nhìn khoảng không hẹp giữa hai
bàn tay. Chẳng còn gì để mất nên bộ mặt dài lê thê của mưa không còn làm cô sợ nữa.

Sau ngày cha mất, mẹ sắm gánh, sắm hàng chạy chợ. Nắng
gió sấy mẹ đến quắt queo. Chẳng một ai biết mẹ xuất thân từ hàng khuê
các, trong họ từng có người là một trong tứ trụ đại thần của triều
Nguyễn. Về sau suy yếu dần, chỉ giữ những chức bị nhỏ nhưng con cái
trong nhà vẫn được truyền dạy theo lối hoàng cung và hình ảnh duy nhất
còn lưu lại trong ký ức của mẹ là những ngày hội Tế Giao tưng bừng ở đất Thần Kinh.

Cậu bé − đúng rồi, lúc đó ông chỉ là cậu bé nghịch ngợm,
ranh mãnh đánh lừa lão bộc để dắt mẹ đi xem hội. Hai đứa trẻ luồn qua
đám đông theo gót đoàn Ngự Đạo từ Đại Hội đến Trai Cung. Đám rước gồm
tiền đạo, trung đạo và hậu đạo đi giữa rừng cờ lễ, tang, lọng, kiếm
quạt, đèn hoa cùng dàn chiêng trống, đại nhạc, nhã nhạc, đội múa Bát Dật long trọng, tưng bừng suốt dọc đường. Trong mỗi đạo đều có các hoàng
thân quốc thích, các quan văn võ trong triều, các chỉ huy như thống chế, đô thống... Cậu bé đi cạnh nắm tay mẹ chỉ vào đám rước reo lên:

− Mi nhìn tề, cha tau.

Hai đứa trẻ không đến được Giao Đàn. Mẹ khóc rấm rứt. Để dỗ mẹ, cậu bé trèo lên cây, mồm miệng liến thoắng như đang trông thấy bằng mắt chứ không
phải được nghe từ cha:

− Tau nhìn thấy nhiều cây thông lắm. Cha tau
bảo là do chính tay các vị đại thần trồng. Hôm nay cây được đeo tên của
vị đại thần đó. Trong đó chắc chắn có cây đeo tên của ôn tau.

Mẹ xuýt xoa:

− Rứa à?.

Thằng bé hãnh diện:

− Ừ. Tau nhìn thấy Giao Đàn rồi. Có ba tầng. Tầng trên là Viên Đàn tượng
trưng cho trời nên có màu xanh và hình tròn. Tầng dưới là Phương Đàn có
màu vàng hình vuông tượng trưng cho đất.

Con bé ngày ấy chăm chú nghe đến há hốc mồm. Cậu bé càng khoái chí thao thao:

− Tầng dưới cùng hình vuông màu đỏ tượng trưng... ờ ờ tượng trưng cho con người.

Mẹ ríu rít:

− Còn thấy gì nữa?.

Thằng bé tụt xuống:

− Mai mốt lớn, tau lên trên nớ dự lễ rồi kể cho nghe.

Ông không sai lời. Nhiều năm sau cũng vào lễ Tế Giao, mẹ lẫn giữa đám
đông nhìn ông uy nghi trong đám rước lễ long trọng, tưng bừng nhưng lời
hứa không thực hiện được. Cha ông từ chối vì nhà gái thất sủng không môn đăng hộ đối.

Mẹ lấy chồng không biết vì yêu hay để xua đi những lời
đàm tiếu hoặc đoạn tuyệt với những hồi ức buồn nhưng vết thương dù có
trí mạng vẫn không chết thì cũng có lúc liền da liền thịt. Cha là học
trò nghèo, con nhà nông, không phải dòng dõi khoa bảng. Cha yêu mẹ đằm
thắm. Không bao giờ nhắc đến quá khứ hay thắc mắc về những lời đàm tiếu. Đáp lại, mẹ không để cha khó xử kiểu “Chân giày, chân dép vô ra − Kêu
dâu cũng dở, kêu bà khó kêu”. Vứt bỏ những cành vàng lá ngọc mẹ cặm cụi
làm lụng, chăm sóc gian sơn nhà chồng. Mẹ sinh đôi, lấy Phương Đàn, Viên Đàn đặt cho hai cậu con trai. Ở nhà thường gọi là Viên và Phương. Mấy
năm sau ông bà nội qua đời. Nhà cửa, vườn tược tan tác sau trận bão. Gia đình dắt díu nhau vào Nam.

Nam Giao thôi nhìn đồng hồ. Lúc này thời gian không còn ý nghĩa. Vì mưa không bỏ cuộc nên cô không bỏ cuộc, thế
thôi. Bàn ghế xô lệch và phủ đầy hơi nước. Chủ quán không còn nhìn trời
rồi thở dài nữa. Trong chiếc ghế rộng choàng lấy thân người như vòng tay lớn, bà thong thả đan từng mũi kim. Cuộn len rơi xuống đất, lăn đến
chân vị khách tóc bạc. Ông cúi nhặt, vo tròn rồi cẩn thận đặt vào lòng
bà. Màu đỏ của nó sáng lên trong màn đêm. Nam Giao nhìn sang nơi khác.
Cảm giác trơ trọi vắt kiệt cả thân thể cũng không ứa nổi một giọt nước
mắt.

Mưa kéo dài. Mưa không mệt mỏi. Mưa thức thâu đêm. Mưa
giăng cái cớ hiển nhiên trắng xóa giữ Nam Giao ngồi lại nhiều giờ, không có mưa, cô không đủ can đảm. Giọng ca nghẹn ngào thốc vào
ngực “Dốc Nam Giao còn cao mong đợi, thuyền Bến Ngự còn đợi anh về”. Âm thanh nấc lên, run rẩy “Có nhớ xin trở về. Có nhớ xin trở về... đây”. Không ai trở về cả. Cô lơ ngơ giữa cuộc đời.

Nam Giao nâng
tách trà nguội ngắt, hớp một ngụm lớn. Có bóng người vụt qua cắt ngang
màn mưa dày đặc. Cô không ngẩng lên. Chẳng còn hy vọng gì nữa. Tiếng chủ quán càu nhàu:

− Mưa gió thế này mà ông đi đâu vậy?

Giọng đàn ông mềm oặt vì rượu:

− Mưa gió thì làm sao? Mưa gió không quật chết được tôi. Ừm... ừm để tôi
nói cho bà biết, trên đời này không có thứ gì quật chết được tôi, ngoại
trừ bà. Chà, lại gặp người quen ở đây...

− Ông lại uống cái thứ giết người ấy à? Ngồi yên đấy, tôi pha cho tách trà gừng giã rượu. Khổ thân chưa... mưa gió thế này!

Người đàn ông vừa ngồi xuống lại khệnh khạng đứng lên. Tay chân vướng víu khiến mấy chiếc ghế ở cạnh đổ kềnh ra đất.

− Bà không thích tôi đến thì tôi về đây.

− Lại vậy nữa rồi. Ông đi đâu? Vào trong này cho ấm. Vừa uống rượu vừa dầm mưa, ông muốn chết hay sao?

− Ừ, vẫn còn hơn là chết vì tình.− Người đàn ông cao giọng.− Chết vì tình là cái chết thình lình. Chết vì rượu là cái chết thành