cho việc cô ở lại, ông cho rằng cô đang trốn tránh mình. Trương Ái Linh đã viết một lá thư cho Reyer, từng câu từng chữ, chua xót vô cùng. Cô nói mình đã làm việc mấy tháng, mệt mỏi như một con chó, nhưng lại không nhận được một đồng một cắc nào. Kịch bản Hồng lâu mộng cần sửa nên phải chờ đợi, trái tim cô cũng đã lạnh như băng tuyết. Trương Ái Linh lúc ấy, hèn mọn như một con kiến. Một tài nữ độc nhất thế gian như cô, lại vì mấy trăm dollar mà cam chịu như thế, thực sự khiến người ta đau lòng. Nếu cuộc sống chỉ còn lại những điều này, vậy thì cuộc sống thực sự đã không còn niềm vui. Nhưng chúng sinh đều khổ, cho nên, ngay từ những năm tuổi còn trẻ, Trương Ái Linh đã nói: “Bởi vì thấu hiểu, cho nên từ bi”.

Bởi vì thấu hiểu, cho nên từ bi. Ai là người thực sự hiểu được lòng ta? Trương Ái Linh lâm vào cảnh cùng đường bí lối, đành hỏi vay tiền của vợ chồng Tống Kỳ. Có lẽ vì bản tính cô nhạy cảm bẩm sinh, có lẽ vì cô quá hiểu nhân tình thế thái, nên lần vay tiền này đã khiến trái tim cô bị tổn thương sâu sắc. Cô viết thư cho Reyer, trong đó có một câu là: “Bọn họ đã không còn là bạn em nữa”. Một câu kiên quyết như thế, sao có thể nói ra một cách tùy tiện được?

Cái Trương Ái Linh hận, có lẽ không phải là thái độ khi cho vay tiền của vợ chồng Tống Kỳ, điều cô canh cánh trong lòng, nhất định là chuyện kịch bản Hồng lâu mộng chậm trễ thẩm định. Cày cuốc vất vả vài tháng ròng, không thu hoạch được gì, không nói thì chúng ta cũng có thể hiểu được tâm trạng cô thế nào? Nhưng cô hợp tác với Công ty Điện ảnh Điện Mậu, Tống Kỳ lại làm người trung gian, anh ta cũng có chỗ khó xử của mình. Nhưng Trương Ái Linh đang lo lắng sốt ruột, đã không còn có thể suy nghĩ nhiều đến thế, thứ cô muốn chỉ là thành quả lao động của mình.

Tháng 3 năm 1962, Trương Ái Linh rời Hương Cảng, mang theo sự phẫn nộ và tiếc nuối, từ đây đến hơn ba mươi năm sau, cô cũng không quay về mảnh đất Trung Quốc này nữa. Khi đi, cô không quay đầu nhìn lại thành phố này – cụm hoa đỏ rực rỡ chói lòa đó – dù chỉ một lần. Là quê hương phụ cô sao? Hay là cô cảm thấy, đời này đi thêm một chặng đường, là sai lầm thêm một lần nữa? Nước Mỹ chính là bờ bên kia của cô, cho dù có nở hoa hay không? Nước Mỹ chính là điểm cuối cùng của cô, cho dù có phải là chốn về hay không? Cô ở lại, không định cất bước ra đi nữa. Dẫu cho, cô vẫn không được như ý; dẫu cho, một mình cô tận hưởng nỗi ấm lạnh của nhân tình.

Câu “Họ không còn là bạn của em nữa” của Trương Ái Linh, cũng chỉ là một câu nói trong lúc nóng giận tức thời. Sau khi rời Hương Cảng, cô vẫn thường xuyên giữ liên lạc với vợ chồng Tống Kỳ, việc hợp tác giữa cô và Công ty Điện ảnh Điện Mậu cũng phải đến năm 1964 mới ngừng, nguyên nhân là ông chủ Điện Mậu qua đời do tai nạn hàng không. Nhuận bút của Trương Ái Linh kiếm được trong mấy năm này, đa phần đều do công ty này chi trả. Và về sau, sự quan tâm của Tống Kỳ dành cho cô cũng chưa bao giờ gián đoạn. Năm 1965, khi gặp Bình Hâm Đào của Nhà xuất bản Hoàng Quán Đài Loan, Tống Kỳ liền tích cực tiến cử Trương Ái Linh.

Vào những năm cuối cùng của cuộc đời, Trương Ái Linh đã trao toàn bộ di sản của mình cho vợ chồng Tống Kỳ. Tình bạn đi suốt cuộc đời này khiến người ta cảm động. Cả một đời này, người mà Trương Ái Linh nói yêu không nhiều, người mà cô qua lại không nhiều, nên người có thể đáng để cô đối xử chân thành, tất phải có điểm hơn người. Cho dù cô cũng có thể phạm sai lầm, cũng có thể lầm lạc, ví như mấy mối tình trong cuộc đời, nhưng những người đó đều là những vai diễn cần phải có trong sinh mệnh của cô.

Về đến Washington, Trương Ái Linh vẫn chưa thoát khỏi nỗi giày vò. Vừa xuống máy bay, nhìn thấy Reyer khỏe mạnh đứng chờ mình, trong lòng cô dấy lên một cảm giác ngọt ngào và chua xót trở về sau cơn dâu bể. Thế nhưng sau khi quay về, thời gian tình cảm yên ấm quá ít, mà thời gian lo lắng bất an lại quá nhiều. Reyer của bấy giờ đã hoàn toàn lui hỏi vũ đài văn chương, lúc này, ông chỉ là một ông già bệnh tật đầy mình. Ông đã ngừng cuộc sống phiêu dạt khắp nơi, từ bỏ giấc mơ lên vạn tầng mây, và cả tình yêu hai bên tâm đầu ý hợp đó. Hết thảy, không phải là chủ ý của ông, thế nhưng, khi một người già đến bản thân còn chẳng tự lo liệu nổi, thì đâu có hơi sức mà tranh giành thứ gì, tính toán thứ gì, trả giá cho thứ gì?

Về sau, Reyer bị ngã, vỡ chỏm xương đùi, việc đi lại của ông càng gặp khó khăn hơn. Ngay sau đó, ông lại liên tiếp đột quỵ mấy lần, cuối cùng nằm liệt trên giường, việc ăn uống vệ sinh đều nhờ vào Trương Ái Linh chăm sóc. Một phụ nữ phương Đông cao ngạo, trang nhã, từ khi lấy ông già bệnh tật này, tựa như khoác lên người một gánh nặng không thể nào trút bỏ. Cuộc đời vốn đã nặng nề của cô, nay càng trở nên nặng nề hơn nữa.

Cái ngày ở bên lò sửa trong đêm tuyết, bàn luận chuyện đời của năm xưa, đã giống như một giấc mộng xuân thu, tan biến quá nhanh. Người đàn ông này chỉ mang đến cho cô niềm vui ngắn ngủi chẳng tày gang, nhưng cô vẫn không hề hối hận vì chọn lựa của mình. Nếu như Hồ Lan Thành khiến cô tàn úa, khiến cô nước mắt đẫm tâm can, thì Reyer