nào để thể
hiện kinh nghiệm của phái nữ? Làm thế nào để bật ra được tiếng nói thật sự của
phụ nữ? Làm sao chúng ta có thể khẳng định được rằng người phụ nữ trong các tác
phẩm đó không phải là sản phẩm tinh thần của tác giả nam? Chốt lại một câu,
tiểu thuyết ngập tràn sức tưởng tượng và góc nhìn của đàn ông làm sao có thể
đại diện cho phụ nữ?”
Một mũi tên trúng ngay hồng tâm. Yes!
Thái Hồng thầm nghĩ, thầy Quý ơi, tiếp chiêu đi!
Hàng ghế thính giả xôn xao. Người ở dãy bàn trên quay
xuống nhìn cô, ánh mắt đầy sự khen ngợi.
Một giây, hai giây, ba giây…
Sau tiếng rít chói tai vang lên từ micro, anh chàng
tên Quý Hoàng đó cất giọng: “Chắc hẳn cô giáo này đã đọc qua Hồng
lâu mộng, xin hỏi Lâm Đại Ngọc có thể đại
diện cho phái nữ không? Vương Hy Phượng có thể đại diện cho phái nữ không? Tác
giả Tào Tuyết Cần có phải đàn ông không? Liệu cô có phải đã quá cố chấp với chủ
nghĩa bản chất giới tính chăng? Hay là quá tin vào chuyện các tác giả nam, nữ
do sự khác biệt về mặt sinh học nên trong sáng tạo cũng sẽ lộ rõ bản chất giới
tính? Chẳng lẽ cô không thấy rằng bản thân việc sáng tạo là vô giới tính sao?”
Thái Hồng nhấp một ngụm cà phê, cười: “Tôi không nghĩ
sáng tạo là một hoạt động vô giới tính. Thầy đã quá xem nhẹ tính quy định của
hình thái ý thức đối với chủ thể sáng tạo, thầy đã xem thường sự vận động của
nhân tố quyền lực trong tác phẩm văn học. Tiếng nói của phụ nữ phải tìm kiếm
trong tác phẩm của nữ giới.”
“Tôi không phủ định trong tác phẩm của nữ giới có rất
nhiều tiếng nói của người phụ nữ, nhưng xin đừng quên, dưới sự ảnh hưởng của ý
thức chế độ phụ hệ, việc phụ nữ vứt bỏ sự khống chế lời nói để tượng tượng ra
một bản ngã tự do thuần túy vẫn là một thách thức rất lớn. Từ điểm trên mà nói,
cho dù là tác phẩm của nữ giới cũng không thiếu tiếng nói của phái nam…”
MC hắng giọng, ra hiệu câu hỏi của Thái Hồng đã chiếm
q
