: nhà văn, nhà biên kịch nổi tiếng của Trung Quốc vào cuối

thời nhà Minh, người Lâm Xuyên, Giang Tây.

[10'> Đình Mẫu Đơn: còn có tên là Hoàn hồn ký, sáng tác năm 1598, sau khi Thang Hiến Tổ từ quan về Lâm Xuyên. Nội dung miêu tả thiếu nữ Đỗ Lệ Nương và thư sinh Liễu

Mộng Mai gặp gỡ trong mộng, sau đó Lệ Nương tìm lại giấc mộng không

được, ốm tương tư mà chết. Liễu Mộng Mai sau đó đào mộ Lệ Nương lên, Lệ

Nương sống lại, cùng Mộng Mai sum vầy hạnh phúc.

Ngắm tháp Phật

đối xứng nơi xa, không biết là vị cao tăng nào vì kiếp trước của mình

xây tháp và thề nguyện ở đây. Chúng ta chẳng phải cao tăng, không vì tu

hành, không vì truy vấn đời trước lại tràn đầy hiếu kỳ và nhung nhớ đối

với nơi này. Có lẽ chúng ta định sẵn chỉ là khách qua đường, không cho

nổi mảnh đất này bất cứ hứa hẹn nào, nhưng cũng không cần dò hỏi nhân

quả hợp tan. Nếu thật sự có thể tìm được nhân duyên kiếp trước, thế thì

chuyến đi này không hối tiếc, xin Đức Phật phong ấn tôi ở đường cổ A Lạp xa xăm, vĩnh viễn không trở về. Có người nói, phong cảnh trên thế gian này phải đích thân trải nghiệm mới

tìm được cảm xúc sâu sắc nhất. Còn tôi lại cho rằng, nơi đến trong mơ,

cũng vẫn có thể chân thực tới khắc cốt ghi tâm.

Đời người như

nước trôi, chớp mắt đã qua đi, mỗi ngày chúng ta đều bận rộn như con sâu cái kiến, dưới áp lực cuộc sống, đã chẳng có bao nhiêu thời gian hỏi

han triết lý nhân sinh. Đợi đến khi bụi trần lắng đọng, lại phát giác

tuổi xuân đã lặng lẽ rời xa chúng ta, cảm giác gặp nhau xiêu lòng trước

kia đã không còn nữa. Chẳng ai sinh ra đã bằng lòng làm một kẻ cướp

đoạt, lẽ nào không biết những nhân vật hô mưa gọi gió thường vào lúc

hoàng hôn trăng treo ngọn liễu tự mình chặm máu trị thương?

Tôi

vốn là một người không có chí lớn, chỉ muốn sống cuộc đời thanh thản,

vui chút thú nhàn tản, viết vài quyển sách phiếm. Cho dù như thế, trong

lòng vẫn sẽ hoang vu, khi không có gì cả, đành nhờ vào phong cảnh bốn

mùa, ngày hè hái sen hóng mát, cuối đông hong sách sưởi ấm. Vốn cho rằng đời này gần gũi một rẻo non nước Giang Nam, xây gian nhà nhỏ có hàng

rào, trồng ít hoa cỏ, khung cửa sổ đơn sơ, phơi mấy chiếc áo hoa, thì sẽ cảm kích rơi lệ vì cuộc sống yên ổn êm đềm này. Nhưng lại không biết

rằng, trong lòng mình cũng có khát vọng khó kìm chế. Lúc nhàn tịnh, sẽ

bị một khúc nhạc cổ khuấy động tâm tình, sẽ vì một tấm ảnh cũ hồn bay

phách lạc, sẽ bị một bài thơ tình sâu sắc dẫn đến chân trời.

Biết bao duyên trước đã thành quá khứ, thật ra thứ không nắm bắt được là

thời gian róc rách chảy xuôi. Trăm ngàn năm nay, đời người lần lữa, thời gian lưu luyến, điều khiến ta ghi nhớ thật sự không nhiều. Bất kể lòng

dạ con người rộng rãi đến đâu, có thể thu giữ bao nhiêu câu chuyện, đến

cuối cùng đều phải trả lại cho năm tháng. Có người nói, phong cảnh trên

thế gian này phải đích thân trải nghiệm mới tìm được cảm xúc sâu sắc

nhất. Còn tôi lại cho rằng, nơi đến trong mơ, cũng vẫn có thể chân thực

tới khắc cốt ghi tâm.

Đối với Tây Tạng, tôi cũng đầy hiếu kỳ và

khát vọng. Chỉ biết rằng, tất cả phong cảnh của mảnh đất này như một

cuốn kinh khó mà lĩnh ngộ. Kinh văn, thánh kinh lại có ý vị sâu xa, nội

dung tinh thâm, chứa đựng ý thiền không nói bằng lời. Tôi thường đi lễ

chùa, cầm về mấy quyển sách kinh, không đọc, chỉ đặt yên ở một góc, cùng chia sẻ một quãng thời gian cõi Phật với tôi. Tôi biết, sách kinh là

cảm ngộ nơi sâu linh hồn của vạn vật tự nhiên, là tâm của biển biếc

nương dâu[1'>. Mỗi người trong lòng đều có một quyển sách kinh, chỉ là

trải nghiệm đời người khác nhau, sẽ có sự đọc hiểu khác nhau.

[1'> Biển biếc nương dâu: chỉ những sự thay đổi lớn lao.

Nhớ đến bài văn “Ngồi tàu lửa đi Lhasa[2'>”, một cô gái không ngăn được kinh phướn phấp phới vẫy gọi, đặt chân lên con đường hướng về Tây Tạng.

Lhasa là một thành phố đầy thần kỳ và biến số, chẳng bao lâu, thành phố

lạnh lẽo hoang vắng ấy đã trở thành nơi người đời hồn mơ lòng nhớ. Thành phố này mang vẻ linh hoạt huyền ảo và tưởng tượng vô tận, những dòng

thơ sao mà nhiều cám dỗ, khiến chúng ta chìm đắm.

[2'> Lhasa: thủ

đô truyền thống của Tây Tạng, hiện nay là thủ phủ của Khu tự trị Tây

Tạng. Lhasa tiếng Tạng nghĩa là “vùng đất thần thánh, thiêng liêng”.

Có thangka[3'>, có màn thêu,

Có sư tri sự đang khêu bấc đèn.

Lạt Ma lật giở sách kinh,

Tín đồ trước Phật rạp mình thành tâm.

[3'> Thangka (còn được viết là Tangka hay Thanka): là loại tranh vẽ hoặc

thêu, treo ở các tự viện và nơi thờ Phật tại gia đình, có thể cuộn lại

được, hầu hết có dạng hình chữ nhật. Tranh thể hiện cuộc đời của Đức

Phật, các vị Lạt Ma danh tiếng, chư Bồ Tát, thánh thần, Pháp Luân, Mạn

Đà La…

Còn tôi, cũng bị bức bách làm tín đồ của nó, phủ phục trên con đường thiên lộ[4'> thần kỳ, viết nên bài thơ khiến người sóng lòng

dâng trào. Đó chính là “Sắc lam Thanh Tạng”, một màu xanh lam thuần

khiết, xanh lam cao quý, xanh lam ưu sầu, xanh lam xa xưa. Tôi sợ mình

vô ý xông vào, sẽ quấy nhiễu giấc mộng sau rèm vắng nơi đất thánh, lại

không biết rằng, trên mảnh đất thần thánh này, bả