a mẹ dành cho con vẫn không thay đổi. Nhưng ba muốn con biết

rằng ba mẹ sẽ rất hạnh phúc và tự hào nếu con trở thành một người chính trực và

biết yêu thương”.

Đó là lý do đầu tiên để tôi muốn trở thành một người chính

trực và biết yêu thương. Thậm chí, tôi chỉ cần một lý do đó mà thôi.

Kinh Talmud viết: “Khi người dạy con trai mình, tức là người

dạy con trai của con trai người”. Bởi thế, hiển nhiên là tôi cũng sẽ nói với

con tôi những lời ba tôi đã nói.

***

Ngạn ngữ Anh chép rằng: “Một người cha hơn một trăm ông thầy”.

Còn Sigmund Freud thì nói: “Tôi không thể nghĩ ra nhu cầu nào trong thời thơ ấu

mạnh mẽ hơn nhu cầu có được sự bảo vệ của một người cha”.

Ai cũng có thể dạy một cậu con trai mới lớn lái xe hoặc mở

bugi bị ướt ra lau khi đi qua quãng đường ngập nước. Nhưng thật đặc biệt khi cậu

học những điều đó từ chính cha mình.

Ai cũng có thể dạy một cậu bé đá bóng và vẽ tranh. Ai cũng

có thể đọc cho cậu bé nghe một cuốn sách hay kể chuyện trước khi ngủ. Ai cũng

có thể trả lời những câu hỏi ngây thơ, tò mò và không ngừng nghỉ của cậu. Nhưng

đó sẽ là những giây phút thần tiên nếu nó được một người cha thực hiện. Khi cậu

có thể nằm trong lòng, gác chân lên bụng cha và cười khúc khích.

Và mẹ cậu sẽ bảo trông hai cha con giống nhau như hai hình

vuông, hai hình tròn, hai ngôi sao, hai trái tim, hai giọt nước hay hai tam

giác đồng dạng. Dù là gì thì cũng giống nhau một cách ngộ nghĩnh.

Và người ta nói đó là bằng chứng hiển nhiên nhất của sự tiếp

nối.

***

Cha mẹ yêu thương chúng ta, và chúng ta yêu thương con cái

mình bất kể giới tính. Nhưng có một điều chắc chắn là cha mẹ luôn chia sẻ điều

gì đó đặc biệt hơn, sâu sắc hơn với những đứa con cùng phái tính với mình. Như

mẹ và con gái, cha và con trai.

Cha và con gái là một tình cảm ngọt ngào, thậm chí dễ cảm nhận

hơn tình cảm giữa cha và con trai. Một đứa con gái với những lọn tóc mềm và giọng

nói nũng nịu có thể làm trái tim người cha tan chảy. Chỉ những cô con gái mới

khiến người cha trở nên mềm mỏng và dịu dàng “Con gái rượu của ba!”. Còn những

cậu con trai luôn ít có dịp được tận hưởng sự dịu dàng đó từ cha, mà trái lại,

luôn là sự nghiêm khắc, cứng rắn và thậm chí lãnh đạm. Dẫu vậy, sợi dây kết nối

giữa cha và con trai luôn mãnh liệt hơn những mối liên kết khác trong gia đình.

Bởi “những gì nín lặng nơi người cha được nói ra nơi đứa con trai. Và tôi thường

nhìn thấy ở những đứa con trai bí mật hiển lộ của người cha” (Friedrich

Nietzsche).

***

Có bao nhiêu lần cha và con trai nhìn vào mắt nhau để nhìn

thấy tình thương tràn đầy trong đó? Hãy chỉ nhìn vào mắt những khi đối đầu? Như

Charles Wadsworth nói: “Lúc một người đàn ông nhận ra rằng cha mình có lẽ đã

đúng, thường thì ông ta có một đứa con trai nghĩ rằng ông ta đã sai”.

Cha và con trai, sách vở thường dạy rằng hãy cố gắng để là bạn

của nhau. Nhưng cũng như bạn bè đồng lứa, đôi khi ta không thể làm bạn với người

mà ta mong được là bạn. Không phải người cha nào cũng có thể là bạn với con. Vì

sự khác nhau (hay quá giống nhau?) về tính cách, cả hai có thể xung khắc như nước

với lửa. Nhưng vậy thì sao? Cho dù không thể là bạn thì cả hai vẫn luôn là cha

và con trai.

Chẳng lẽ điều đó không đủ tuyệt vời hay sao?

***

Tôi nhớ ngày xưa khi tôi chuẩn bị nhập ngũ, cũng là lần đầu

tiên xa nhà. Mẹ lăng xăng đồ đạc, nước mắt ngắn dài. Ba ngồi im không nói.

Tôi cứ ngỡ ba không để tâm.

Chiều nay, tôi bỗng nhớ lại dáng ngồi nghiêng nghiêng ấy,

khi đọc được mấy câu thơ này:

“Không tiễn con ra phi trường,

Ba chỉ ngồi lặng yên quay mặt

Nghẹn lời thương đỏ mắt chuyện tương phùng”

Tiếng người hay chỉ tiếng chiêm bao?

Có bao giờ bạn mơ thấy một âm thanh, chỉ một âm thanh thôi,

không hình ảnh. Đó là khi bạn nghe mơ hồ bên tai như có ai đó đang gọi tên mình

“A. ơi”, vừa như ngay bên cạnh vừa như xa xôi lắm. Mơ hồ như là một giấc chiêm

bao.

Đó là tiếng “ơi” mà lúc nhỏ tôi hay nghe lắm, có ngày nghe đến

hàng chục lần. Có khi bà ngoại gọi “A. ơi về ăn cơm”, có khi nghe cậu bạn thân

“A. đi câu cá”, có khi là đứa em trai thì thầm vào tai “A. ơi” khi muốn xin xỏ

thứ gì. Nhưng cũng có khi là tiếng kêu “… ơi” của mẹ, gọi về phát cho mấy cái

đũa bếp vào mông vì cái tội ham chơi.

Đã bao lâu rồi, tôi không được nghe tiếng “ơi” ấy!

Những buổi sớm mai của thời thơ ấu, tôi thường bị đánh thức

khi trời còn tờ mờ sương, bởi tiếng nước chảy trong trẻo đổ từ gàu vào chiếc

thùng thiếc vọng từ ngoài giếng. Rồi những âm thanh đến gần hơn. Ngay dưới nhà

bếp thôi. Tiếng nước sôi réo trong ấm, tiếng lửa nổ tanh tách. Tiếng phin cà

phê va vào nhau lách cách. VÀ tôi trở mình trong chăn, mơ màng ngủ lại giữa chập

chùng những tiếng rì rầm trò chuyện của ba mẹ. Chuyện lúa gạo, chuyện học hành,

chuyện chiếc xe bò đang bị hỏng cái bánh xe, chuyện một người quen ở xa mới về…

Thảng hoặc pha những tiếng cười rất nhẹ. Đó chính là âm thanh mà tôi yêu thích

nhất. Tiếng trò chuyện rì rầm ấy, vào buổi ban mai. Cái âm thanh thủ thỉ, vừa

xa vừa gần, tin cậy, và tràn đầy yêu thương. Nó khiến tôi