uổi. Và ngẩn ngơ hằng buổi. Tiếng đàn thánh thót của nàng Stéphanette lúc đầu khiến tôi vui, nhưng càng về sau càng khiến tôi buồn nẫu ruột. Càng về sau tiếng đàn càng khiến tôi thấm thía sự lẻ loi của mình. Càng khiến tôi nhận ra tôi đang lủi thủi trên đường khuya giữa một thành phố lạ.

Nhiều lúc tôi an ủi mình bằng cách nghĩ rằng biết đâu sẽ có một hôm nàng Stéphanette thình lình vén rèm và nhìn thấy tôi đang ngồi nghệt mặt say sưa thưởng thức tiếng đàn của nàng. Thấy người hâm mộ yêu âm nhạc đến mức ngồi bệt dưới đất hằng giờ, chắc nàng sẽ vô cùng cảm động. Chắc nàng sẽ phóng xuống đất, tông cửa chạy ra và băng qua đường, vội vã đến mức quên mang cả dép.

Nàng sẽ đi chân trần đến trước mặt tôi, ngạc nhiên mấp máy: “Anh là ai?” – “Tôi là người yêu tiếng đàn của em” – “Anh ngồi đây tự bao giờ?” – “Từ lâu lắm rồi. Giờ này qua giờ khác. Đêm này qua đêm khác” – “Ôi, sao em không hề biết?” – “Rèm cửa đã che kín trái tim em” – “Sao anh không về nhà đi? Khuya rồi!” – “Tôi đã nghe sương xuống trên vai. Nhưng tôi là chàng trai lang thang, chỉ dừng chân nơi bến đỗ của tình yêu”.

Nàng Stéphanette học dương cầm, chỉ biết Beethoven, Mozart, Schubert, những nhà soạn nhạc thiên tài, khả kính. Chắc nàng không bao giờ nghe cải lương. Nên nàng không biết tôi đã thuổng những lời đối đáp mùi mẫn kia trong vở “Tình anh bán nón”.

Nàng không biết nên nàng nghe trái tim mình xao xuyến khôn tả. Nàng nói “Tội nghiệp anh ghê!” và xúc động nắm lấy tay tôi “Anh đứng lên đi!”. Tôi đứng lên. “Anh vào nhà em đi, đây chính là bến đỗ của anh”. Tôi theo nàng bước qua cửa thiên đường…

Khi tôi mơ thấy tôi bước qua cửa thiên đường cũng là lúc mắt tôi nhìn lên và thảng thốt nhận ra cửa sổ phòng nàng đã đóng tự đời tám hoánh nào. Chiếc chồi non mơ mộng của tôi chưa kịp đâm hoa đã vội héo khô ngay tắp lự.

Đêm đó, những câu thơ Nguyễn Bính đuổi theo tôi suốt dọc đường về:

Đêm qua và đêm nay

Và nghìn đêm về trước

Ta đi trên phố này

Ta đi trên phố khác

Hỡi nghìn cái cửa sổ

Rồi khép vào bên trong

Có thấu tình ta không

Có thấu tình ta khổ?

Cửa hàng nghìn khép lại

Tất cả một đêm nay

Có lòng ta rồ dại

Mở ra muôn ngàn ngày…

o O o

Tôi rời bỏ lycée Pascal sau mười ngày thử thách. Tôi dựa cột mà nghe được chín ngày. Đến ngày thứ mười “thánh” Pierre phát hiện ra một con chiên lạ mặt.

Thật ra mọi sự đổ bể là do tôi.

Khi dạy tiết Analyse grammatical, thầy Pierre viết câu “Je crains qu’il ne vienne” trên bảng rồi kêu cả lớp phân tích từ ne trong câu.

Đám nhóc tì không đứa nào biết chữ ne đó là hư từ, trả lời sai be bét.

Phần vì ngứa ngáy, phần vì nhớ lời dạy “biết thì thưa thốt” của ông bà, tôi liền ngoác miệng hùng hồn:

– C’est un mot explétif!

Đang thất vọng trước hàng loạt câu trả lời bá láp, bỗng nghe có người đáp trúng, thầy Pierre mừng như bắt được vàng, liền reo lên sung sướng:

– Bien! Très bien!

Và thầy quay phắt xuống dưới:

– Qui?

Cả lớp chong mắt vào tôi khiến tôi đỏ bừng mặt, ngượng ngập đứng lên.

Thầy Pierre nhìn tôi bằng ánh mắt ngạc nhiên, rồi có lẽ tưởng tôi siêu môn tiếng Pháp của thầy, thầy liền “nổ” một tràng loằng ngoằng khiến tôi muốn té xỉu.

Rồi thấy tôi ấp a ấp úng, thầy Pierre lại tưởng tôi là bậc chính nhân quân tử, quen đức khiêm tốn không thích nói về mình nên “nổ” tiếp một tràng nữa để động viên.

Thấy hỏi liền hai câu mà tôi vẫn giương mắt ếch lên ngó, thầy Pierre đâm hoang mang. Thầy đưa tay vuốt mái tóc đẹp, ngờ ngợ nhìn tôi:

– Comprenez-vous?

Lần này thì tôi nghe rõ. Từ hồi bắt đầu học tiếng Pháp đến nay, đây là mẫu câu tôi nghe đã đến thuộc lòng: “Trò có hiểu không?”.

Gặp câu hỏi quen thuộc, tôi mừng quýnh như gặp bạn cố tri nơi đất khách quê người, liền nhanh nhẩu:

– Non! Non!

Tôi nói “Em không hiểu” mà mặt cứ tươi hơn hớn. Tất nhiên mặt tôi rạng rỡ bao nhiêu thì mặt thầy Pierre buồn thảm bấy nhiêu. Tôi đã làm tan vỡ giấc mơ phát hiện nhân tài của thầy. Trong thâm tâm tôi cũng cảm thấy áy náy nhưng chẳng biết làm sao. Tôi rất muốn đem lại niềm vui cho thầy nhưng việc đó quả thực nằm ngoài khả năng của tôi.

Thầy Pierre nhìn xoáy vào mặt tôi thêm một lúc như để xác nhận câu trả lời thông thái vừa rồi của tôi là hiện tượng “chó ngáp phải ruồi”, rồi uể oải vẫy tay ra hiệu cho tôi ngồi xuống.

Tôi ngồi xuống và ngay trong khoảnh khắc ấy, tôi biết chắc mình không đủ can đảm tái ngộ “thánh” Pierre và đám con chiên lóc chóc của thầy thêm một lần nào nữa.

Ngày hôm sau tôi giã từ lycée Pascal, giã từ khuôn viên xinh đẹp với những bồn hoa và lối đi rãi sỏi, giã từ giấc mộng trở thành học sinh trường Tây.

Nhưng dù không còn đi học thêm, chiều chiều tôi vẫn áo quần tề chỉnh ôm tập ra khỏi nhà.

Bác Đán không biết dạo này tôi không hề bén mảng đến thiên đường do “thánh” Pierre canh giữ mà mon men đến thiên đường của nàng Stéphanette trên đường Nguyễn Du.

Tôi đến trước cửa nhà nàng với vẻ sùng kính của một con chiên ngoan đạo đến trước cửa nhà thờ. Tôi đến đó để chiêm bái tình yêu. Dẫu là tình yêu trong tưởng tượng. Dẫu nàng Stéphanette chưa một lần ngứa tay vén rèm cửa sổ. Và lẽ dĩ nhiên là nàng không