, từ từ tiến lại gần, sờ sờ lên giường, liền nhìn thấy vị đó “từ từtrở lại vị trí”. Không lâu sau, người chồng bị bệnh thần kinh, ngơ ngơngẩn ngẩn, không hiểu chuyện gì, cả đời cũng không khỏi.

Có lẽ do anh ta dậy quá vội nên để quên hồn mình trên giường. Sau khi mất hồn,vẫn có thể sống bình thường, giống như trên chiến trường, chân bị trúngđạn mà vẫn có thể chạy một đoạn nữa, nhưng cuối cùng vẫn không trụ vững, trở nên mất trí. Nhưng từ điểm này cũng có thể nhìn ra được, ái lựcgiữa hồn thần và chủ nhân của nó rất yếu. Vương Phật Đại ba ngày khônguống rượu, cảm thấy như “người không còn là của mình nữa” cũng chính là ý hồn đã lìa khỏi xác, làm gì cũng ngơ ngơ ngẩn ngẩn. Không biết liệu cóphải vị chủ nhân này cũng mắc căn bệnh đó, thiếu vài bữa rượu, dẫn đếnthân xác suy sụp như thế, cũng là đáng thương, không bằng chết như LiễuThiếu Du còn nhẹ nhàng hơn.

Thể xác giống như một căn phòng, bình thường cửa đóng then cài, linh hồn không thể thoát ra, nhưng then cửacủa một thân thể già nua yếu ớt sẽ bị lỏng lẻo, một phút bất cẩn, linhhồn sẽ thoát ra ngay. Tác giả của Tam cương thức lược – Đổng Hàm từngghi chép chuyện em trai ông là Tương Mỗ trước khi chết. Sức khoẻ TươngMỗ vốn yếu, sau đó lại mắc bệnh ho ra máu. Hôm ấy, anh ta đang nằm trêngiường, đột nhiên nhìn thấy có một người ngồi ở mé giường bên cạnh, khiđịnh thần lại, thấy đấy là chính mình, cũng đang nhìn mình chăm chăm,ngay sau đó từ từ rời đi. Tương Mỗ thất kinh, biết là linh hồn mình đãthoát xác, không còn sống được bao lâu nữa, quả nhiên mấy ngày sau anhta lìa trần. Vị Tương Mỗ này tuổi còn trẻ, đang thời huy hoàng, hayhuênh hoang khoe khoang, bình thường cũng thích trau chuốt mọi chuyện.Đổng Hàm vì anh ta là em trai mình nên cũng không tiện nói những chuyệnkhông hay, không phải của anh ta, đoán chắc người này cũng đã phải haotâm tổn trí trong việc xử lý mối quan hệ.

Việc hồn rời khỏi xác,đôi khi còn thể hiện trong giấc mơ. Trong quyển tám Duyệt vi thảo đườngbút ký có ghi lại một chuyện, con gái Vương Tri Châu ở Thương Châu lâmtrọng bệnh, hôn mê bất tỉnh. Nửa đêm, người nhà đi đến thư phòng đằngsau hậu viện, liền nhìn thấy tiểu thư đang một mình đứng dưới ánh trăngtrong vườn hoa, bất giác hoảng hốt, vội vàng quay lại. Tiểu thư rõ ràngđang bệnh nằm trên giường, sao trong vườn hoa lại có bóng dáng củangười. Mọi người đoán hẳn là do hồ ly hoá tinh, liền thả chó xông ra, và bóng người đó lập tức biến mất. Một lúc sau, nghe tiếng Vương tiểu thưyếu ớt vọng ra từ phòng bệnh: “Vừa rồi ta mơ thấy mình ra thư phòng ngắm trăng, đột nhiên xuất hiện một con mãnh hổ, suýt chút nữa thì bị nó vồ, giờ vẫn còn sợ.” Lúc ấy mọi người mới biết đã nhìn thấy linh hồn củatiểu thư. Thầy thuốc nghe xong, than: “Linh hồn của tiểu thư đã rời đi,cho dù thầy thuốc Lô hay Thiên Thước có sống lại, cũng bó tay không cách nào cứu chữa.” Quả nhiên, không lâu sau đó Vương tiểu thư qua đời.

Người mắc bệnh lâu ngày vào đêm trước khi chết, linh hồn sẽ rời đi, songnhững người già tuổi cao sức yếu thì tinh thần không còn mình mẫn nữa,giờ người ta gọi đó là bệnh Alzheimer, nhưng ngày xưa thì lại bị mọingười giải thích rằng linh hồn đã thoát xác. Tình hình của họ với TươngSinh không giống nhau, bởi vì có thể duy trì trạng thái này mấy năm,thậm chí đến mười mấy năm. Cực đoan một chút thì có thể nói rằng anh talơ lửng giữa sự sống và cái chết một thời gian dài, coi cái xác đó nhưngười còn sống, nhưng thực ra, linh hồn đã phiêu du vào thế giới u minhtừ lâu.

Trong quyển ba của Hữu đài tiên quán bút ký do Du Việtviết có một ví dụ, nói về bà của Kim Thiếu Bá. Vị lão thái thái này sống gần trăm tuổi mới tạ thế, nhưng những năm cuối đời đã rất lẫn rồi, nhìn thấy con dâu, con trai, cháu trai, cháu gái lại cho rằng họ hàng tớithăm, luôn miệng gọi “chị cả, chị hai”. Điều này cũng không có gì đángnói, kỳ lạ là, mỗi dịp lễ tết, trong nhà thắp hương cúng tổ tiên, cáccon dâu mang cơm cho bà, bà liền nói: “Vừa ăn rồi, sao lại cho ăn nữa?”Lúc đầu mọi người cho rằng bà đã lú lẫn, nhưng sau đó phát hiện ra, mỗilần cúng tế, bà đều nói như thế, hỏi lại bà rằng: “Mẹ nói là ăn rồi, vậy mẹ ăn những gì?” Lão thái thái liền kể ra các món, mọi người đều sợhãi, thì ra những thứ mà bà ăn giống hệt những đồ đang bày cúng trên bàn thờ. Linh hồn của bà lúc này đã rời khỏi thể xác, cùng với hồn pháchcủa tổ tiên thụ hưởng đồ cúng tế.

Chuyện mơ thấy mình thụhưởng đồ cúng tế của người thân kiếp trước, trong bút ký từ đời Nam Tống của Thiệu Bác Ghi chép từ những gì mà Thiệu Thị nhìn thấy có không ít.Tôi đã từng viết bài giới thiệu trong một chuyện về “vấn đề ăn uống ởthế giới bên kia”, nhưng chuyện linh hồn rời khỏi thể xác đến âm thếhưởng thụ đồ cúng tế thì lại gặp không nhiều. Mặc dù gặp không nhiều,nhưng câu nói: “Thi cư dư khí” trong sách cổ, chắc là muốn ám chỉ trạngthái này. Khuất Nguyên tiên sinh khi viết về một vị tổ tông của bạnmình, không biết liệu có kiểu liên tưởng bất kính như thế này không:“Thái hậu lão phật gia của chúng ta liệu có phải cũng đã từng ở trong“trạng thái” đó, dùng thứ dinh dưỡng hư không có được t