với những giấc mơ đó.
Ngoài ra còn phải chú ý thêm là,vị chủ nhân có thể nhìn thấy mộng hồn của tên tiểu nô kia không ở trongtrạng thái tỉnh táo, mà nửa tỉnh nửa mơ, nếu để tôi giải thích thì đócũng là do mộng hồn của ông ta nhìn thấy, bởi vì nếu ở trạng thái bìnhthường thì không có khả năng nhìn thấy linh hồn. Thế nào gọi là “nửatỉnh nửa mơ”? Có những lúc chúng ta tỉnh dậy trong giấc mơ nhưng vẫnkhông thể tỉnh táo ngay, hư hư thực thực, phải một lúc sau mới rõ ràng,đám vàng bạc châu báu vừa rồi xuất hiện trước mắt chẳng qua là đốngxương còn lại trên bàn ăn.
Trong Liêu trai chí dị có câu chuyệnCống sĩ họ Trương, kể chuyện hồn của Trương cống sĩ thoát ra từ “ngực”,khi đó ông ta đang ốm, tất cả đều là tự mình nằm trên giường rồi nhìnthấu:
“Đột nhiên thấy từ trong ngực có một người thoát ra, caotầm nửa thước, đội mũ mặc áo nhà Nho, dáng như con hát. Hát côn sơnkhúc, điệu rất dễ nghe, lại tự nói tên họ, quê quán, giống hệt với mình. Những khúc người đó hát, bình sinh Trương mỗ đã từng nghe qua. Hátxong, ngâm thơ rồi biến mất.”
Người nhỏ bé này rõ ràng là linhhồn của Trương cống sĩ. “Ngực” là bộ phận không có lỗ, hồn vốn khôngphải là thực thể, là một ảo ảnh nên có thể tùy ý thoát ra ở bất cứ chỗnào và không có trở ngại gì, nhưng “ngực” gần tim nhất, căn cứ vào kiếnthức phân tích về linh hồn của người xưa, tim là nơi linh hồn trú ngụ.Cái lỗ cách tim gần nhất chính là rốn, vì vậy trong quyển bốn của truyện Quỷ đống không rõ danh tính và tác giả đời Tống có kể, âm phủ sai mộtcon khỉ đi bắt hồn của Trần Sinh, viết: “Hồn của Trần Sinh thoát ra từrốn.”
Còn về nơi linh hồn gửi thần, đa phần các kiến giải chorằng linh hồn trú ngụ ở trên đầu, không rõ vị trí cụ thể, nhưng có lẽ là ở dưới lớp xương sọ. Đầu của con người có bảy lỗ, ngoài hai hốc mắtkhông được tiện lợi lắm, những con đường còn lại đều rất khang trangrộng rãi. Nhưng những linh hồn trong rất nhiều các câu chuyện kể đềukhông đi ra từ con đường chính mà xuyên qua đỉnh đầu để ra.
Trong Quảng dị ký của Đới Phu đời Đường có viết, quỷ sứ đuổi bắt Thôi MinhĐạt, “vẫn là bắt hồn người đó từ đầu ra”, trong truyện Thần du Tây Hồ,quyển năm của Di kiên chi mậu do Hồng Mại đời Nam Tống viết, nông dânTrần Ngũ sau khi chết rồi sống lại, kể rằng: “Khi mới chết, cảm thấy hồn phách đi ra từ não”, sau khi ra ngoài rồi, quay lại nhìn, “thấy thể xác nằm trên giường, vợ con kêu khóc, gọi tên mình thảm thiết, nhưng khôngcó ai trả lời”. Trong truyện Thông u pháp của quyển bảy trong Tục tử bất ngữ do Viên Mai viết kể về linh hồn của một nông phu khi thoát xác:“Cảm thấy như hồn thoát ra từ đỉnh đầu, đau đớn vô cùng. Khi quay lạicũng vẫn đi từ đỉnh đầu vào, nhưng toàn thân dễ chịu, như trút được gánh nặng, như mệt mỏi quá mà phải thiếp đi.” Trong truyện Nhị Tác Nhân ởquyển một của Vấn kiến dị từ[7'> do Hứa Thu Xá viết về một người luyện“xuất thần thuật”: “Khi thành công, thấy một người cao tầm hai tấc thoát ra từ đỉnh đầu, những chuyện bên ngoài không cần hỏi mà tự biết.” Trong truyện Đã chết bảy ngày lại hồi sinh ở quyển bốn trong Dung am bút kýcủa Tiết Phúc Thành có viết: “Khi sắp chết, hồn chui ra từ đỉnh đầu,tách ra khỏi thân xác.” Còn trong một chuyện ở quyển bốn Động linh tụcchí của Quách Tắc Vân viết về một vị quan “học đạo thuật ở tuổi trungniên, ngày nào cũng phải ngồi thiền. Lâu dần, nguyên khí tích tụ, thấycó một đứa bé thoát ra từ đỉnh đầu”, lại có Uông Sinh, “chuyên tâm tuluyện, trong lúc đang ngồi thiền, đột nhiên thấy một đứa trẻ thoát ra từ đỉnh đầu”. Rõ nhất phải kể đến Thuyết Linh. Minh báo lục của Lục Kỳ:“Khi trút hơi thở cuối cùng, lập tức nhìn thấy hồn từ đan điền dưới bụng dưới, hình dạng trông như một viên bánh trôi, màu xanh ngọc bích, càngdâng càng cao, đến rốn thì khó thở, đến ngực thì thở gấp, khi dâng đếngiữa cổ họng và đầu thì hai mắt trợn ngược, tắc ở đỉnh đầu, đè nén khálâu, rồi vỡ tung như đá, hồn rời khỏi xác, phách tách khỏi hồn, trút hơi thở cuối cùng.” Đây là những cảm giác được kể lại từ một người đã chếtsau đó được hồi sinh, không những có cảm giác mà kỳ lạ nhất là còn cóthể nhìn thấy linh hồn ở trong bụng dưới giống như viên bánh trôi màuxanh ngọc bích, thật không biết là dùng “thiên nhãn” gì để nhìn nữa.
[7'> Có nghĩa là những chuyện lạ tai nghe mắt thấy.
Còn việc linh hồn ra vào từ lỗ nào đó, trong các câu chuyện cũng có ghichép. Chuyện hồn thoát ra từ tai, chúng ta có thể xem trong cuốn Thuậtdị ký của Lương nhân Nhậm Phưởng[8'>, ghi lại chuyện của Mã Đạo Du thờiNam Tề: “Hai con quỷ đi vào từ tai, đẩy hồn ra, hồn rơi xuống chiếc dépgỗ.”
[8'> Lương nhân Nhậm Phưởng (460-508).
Còn có thuyếtnói về việc hồn ra từ lỗ mũi, mời đọc truyện Nhân hồn chu du ở quyển bốn của Canh dĩ biên do Lục Sán viết. Trong truyện này, khi linh hồn thoátkhỏi thể xác sẽ biến thành một con rắn nhỏ, chui ra từ lỗ mũi, bơi lộitrong hồ nước ngoài vườn một vòng, còn chủ nhân thì lại mơ mình đangđược bơi ngoài biển, linh hồn hóa thành rắn, có lẽ là do người này cótính cách độc ác như loài rắn rết.
Từ đây có thể thấy, cổ nhâncho rằng linh hồn của con người nằm ở tim hoặc đ
