vì cái này : “Trang đầu tiên đâu? Sao lại không có?”
“Xé rồi.”
“Tại sao?”
“Em nói thử xem?”
Tôi quay đầu bỏ đi.
Quyển “Địa chí quận Vĩnh Gia” kia cũng
không dày. Hơn nữa trong hai tháng huấn luyện ở Cửu Thông tôi cũng tích
cóp được nhiều kinh nghiệm, những nội dung chính Lịch Xuyên muốn xem
cũng chỉ có văn hóa và địa lý, tôi hút thuốc, uống trà, uống cà phê,
không ngủ không nghỉ suốt một đêm liền, tới 10 giờ sáng hôm sau, tôi đã
dịch xong. Câu chữ không chú ý cho lắm, nhưng đúng sai chắc chắn không
có vấn đề. Tôi lại tốn hơn ba tiếng trau chuốt, sau đó, thấy biểu tượng
của Lịch Xuyên ở CGP MSN sáng lên, gửi một file word qua.
Trong chốc lát, anh trả lời : “Thanks. Could I also have a hard copy?” (Cảm ơn. Nhưng tôi cần một bản in nữa.).
Tôi gõ chữ, tiếng Anh : “Don’t you have a printer in your office?” (Chẳng lẽ trong văn phòng anh không có máy in à?)
Không trả lời. Không để ý tới tôi.
Nửa tiếng trôi qua, điện thoại ở đầu giường reo lên.
“Annie, qua chỗ tôi một chút!”
Chậm chạp đi qua, vào phòng anh. Lúc này anh không ngồi trên giường, mà ngồi trên xe lăn. Trong tay đang cầm bản dịch của tôi. Anh bảo tôi ngồi xuống, tôi chỉ phải ngồi lên chiếc sô
pha màu trắng kia. Vùng màu đỏ ngày hôm kia vẫn ở đó, đập thẳng vào mắt.
“Tạ Linh Vận là ai?”
“Đại thi nhân thời Đông Tấn.”
Từ “Đông Tấn” này, đối với người Trung Quốc mà nói, chắc là không mới lạ đi.
“Anh có biết Đào Uyên Minh là ai không?”
“Không rõ lắm.”
“Tạ Linh Vận và Đào Uyên Minh, là người sáng lập phong cách thơ Sơn Thủy và Điền Viên của Trung Quốc.”
“Tôi hỏi Tạ Linh Vận, em nói Đào Uyên Minh làm gì?”
“Họ đều là người thời Đông Tấn.”
“Thời Đông Tấn là thời nào?”
Không nói gì! Bực mình! Vương Lịch Xuyên, em đánh giá cao trình độ Hán ngữ của anh rồi!
Tôi tốn 15 phút để giảng lịch sử thời Đông Tấn cho người này nghe.
“Bây giờ anh hiểu chưa?”
“Hiểu rồi.” thái độ vô cùng thành thật “Nói như vậy, Tạ Linh Vận từng ở Ôn Châu – cũng là Vĩnh Gia thời đó.”
“Ông là danh nhân Vĩnh Gia.”
“Mấy câu này, , Pond and pool grows with grasses of spring; Garden willows very the birds that there sing, là
câu thơ thiên cổ của ông ta à?”
“Ừ, tiếng Trung là : “Hồ nước sinh xuân thảo, viên liễu biến minh cầm.””
(Đại ý là, hồ nước mọc cỏ xuân, trong vườn chim hót, liễu nẩy chồi).
“Tôi thấy tả không hay cho lắm,” anh nói “Nếu không, thì do em dịch không tốt – em nói thử xem, mấy câu “Hồ nước sinh xuân thảo, viên liễu biến minh cầm”, rốt cuộc hay chỗ nào?”
“Tạ Linh Vận bị đuổi về Vĩnh Gia, tâm
trạng không tốt, cả mùa đông nằm trên giường không dậy nổi. Có một ngày, ông ta vén chiếc rèm cửa thật dày, thấy hồ nước ngoài cửa sổ đã mọc đầy cỏ xuân, cây liễu trong vườn nảy mầm, tiếng chim hót cũng khác bình
thường. Vì vậy cả mùa đông chán nản cũng biến thành hư không.”
Thấy anh nghe không hiểu cho lắm, tôi lại dùng tiếng Anh giải thích một lần nữa.
“Anh có hiểu không?”
“Ý của nó tôi biết, nhưng tôi không hiểu, câu này rốt cuộc hay ở chỗ nào.”
“Câu này hay ở chỗ, nó dùng phép đảo
ngữ.” tôi tự kiểm điểm trong lòng, tôi không nên dịch nhiều thơ của Tạ
Linh Vận. Tạ Linh Vận là danh nhân văn hóa của Ôn Châu, mọi quyển địa
chí đều nhắc tới ông ta, nhắc tới thơ của ông ta. Nhưng mà, tôi không
cần dịch nhiều như vậy nha, nếu câu thơ nào Lịch Xuyên cũng hỏi như vậy, chắc tôi xong luôn. Bây giờ chỉ phải dùng ngữ pháp cổ đại khó xử anh.
“Đảo ngữ là gì?”
“Dislocation. Ngữ pháp câu này, nguyên
bản là “Hồ nước xuân thảo sinh, viên liễu minh cầm biến”. Vị ngữ “sinh”
đổi tới trước chủ ngữ là “xuân thảo”, đây là phép đảo chủ vị. Trong thơ
Đường, tác dụng chủ yếu của phép đảo ngữ, là dùng ngữ pháp để làm nổi
bật ý tưởng trong câu, khiến cho người đọc có ấn tượng về thị giác.”
“Ừm, ấn tượng thị giác – tôi thích từ này.”
Xem ra anh còn muốn hỏi nữa, hỏi nữa tôi sẽ để lộ ra mất. Vội vàng ngăn lại : “Cái này với kiến trúc, có liên quan gì?”
“Không có liên quan thì không thể nghe nghe, tăng thêm kiến thức à?”
Tôi ngậm miệng.
“Tạ Linh Vận họ Tạ, em cũng họ Tạ, em có quan hệ gì với ông ta không?”
“Có quan hệ.” tôi không tức giận “Bố tôi nói, dòng họ Tạ nhà tôi là một chi của họ Tạ ở Trần quận, đồng tông với Tạ Linh Vận.”
“Ông nội của tôi nói, nhà tôi là Vương thị của Lang gia. Cũng là một đại tộc thời xưa.”
“Cho nên, thơ Đường nói “Cựu thì Vương
Tạ đường tiền yến, phi nhập tầm thường bách tính gia”, chính là chỉ
người của hai dòng họ này. Tổ tiên của chúng ta, trước kia cũng ở ngoài
thành Kim Lăng, cạnh cầu Chu Tước, trong ngõ Áo Đen, mọi người đều quen
biết lẫn nhau. Kim Lăng chính là Nam Kinh thời nay. Hiểu chưa?”
Anh thành thật gật đầu : “Hiểu rồi.”
Một lát sau, anh còn nói : “Annie, tôi
phát hiện học vấn của em càng ngày càng uyên bác. Tối hôm kia, rất nhiều từ em nói, từ trước tới giờ tôi chưa từng nghe. Ví dụ như, cái gì là
actinidia chinensis?”
“Quả lý gai.”
“Nếu như em nói là kiwifruit, có lẽ tôi sẽ hiểu nhanh hơn.”
“Kiwi là của New Zealand. Mà cây lý gai
nguyên sinh ở Trung Quốc, trăm nghìn năm qua, đều ở đây, sinh trưởng tại đây. Tro
