n chiều, tụi thằng Sinh, thằng Hoan và sấp nhỏ đến con sẽ bắc bếp.

Bà cụ vui vẻ:

- Con đã cho tin tụi nó rồi a? Tội nghiệp, ăn chả bao nhiêu, nhưng thiếu thì mất ý nghĩa ngày Tết.

- Chúng nó đòi ở lại cả đây canh bánh chưng suốt đêm với con đó.

- Thì cũng như hồi xưa vậy.

Ngọc nhìn xa vắng:

- Hồi xưa... anh Sáu còn ở nhà, con còn bé tí, vẫn ngồi canh bánh chưng với anh ấy suốt sáng... Mười mấy năm qua, nay con lại thay anh ấy làm việc này... còn tụi nhỏ bây giờ lại giống con ngày trước...

Bà cụ, giọng thực buồn:

- Số thằng đó vất vả... Sang đến bên đó rồi, thư từ cũng chẳng viết về nhà...

Ngọc yên lặng... Nàng cũng chẳng hiểu sao lại thế.

Chiều xuống dần. Bên ngoài ánh nắng đã tắt. Chiều hai mươi chín Tết buồn tẻ khủng khiếp... Ngày thường đã vắng, ngày Tết còn vắng hơn. Một vài người cần phải ra ngoài lúc này thì tất tả đến tội nghiệp. Hai mẹ con yên lặng nhìn ra ngoài qua chiếc cửa sổ kính đã bể nhiều miếng.

Bỗng có tiếng xe đạp nghiến kèn kẹt từ xa vọng lại. Ngọc tươi nét mặt:

- Có lẽ tụi nó đến.

Bà cụ vội ra mở cửa lớn, đứng ngóng đàn cháu. Một chiếc xe đạp cũ kỹ xuất hiện. Xe không có gác-đờ-bu, không gác-đờ-sen, và chỉ còn một thắng... nhưng trên xe lại chồng chất tới ba đứa cháu của cụ. Thằng Hoan lớn nhất, lái xe. Năm nay nó đang học lớp mười... đến cuối năm sẽ phải thi hành nghĩa vụ quân sự! Hai thằng em, Tính mười hai, ngồi ở đàng trước, Tiến mười bốn, ngồi ở póc-ba-ga sau. Mồ hôi nhễ nhãi, chúng vào như cơn gió lốc. Chiếc xe phóng luôn tới giữa nhà.

Ba cái miệng tranh nhau nói:

- Bà ạ! Dì ạ!

Bà cụ nhoẻn miệng cười:

- Dì đang chờ tụi bay lên phụ bắc bếp đấy. Còn thằng Sinh đâu?

Hoan đáp:

- Con có ghé qua nhà bác hai gọi anh, nhưng anh còn bận chút việc, nói là sẽ đến sau.

Ngọc và ba cháu hì hục lấy nồi ra rửa, rồi dùng đá làm bếp, bắc nồi. Hoan cẩn thận xếp tám chiếc bánh vào nồi nấu bánh. Nồi to, bánh ít, trông thật ngọ ngằn.

Nó vừa làm vừa nói với bà ngoại đang đứng cạnh đấy:

- Hồi xưa, nhà mình dùng cái thùng rác lớn nấu đầy một thùng bánh chưng, bà nhỉ!

Thấy cháu nhắc lại thời trước, bà cụ ngậm ngùi:

- Số các cháu hẩm hiu... lớn lên thì chẳng còn gì...

Chẳng biết mấy thằng cháu có hiểu được lời mình không. Nhưng nói ra được lời than thở, lòng cụ cũng nhẹ bớt được phần nào.

Có tiếng xe thắng gấp trước cửa, bà cụ giật nảy mình:

- Gì vậy?

Hoan bình tĩnh hơn, nói:

- Không sao đâu bà, chắc anh Sinh tới.

