m

bảng một hiệu buôn, thấy đề Đại Lộ Trần Hưng Đạo mà buồn cười. Con đường chỉ rộng hơn một con hẻm ở Sài Gòn mà cũng xưng là Đại lộ. Địa chỉ tôi

muốn đến : Công ty nước mắm Hoa Hồng số 3 Đại lộ Bạch Đằng. Cũng Đại lộ, không biết "đại lộ" đó lớn hơn "đại lộ" này được mấy phân. Đang lóng

ngóng tìm một người hỏi thăm đường, tôi gặp một nữ sinh mặc quần áo

trắng bước tới. Kinh nghiệm cho biết vào nhà hỏi bà già ra đường hỏi học trò nên tôi móc túi đưa mảnh giấy ghi địa chỉ cho cô bé.

- Em cho tôi hỏi thăm địa chỉ này ở đâu ?

Cô bé mở to đôi mắt đen láy quan sát tôi từ đầu đến chân xem tôi có

phải là người lạ không rồi mới cúi đọc tờ giấy. Trước khi đến đây tôi

nghe người ta đồn rằng con gái xứ này hai mắt đều toét vì bị cát bụi

thổi vào, nhưng nhìn kỹ cô bé đây tôi chẳng thấy mắt em toét tí nào mà

trái lại còn trong sáng hơn mắt mèo nhiều, tôi không hiểu thiên hạ đồn

sai hay cô bé là người xứ lạ đến đây như tôi ?

- Ông mới đến đây lần đầu ?

- Phải, nếu đến đây lần thứ hai thì tôi khỏi làm phiền em.

- Em cũng ở đường đó, vậy ông cứ đi theo em là đến nơi.

Em trả lại tờ giấy rồi ôm cặp đi trước, tôi vội xách valy đi nhanh cho ngang hàng với em. Cô bé dừng lại lắc đầu.

- Đừng. Ông hãy đi sau em vài bước, ông đi bên em thiên hạ sẽ đồn thế này thế nọ ngay.

- Ở đây thiên hạ thích bàn chuyện của người khác lắm sao ?

- Vâng, chổ nhỏ bé mà. Ông cảm phiền.

Tôi đành đứng lại đợi cô bé đi trước rồi mới lẽo đẽo xách va ly theo

saụ Tức mình, tôi rủa thầm mẹ kiếp thiên hạ, chắc quý vị no cơm ấm cật,

dư thì giờ nên thích bàn chuyện người khác còn đói như tôi thì bàn

chuyện bao tử của chính mình mãi vẫn chưa xong. Đến một con hẻm lầy cát, hai bên là bờ tường cao thấy không có bóng dáng "thiên hạ" tôi vội bước lên đi cạnh cô bé trò chuyện.

- Đi một mình lủi thủi ở sau tôi thấy tủi thân quá.

- Tại sao vậy?

- Tôi có cảm tưởng người ở đây đã bạc đãi mình.

Cô bé cười:

- Vậy ông đến đây làm gì ?

Tôi kể cho em nghe tôi là một quân nhân giải ngũ loại hạng hai đang

thất nghiệp. Có một người bạn ở Sài Gòn giới thiệu tôi ra đây làm thư ký cho công ty nước mắm Hoa Hồng để sống qua ngày và tôi hy vọng người ta

sẽ không từ chối.

- Em sợ ông không chịu nổi đâu.

- Làm thư ký có gì nặng nhọc mà hông chịu nổi ?

- Không, em muốn nói mùi nước mắm kìa.

- Đó là mùi quốc hồn quốc túy người Việt nào sống ở ngoại quốc cũng nhớ nó, sao em lại nói là chịu không nổi.

- Rồi ông sẽ biết.

Đi thêm một lúc cô bé dẫn tôi đến bờ sông. Con sông rộng ở gần cửa biển

đậu đầy ghe chài sơn màu sắc rực rỡ. Trên bờ người ta qua lại tấp nập và những nong mực được phơi đầy hai bên đường choán cả lối đi. Cô bé chỉ

tôi một ngôi nhà lớn quét vôi vàng cách chổ chúng tôi đứng một cột đèn.

- Đó là công ty Hoa Hồng. Em chúc ông may mắn.

Tôi thật cảm động nghe câu nói đó từ ngày thất nghiệp đến nay, chưa

ai chúc tôi một lời may mắn nào. Tôi nhìn thẳng vào mắt cô bé.

- Cám ơn em, tôi tin người ta không nỡ từ chối một thương phế binh đói rách như tôị Nhà em ở đâu có dịp tôi sẽ đến thăm ?

Cô bé chỉ tay về một khu nhà lố nhố ở phía xa.

- Nhà em gần chợ cá kia kìa, chắc ông không nhìn thấy đâu. Nếu ông được

làm việc ở công ty, em sẽ còn gặp ông vì thỉnh thoảng em vẫn đến đó nhận giấy giao hàng. Thôi, em xin chào ông.

Nhìn cô bé đi khuất vào đám người trên bờ, tôi mới lững thững xách va ly đến công ty. Phía trước nhà có một tấm bảng lớn hai bên vẽ hai bông

hồng to ướng, tôi đi thẳng vào cửa và xin gặp ông giám đốc. Người lao

công dẫn tôi đi vào một phòng nhỏ, tôi gặp một ông tóc bạc đang ngồi đọc nhật báo. Tôi cúi đầu chào ông và đưa lá thư giới thiệu việc làm do

người cháu ruột ông ta viết. Đọc thư xong ông hỏi tôi những giấy tờ cần

thiết, tôi mở va ly lấy và đưa ông xem. Ông nói được rồi cậu sẽ ở luôn

đây và bắt đầu làm việc từ ngày mai. Được việc làm tôi mừng rỡ nói cảm

ơn ông. Ông nói không có gì tôi sẽ xem cậu như cháu tôi, rồi ông gọi

người lao công vào căn dặn thu xếp nơi ăn chốn ở cho tôi.

Công ty chiếm một khu đất khá rộng, người lao công dẫn tôi đi quanh

một vòng cho biết và chỉ cho tôi chỗ ngủ là một cái chái nhỏ lợp tôn ở

gần nhà ông. Về cơm nước ông nói nếu cậu muốn ăn ở ngoài, ngày mai tôi

sẽ dẫn đến một nơi nấu cơm tháng. Tôi nói nếu tiện nhờ bác nấu cho tôi

ăn luôn khỏi phải đi xa. Ông nói nhà tôi ăn uống bết lắm sợ cậu nuốt

không nổi. Tôi cười nói có rau có cháo để ăn là may rồi tôi đang thất

nghiệp mà bác. Ông cười nói vậy thì được.

Công việc làm ở công ty

tương đối nhàn hạ. Hàng ngày tôi đánh máy những hoá đơn giao hàng, nhận

hàng, nhưng giấy tờ chứng nhận phân tích nước mắm đến các tỉnh khác.

Phía sau công ty là nhà lều nước mắm của riêng ông giám đốc. Trong những thùng gỗ lớn người ta đổ cá vào đầy ướp muối rồi đợi ngày cá rã ra nhỏ

giọt thành nước mắm. Mỗi lần vào lều kiểm soát các phu vợi nước mắm vào

những thùng sắt nhỏ để chở đi bán tôi phải bôi dầu cù là vào mũi và phải châm thuốc hút liên miên. Hôm đầu nhìn người ta lấy xác mắm ra tôi phải chạy ra ngoài nôn ọe vì không c