
Là thú nhận, nghĩa là nó thành thật. Thành thật hơn hết thảy.
Khi ta biết mình cần gì, tức là ta biết mình có gì, thiếu gì, muốn gì. Khi ta
nhận ra mình cần ai đó, đúng ai đó, là khi ta thành thật với mình nhất. Con người
vốn quá kiêu hãnh và tự tôn, bởi thế chúng ta ít khi muốn thú nhận về điều mình
thực sự cần. Chúng ta sợ lời thú nhận đó sẽ biến mình thành một kẻ yếu đuối.
Chúng ta sợ bị người khác nắm “vận mệnh” của mình trong tay. Ta sợ rằng một khi
đối phương đã biết được bí mật của ta rồi, thì ta thua chắc. Ta sẽ không còn đường
lùi. Và nếu “đời không như là mơ”, trông ta thảm hại làm sao trong mắt họ, người
đã biết điều ta cần, và đã lắc đầu từ chối.
Bởi thế nên chúng ta cần, nhưng giả vờ như không. Chúng ta
tưởng đó là cách giữ thể diện, vị thế và lòng kiêu hãnh. Có lúc ta lại ra vẻ cứng
cỏi, xa cách, ngạo nghễ, khép kín và bất cần, như ta có thể tồn tại tựa những
tinh cầu đơn độc… Nhưng nhiều khi đó chính là cách ta đánh mất những điều quý
giá. Khoảnh khắc mà ta tìm được một người thực sự có ý nghĩa của mình đang tồn
tại trên cõi đời này, bất kể sau cùng ta có nắm giữ được trái tim người ấy hay
không, thì khoảnh khắc đó cũng là khi ta bắt đầu cảm nhận được thế nào là hạnh
phúc. Khi bắt đầu cảm thấy không cần nhau nữa, hoặc khi tưởng rằng không cần
nhau nữa, đó là lúc hạnh phúc bắt đầu bỏ ta đi.
Tôi nhớ ca khúc People do Barbara Streisand hát vào thập
niên trước: “Người cần người, là những người may mắn nhất thế gian… Những người
tình là những người may mắn nhất thế gian. Với một người, một người thật đặc biệt.
Và một cảm xúc từ thẳm sâu trong hồn nói rằng em từng là phân nửa, giờ thành vẹn
nguyên”.
Ngồi giữa một đám cưới, bỗng dưng tôi hiểu rằng lời yêu đôi
khi không nhất thiết phải nói, nhưng cảm giác cần nhau thì không thể không bày
tỏ. Bởi khi nhận ra mình cần đến ai đó, ta cũng đồng thời nhận ra họ có ý nghĩa
to lớn thế nào đối với đời ta. Nhờ đó, ta có thể nhìn thấy một cách rõ ràng hơn
những gì họ mang đến cho mình. Và khi ấy, có lẽ, ta sẽ nói thường xuyên hơn lời
cám ơn. Ta biết trân trọng những gì ta nhận được. Barbara vẫn đang hát trong ký
ức mơ hồ của tôi: “Người cần người, là những người may mắn nhất thế gian. Nhưng
trước hết hãy trở thành một người cần người khác”.
Làm thế nào để trở thành một người cần người khác? Có gì khó
đâu, chỉ cần thành thật với chính mình.
Bởi ta là con người, ta được thiết kế kiến tạo để cần nhau.
Còn thời cưỡi ngựa bắn cung
Có hai loại người, những người làm việc và những người giành
được lời khen ngợi. Hãy cố tham gia vào nhóm đầu tiên, ở đó ít cạnh tranh hơn.
INDIRA GANDHI
Có một lần, cô cháu gái 12 tuổi thích vẽ vời của tôi thổ lộ
rằng lớn lên, cô bé muốn làm thợ may. Khi ấy, tôi đùa: “Phải trở thành nhà thiết
kế thời trang nổi tiếng chứ. Làm thợ may chán chết!”. Nhưng cô bé cương quyết:
“Con không muốn nhà thiết kế nổi tiếng. Con muốn là thợ may”. Chị họ tôi ngán
ngẩm lắc đầu: “Giờ thì nói gì cũng được, chứ mai mốt lớn mà đòi làm thợ may là
không được đâu nghe con”.
Nhưng tôi, nhìn đôi mắt trong veo kiên định của cháu và giật
mình. Cơ sở nào để người ta xếp loại nghề nghiệp này là tầm thường, còn nghề
nghiệp kia là vinh quang? Vì số tiền kiếm được? Vì trình độ học thức mà nó đòi
hỏi phải có? Hay vì danh tiếng?
Khi còn trẻ, chúng ta thường gắn ước mơ của mình với hai chữ
“nổi tiếng”. Có lẽ Byron nói đúng: “Danh tiếng là cơn khát của tuổi trẻ”. Muôn
đời. Nhưng, có khi nào cơn khát đó dẫn chúng ta lạc đường không? Tôi ra về và
nghĩ đến ước mơ thợ may của cháu tôi.
Mơ ước làm thợ may không ngăn cản ta học hỏi để may những bộ
áo chuẩn mực như các hãng thời trang hạng nhất. Nếu bạn muốn hai thứ: thợ may và
danh tiếng, hãy trở thành một thợ may xuất sắc, rồi danh tiếng sẽ đến sau đó.
Nhưng ước mơ của cháu tôi chỉ là thợ may thôi. Mơ ước làm thợ
may, không có nghĩa chỉ mở một tiệm may nhỏ xíu nằm bên khu chợ nhỏ xíu ở một
thị trấn nhỏ xíu nào đó. Nhưng nếu đó là tất cả những gì cô bé muốn, cắt và may
những bộ áo đẹp cho người khác, thì có gì sai? Nếu đó là những gì bạn muốn, chứ
không phải là những gì chán ngắt mà bạn buộc phải làm.
Tôi có một người bạn, từng là một học sinh giỏi, tốt nghiệp
đại học loại xuất sắc, rồi học thạc sĩ ở nước ngoài, và bây giờ, anh trở về mảnh
đất của cha anh ở một vùng quê hẻo lánh để trồng những cây ăn trái, suốt ngày xắn
quần với xới gốc và tưới cây. Có người nói với tôi rằng như vậy thật là phung
phí bao nhiêu năm ăn học. Nhưng bạn tôi, chính bạn, biết rằng những năm tháng ấy
không hề phung phí, và trở lại làm một người nông dân không hề là một bước lùi.
Những trái cây anh trồng là loại quả sạch, tốt cho sức khỏe và chất lượng hảo hạng.
Mỗi người đều phải leo lên những bậc thang đời mình. Có người
mơ ước xa: đến đỉnh cao nhất. Có người mơ ước gần: một hai bậc, rồi sau đó, một
hai bậc tiếp theo. Có người cứ lặng lẽ tiến bước theo mục tiêu của mình, gạt bỏ
mọi thị phi. Có người đi chu du một vòng thiên hạ, nếm đủ đắng cay rồi mới chịu
trở về với mơ ước ban đầu. Nh