Thằng Tiến ra mở cửa. Hú hồn! tụi con Lan, con Thảo tới. Mấy đứa con gái chị hai, từ ngày mẹ mất đảm đang ra. Mọi chuyện chúng nó đều làm một cách rất đàng hoàng như người lớn, mặc dầu con Lan mới mười sáu tuổi. Bà cụ hết lo, lại mừng.

- Bà ạ!

- Bà ạ!

- Hai đứa làm bà lo hết hồn...

Lan, Thảo cùng hiểu được câu bà nói, chúng trấn tĩnh bà ngoại:

- Không có gì đâu bà. Ngày Tết mà, tụi nó cũng không có quấy nhiễu đâu...

Ngọc từ bếp đi lên, cũng góp một câu:

- Mấy tên ở xóm này cũng biết năm nay ai cũng nghèo kiết, nghèo hơn năm ngoái vì vụ đổi tiền thành ra cũng không đòi hỏi mấy đâu.

Bà cụ nghi ngờ:

- Ấy, chính vì thế mà mẹ lại lo sợ chúng gây sự bằng mười năm ngoái...

Lan và Thảo phụ Ngọc lo quét dọn nhà cửa cho bà. Tuy chẳng có việc gì cần thiết, nhưng tụi cháu gái cũng muốn đến nhà bà ngoại để bà vui và giúp bà việc lặt vặt, tương tự như những năm xưa, đại gia đình vẫn hội họp vào những ngày cuối năm vậy.

Khi hai anh em Sinh, Toàn tới thì nồi bánh chưng đã bắt đầu lên lửa.

Bà cụ nói:

- Thôi, cài cửa kỹ lại. Chắc nhà mình không còn ai tới nữa đâu.

Sinh năm nay đã hai mươi bốn. Anh đang làm nhân công cho hãng dệt vải của nhà nước tại Thủ Đức. Chưa có vợ, mặc dầu bố và bà ngoại giục giã.

Bà thường nói:

- Mẹ mày mất sớm, nhà cũng cần phải có một người đàn bà để giúp bố coi sóc gia đình.

Sinh cười:

- Con nghĩ bố nên cưới vợ để dì hai về lo cho bố... Chắc mẹ con cũng đồng ý.

Sinh nói thế chứ anh biết chắc bố không bao giờ chịu điều đó. Nhà một đống người, sống đã vất vả lắm rồi, thêm người nữa thì lại càng gay go hơn. Nếu Sinh lập gia đình, ít ra vợ Sinh còn trẻ, cũng có thể đi làm đủ sống, không tạo thành gánh nặng.

Câu chuyện vợ con của Sinh vẫn còn nhì nhằng ở chỗ đó.

Sự có mặt của Sinh làm mọi người cảm thấy yên tâm hẳn đi. Nghe bà nói, Sinh ra cửa, hé mở, nhìn ra ngoài. Lúc này trời đã tối, đường vắng ngắt. Ánh sáng vàng vọt từ cột đèn góc phố không đủ soi tới tận cửa nhà bà. Sinh lắng tai nghe từng tiếng động nhỏ... tiếng xe đạp kít két của một người nào đó vừa quẹo vào ngõ hẻm, tiếng dép lẹt xẹt trên hè phố... Có phải là tiếng dép râu của mấy tên công an phường đi rình rập đồng bào lối xóm? Nếu nó bắt gặp tụi con cháu trong nhà bà ngoại, có thể cũng làm lôi thôi đấy...

Sinh đóng chặt cửa, khóa trái lại, rồi quay vào trấn an mọi người:

- Không có gì... Với lại ngày Tết, ai cũng bận Tết nhất... bà đừng lo gì cả.

Sinh ra sân sau, nơi dì Ngọc đang gầy nồi bánh. Thấy các em đông đủ vây quanh, anh nói:

- Tụi bay dang ra, để anh giúp dì.

Đám em tản ra ngồi ở bệ gạch và mấy chiếc ghế thấp kê ở góc sân. Sinh và Hoan giúp Ngọc chuyên nước nóng từ trong