hể đo đạc dặm đường hồng trần rốt cuộc còn bao xa. Khi bạn mệt mỏi cũng không thể dừng lại nghỉ ngơi, vì thời

gian cứ luôn vội vã đuổi theo, từ bờ bên này đuổi sang bờ bên kia.

Trải qua bao nhiêu xuân đi thu đến, trước sau không thể đo đạc dặm đường

hồng trần rốt cuộc còn bao xa. Khi bạn mệt mỏi cũng không thể dừng lại

nghỉ ngơi, vì thời gian cứ luôn vội vã đuổi theo, từ bờ bên này đuổi

sang bờ bên kia. Một ngày nọ bạn dừng bước, có nghĩa là hành trình sinh

mệnh sắp sửa kết thúc, mà bạn cũng đã hoàn thành sứ mệnh sinh tồn của

mình. Có những người chán ngán phàm trần, một lòng cầu dĩnh ngộ siêu

thoát, làm một ngọn cỏ gốc cây yên tịnh trước Phật, thấm nhuộm linh tính của Thiền. Có những người lại nguyện ý rời xa cảnh Thiền, cam nguyện

rơi vào lưới trần, lưu lạc nơi thời loạn lạc, sống tỉnh táo mà đau khổ.

Rốt cuộc cũng có người không tin, Tsangyang Gyatso có thể giữ được bình

tĩnh khi đối mặt với phán quyết. Ngài chẳng phải là một vị tình tăng ư?

Ngài đúng ra phải nhu nhược, e sợ hết thảy gió mưa rung chuyển trên đời, mọi tổn thương đối với Ngài sẽ là chí mệnh. Chúng ta vẫn tranh luận,

những thứ Tsangyang Gyatso có được và mất đi, rốt cuộc thứ nào nhiều

hơn, thứ nào ít hơn. Không ai có thể đưa ra một câu trả lời chính xác,

vì theo đuổi và mộng tưởng của mỗi người khác nhau. Còn tôi tin chắc,

đời này Tsangyang Gyatso đã được sống trong hạnh phúc, tuy tình yêu Ngài muốn không có kết quả, nhưng Ngài lại từng chân thực sở hữu. Địa vị

Phật sống của Ngài dù lung lay sắp đổ, nhưng muôn ngàn khách hành hương

lại chưa từng từ bỏ Ngài. Lịch sử cũng vì sự tồn tại của Ngài mà ghi lại một nét bút sâu sắc, để chúng ta đời sau ghi nhớ.

Lha-bzang Khan trình thư cho Khang Hy sẽ có kết cuộc thế nào, không cần nói cũng rõ.

Vua Khang Hy anh minh, từ khi đăng cơ năm tám tuổi đến nay chưa từng dám xem nhẹ giang sơn. Nhà vua nam chinh bắc chiến mấy mươi trận, luôn nhìn sự đời mờ mịt một cách sáng suốt tỉnh táo. Lần này, Lha-bzang Khan dâng thư, dụng ý là gì, nhà vua xem qua đã rõ. Thật ra về lời đồn liên quan

đến Tsangyang Gyatso, Khang Hy cũng nghe được không ít, nhà vua không hề có lòng thù địch đối với vị Phật sống trẻ tuổi mà lại đa tình này. Nhà

vua từng phái người đến Tây Tạng điều tra chân thân của vị Đạt Lai Lạt

Ma thứ 6, tuy không có kết quả xác định, nhưng nhà vua có thể dự cảm vị

Phật sống này tuyệt đối không phải người thường.

Chỉ là đế quốc

Đại Thanh lúc này tuy có thể xem là thái bình thịnh thế, nhưng non sông

ôn nhu phương Nam không hề khiến Khang Hy một mực mê muội. Nhà vua biết

rõ phiến loạn trên thảo nguyên sẽ không ngừng nghỉ, nhiều con sói xám vì không được thỏa mãn, vẫn sẽ tru lên trong đêm vắng khiến nhà vua không

thể yên lòng. Lần này Lha-bzang Khan tuy giúp nhà vua trừ đi Sangye

Gyatso tinh khôn mạnh mẽ, nhưng thế lực của con sói giảo quyệt Lha-bzang Khan cũng nhờ đó được mở rộng. Dù Khang Hy không cần e dè y, nhưng vẫn

không thể xem thường sự tồn tại của y. Khang Hy không thể không biết,

Lha-bzang Khan đến tìm nhà vua mượn dao giết người, loại trừ được

Tsangyang Gyatso, Lha-bzang Khan sẽ chẳng cần kiêng kỵ, nắm giữ quyền

lực chính giáo Tây Tạng.

Khang Hy không có ý đặt Tsangyang Gyatso vào chỗ chết, thậm chí vào lúc nửa đêm không người, nhà vua thi thoảng

còn lật xem tập thơ sứ giả mang từ Tây Tạng về. Nhà vua gần như không

dám tin, những câu thơ nặng tình đẹp đẽ đó lại do một vị Phật sống ngồi

thiền trên mây, vốn nên cắt đứt hết thảy ý nghĩ trần tục viết ra. Nhà

vua bỗng nhiên bắt đầu có đôi chút kính phục, đôi chút yêu thích đối với Ngài, vì nhà vua biết Tsangyang Gyatso ngồi ở tầm cao muôn dân không

thể với tới, nhưng Ngài lại dám lưu đày bản thân xuống phàm trần, nhàn

du chốn dân gian, yêu cuồng nhiệt, sống chân thực. Còn Khang Hy cũng có

ngôi cao như vậy nhưng lại bị giang sơn trói buộc, chẳng khi nào dám

buông thả. Tsangyang Gyatso có thể sống vì lòng mình, theo đuổi tình yêu thế tục, mà Khang Hy lại phải sống vì muôn dân trăm họ, sớm đã đánh mất bản thân.

Nhà vua là quân vương, phải bảo vệ đất nước của mình,

con dân của mình. Còn tình cảm cá nhân vĩnh viễn chỉ là nhỏ bé, một vị

quân chủ anh minh, mãi mãi đều không thể có tình cảm mềm yếu, nếu không

nhất định sẽ tạo nên đổ vỡ càng lớn. Chính trị là vô tình, bao nhiêu

người phải làm vật bồi táng của nó, nhưng nó vẫn chưa thỏa mãn, một mực

lạnh lùng đòi lấy. Rất đáng tiếc, Tsangyang Gyatso định sẵn phải làm vật hy sinh của chính trị, đây là điều duy nhất Ngài có thể làm được. Dù

Khang Hy có lòng bảo vệ Ngài, cũng đã quá muộn.

Một vở kịch diễn

đến cao trào thì không thể thay đổi vai chính. Dù bao nhiêu người không

ngừng rơi lệ, chung quy vẫn phải diễn nốt kết cuộc. Đã là người xem, hà

tất phải coi là thật, đã là thanh y[1'>, việc gì phải thương tâm.

Tsangyang Gyatso không có lòng làm thanh y trong kịch, nhưng Ngài lại

nhất thiết phải đeo tấm mặt nạ, lúc thì là Phật sống, lúc thì là lãng

tử, trong thời gian vô tình, thực hiện luân hồi bi ai. Mọi người đều cho rằng Ngài có quyền lực chí cao vô thượng,