ảnh sát tới. Chạy đi!” Từ nãy đến giờ tôi như bơi trong một bể hồ bột sắn quấy, muốn ngọ ngoạy cũng không ngọ ngoạy nổi, bỗng tự nhiên thấy nhẹ bẵng cả người. Cả quân ta lẫn quân địch đều bỏ chạy sạch đâu hết. Cái bọn nhà quê mà cũng chuồn giỏi ra phết. Xem ra trình độ còn hơn cả tướng Ku-ro-pat-kin(*).
(*) Nikolaevich Kuropatkin (1848-1926) Tướng quân Nga, Tổng tư lệnh quân đội miền cực đồng trong chiến tranh Nhật Nga (1904-1905).
Tôi nhìn xem Nhím ra sao thì thấy hắn đang lau mũi ở đằng kia. Chiếc áo khoác Ha-o-ri mỏng, có thêu phù hiệu, đã rách tơi tả. Hắn bị đấm vào sống mũi và chảy máu khá nhiều. Mũi sưng to và đỏ lựng, trông có vẻ rất đau. Tôi thì mặc áo độn Ka-su-ri nên chỉ bị lem luốc bùn đất, chứ không bị rách như áo Ha-o-ri của Nhím. Nhưng má thì nhức, buốt nhoi nhói, không chịu nổi. Nhím khoe “máu chảy nhiều lắm!”
Khoảng mười lăm, mười sáu người cảnh sát đến nơi, nhưng bọn học sinh đã bỏ chạy hết, theo hướng ngược lại. Cuối cùng, chỉ có tôi và Nhím bị bắt. Tôi xưng danh rồi trình bày qua sự việc, nhưng họ bảo hãy cứ về đồn đã. Thế là chúng tôi theo về đồn cảnh sát. Sau khi trình bày đầu đuôi với ông đồn trưởng, chúng tôi về nhà trọ.
Sáng hôm sau ngủ dậy tôi thấy người đau ê ẩm. Có lẽ lâu ngày
không đánh nhau nên cơ thể nó phản ứng thế này chăng? Tôi còn đang nằm nghĩ
rằng, thế này thì không còn gì mà tự hào nữa, thì bà chủ nhà mang báo địa
phương Tứ Quốc vào, đặt dưới gối. Thực ra xem báo cũng thấy mệt, nhưng chả lẽ
đàn ông mà mới có một tí thế này đã chịu bẹp hay sao. Nghĩ thế nên tôi cố gắng
vừa nằm sấp, ẹp bụng xuống giường, giở tờ báo ra xem. Giở trang hai tờ báo, tôi
giật thót mình. Vụ đánh nhau hôm qua được báo đưa tin khá dài. Việc báo đăng
tín về vụ này thì chẳng có gì đáng ngạc nhiên, vấn đề là bài báo. Sau khi viết:
“Gã Hot-ta, giáo viên trường trung học và một tay xấc xược mới từ Tokyo đến
nhận việc ở trường, đã xúi giục các em học sinh hiền lành gây rối loạn. Hai gã
đã trực tiếp có mặt ở hiện trường để chỉ huy cuộc đánh nhau, và đã đánh các học
sinh trường sư phạm tơi bời theo ý muốn của chúng”, bài báo bình luận: “Từ
trước đến nay, trường trung học của tỉnh ta, với bản chất hiền hòa, nghiêm túc,
đã là tấm gương và mục tiêu phấn đấu cho cả nước. Vậy mà do hai gã trẻ tuổi vô
tích sự này, niềm kiêu hãnh độc quyền của trường đã bị tan vỡ. Cả tỉnh lấy làm
xấu hổ về vụ này và chúng ta căm phẫn, đòi phải làm rõ trách nhiệm. Chúng ta
tin rằng nhà đương cục có biện pháp xử lí thích đáng hai kẻ vô lại này, không
cho phép chúng có mặt trong nghề nhà giáo nữa, trước khi chúng ta phải ra tay.”
Dưới những dòng chữ này đều có gạch đen để nhấn mạnh.
Tôi nằm trong chăn văng tục “đồ ăn cứt” rồi tung chăn nhảy
phắt dậy. Rất lạ là, thân thể tôi, từ nãy đến giờ đau ê ẩm là thế, mà lúc này
thấy nhẹ bẫng, vừa nhảy một cái là đau đớn biến tất. Tôi vo viên tờ báo, ném
tọt ra vườn, vẫn chưa cảm thấy vừa lòng, tôi lại nhặt, đem ném vào nhà xí. Báo
chí chỉ là cái đồ toàn nói láo. Trên đời này, thằng nói láo giỏi nhất chính là
báo. Những cái điều, lẽ ra chính tôi phải nói thì chúng lại đi tự mình bịa ra
mà viết. Đã thế lại còn “gã xấc xược mới từ Tokyo đến...” Thử nghĩ xem trên đời
này có ai tên là “gã” bao giờ không? Tôi đây tôi cũng có tên, có họ đầy đủ hẳn
hoi chứ! Còn nếu muốn xem gia phả nhà tôi, tôi sẵn sàng cho xem hết tổ tiên
dòng họ, không thiếu một người nào kể từ đời Ta-da-no Man-ju-u trở lại.
Tôi đi rửa mặt, thấy một bên má đau nhói. Tôi tìm bà chủ nhà
để mượn cái gương soi, bà ta hỏi:
- Thầy đã đọc báo sáng nay chưa?
Tôi bảo:
- Đọc rồi. Tôi đọc xong vứt vào trong nhà xí ấy. Nếu bà muốn
xem thì đi mà nhặt.
Bà chủ nhà sững sờ, không dám hỏi nữa.
Tôi soi gương thấy mặt vẫn còn vết thương như hôm qua. Đây
cũng là một bộ mặt đáng giữ gìn đấy chứ! Thế mà tôi đã làm cho nó bị tổn
thương, lại làm cho bản thân bị gọi là “một gã xấc xược” như thế là quá đủ rồi.
Nếu để cho mọi người nghĩ rằng vì tôi sợ bài báo hôm nay mà
không dám đến trường thì sẽ nhục suốt đời, nên tôi vội ăn cơm và đến trường sớm
nhất. Những người khác đến sau, cứ nhìn thấy mặt tôi là ai cũng cười. Không
hiểu họ cười cái gì nhỉ? Có phải đây là bộ mặt đã được các vị sửa soạn cho tôi
đâu mà cười.
Hề Trống đến. Hình như đã chuẩn bị sẵn để trả thù việc bị
đánh hôm liên hoan, vẫn cái ngón sở trường mọi khi, hắn giễu cợt:
- Ôi, đây chắc là chiến tích vinh quang, phải không?
Tôi bảo:
- Đừng có chõ mõm vào việc người khác. Hãy cứ ngậm cái bút
vẽ của mình cho tốt đi.
- À, thế thì xin lỗi vậy. Nhưng trông có vẻ đau lắm nhỉ.
- Đau hay không đau thì cũng là mặt của tôi, tôi không khiến
anh lo. Tôi quát. Hắn đi về chỗ của mình nhưng vẫn nhìn tôi và nói gì với ông
thầy lịch sử ngồi bên cạnh vẻ bí mật, rồi cả hai cùng cười.
Đến lượt Nhím ló mặt đến. Sống mũi hắn sưng tím, tưởng như
nếu ấn vào đó thì sẽ chảy mủ ra mất. Có lẽ vì hay vênh váo, nên mặt hắn bị nặng
hơn mặt tôi. Ghế của tôi và của Nhím kê liền nhau. Tôi với hắn có mối quan hệ
là hai kẻ gần nhau nhất trong những người đồng nghiệp ng
