
nh chỉ
của Khang Hy đến nơi. Cung Potala thần thánh trang nghiêm tụ tập rất
nhiều sư sãi, còn có những người hành hương gió bụi dặm trường. Cái chết của Sangye Gyatso khiến họ đã có dự đoán nhạy cảm, biết vị Phật sống
tôn quý của họ sắp sửa phải đương đầu với một tai kiếp lớn. Họ quyết ý ở bên Ngài cùng chống chọi lại trận gió bão này, dùng nó để chứng minh
lòng kính yêu của họ đối với Phật sống và tín ngưỡng cháy mãi không tắt
trong lòng.
Chấp hiến kinh sư. Lha-bzang Khan ra vẻ trịnh trọng
truyền đạt ý chỉ của vua Khang Hy, nụ cười hơi nhếch trên khóe miệng và ý chế giễu nhiệt liệt trong lòng y, thoáng nhìn đã thấy rõ mồn một dưới
ánh dương. Y không nói dối, tất cả những điều này đều là sự thật, bên
trên có con dấu Khang Hy tự tay đóng. Lha-bzang Khan giảo quyệt khiến
cho vua Đại Thanh tin Đạt Lai thứ 6 không phải là Phật sống thật, dễ
dàng phá hủy giang sơn Đệ Ba Sangye Gyatso mười mấy năm khổ tâm vun vén. Hiện giờ y không cần tự mình ra tay, chỉ cần mượn chỉ thị của nhà vua
giết chết Tsangyang Gyatso. Giải về kinh thành, Tsangyang Gyatso sẽ chịu một số phận ra sao? Chẳng ai đoán biết được, nhưng bất cứ ai cũng hiểu
rõ, vua Đại Thanh uy nghiêm làm sao có thể tha thứ cho một vị Phật sống
giả, một lãng tử mê rượu háo sắc?
Vị Phật sống chí cao vô thượng
trong lòng họ chẳng bao lâu nữa sẽ trở thành một tên tù nhân, chuyến đi
này mây núi muôn dặm, lành dữ khó lường, còn có ngày trở lại hay sao?
Những người dân chất phác lương thiện ấy trước giờ đều tin tưởng tất cả
sinh linh trên mảnh đất này đều có tình cảm, núi thần hồ thánh, cỏ xanh
bò cừu, đều hiểu được lời nói của họ, có cùng tín ngưỡng. Vị Phật sống
mà họ thành kính lễ bái sớm đã bén rễ trong lòng họ, bất cứ lời đơm đặt
nào đối với họ cũng là nói nhảm, vào tai này ra tai kia.
Các sư
nhất trí không chịu thừa nhận cách nói của Lha-bzang Khan, yêu cầu biện
hộ với vua Khang Hy, nói Đạt Lai thứ 6 Tsangyang Gyatso là lạc lối bồ
đề, là du hý tam muội[1'>. Lạc lối, đúng vậy, Ngài là một gốc bồ đề mọc
trước Phật, vì tuổi trẻ vô tri, không chống nổi những cám dỗ của khói
lửa nhân gian, sa nhầm lưới trần, kết một cuộc tình duyên. Ai chẳng từng có thời trai trẻ, ai chẳng từng phạm phải lỗi lầm, Phật không phải từ
bi hay sao? Chẳng lẽ một đứa trẻ lầm đường lạc lối không nên được tha
thứ, không nên được bỏ qua?
[1'> Du hý tam muội: Tam muội là dịch
âm chữ Phạn “samādhi”, nghĩa là chính định, dùng công tu hành trừ sạch
được hết trần duyên mà nhập vào cõi mầu, rỗng không vắng lặng. Du hý tam muội: nhập định xuất định thuần mặc tự nhiên.
Phật chẳng phải đã nói quay đầu là bờ ư? Nếu Ngài bằng lòng quay đầu, lỗi đã phạm được đền bù, tất cả chẳng phải có thể làm lại từ đầu sao? Hoa rối mờ mắt người,
tình yêu đẹp đẽ chính là một cảnh hoa nở rực rỡ, mà Tsangyang Gyatso vì
trẻ tuổi đa tình, bị vẻ xán lạn che mờ đôi mắt, xét về tình thì có thể
tha thứ. Phật trước giờ đều không trừng phạt chúng sinh, chỉ dẫn dắt
những người lỡ bước lạc lối vào đường ngay, khiến người tu dưỡng không
đủ đọc lại kinh văn, tham ngộ bồ đề.
Du hý tam muội cũng là như
thế, Tsangyang Gyatso chỉ là một đứa trẻ hiểu đời chưa sâu, không thể
chịu nổi cám dỗ của tình yêu, nếm trộm trái cấm. Ngài chẳng qua chỉ muốn cùng ý trung nhân nắm tay dạo bước hồng trần, yêu hết mình một lần,
dùng tuổi thanh xuân đổi lấy một lần tim đập mạnh. Trước giờ chưa từng
hỏi sẽ có hậu quả ra sao, Ngài thậm chí còn ấu trĩ cho rằng, mình không
hại người chính là từ bi lớn nhất. Tsangyang Gyatso viết thơ tình chỉ để bày tỏ tình cảm chân thực trong lòng, cũng chưa từng nghĩ những vần thơ này sẽ lưu truyền đến dân gian. Ngài đến phố Barkhor uống rượu, gặp gỡ
cô gái Qonggyai, cũng chỉ là để khuây khỏa nỗi buồn, chưa từng nghĩ
chuyện này lại trở thành lý do Lha-bzang Khan dùng để loại bỏ Ngài.
Trò chơi của một cá nhân, bi ai của muôn ngàn người. Thân là Phật sống,
không thể bài trừ tất cả tạp niệm, không thể tâm thần bình tĩnh, Ngài có lỗi. Nhưng lỗi của Ngài, không có nghĩa Ngài không phải Đạt Lai thật.
Bất cứ ai cũng biết, đây là cái cớ Lha-bzang Khan dùng để đối phó
Tsangyang Gyatso, mà lời biện hộ các vị sư già đưa ra đã trở thành nói
suông, không mảy may tác dụng. Y muôn dặm xa xôi đi đến kinh thành, xin
về thánh chỉ của vua Đại Thanh, làm gì có chuyện vì mấy vị sư già mà từ
bỏ quyền lực địa vị y chìa tay lấy được. Không có đất vãn hồi, mặc cho
họ đầm đìa nước mắt biện hộ van nài, lòng dạ lạnh lùng cứng rắn của
Lha-bzang Khan chẳng mảy may lay động.
Tsangyang Gyatso một mình
ngồi yên trên lầu mé bên của cung Potala, Ngài không thể không biết thế
giới ngoài kia đã rối ren đến mức nào. Ngài không sợ chết, nhưng Ngài
không nỡ rời mảnh đất đã bao dung Ngài, tôn vinh Ngài, không nỡ rời dân
chúng đã tin tưởng Ngài, phụng dưỡng Ngài. Ngài không thể không biết,
lần này đặt chân lên con đường núi cao sông rộng, sau này sống chết chưa rõ, cũng chẳng còn có ngày trở về. Ngắm Phật một lần nữa, điều Ngài có
thể làm chỉ là than thở. Nếu không phải Ngài buông thả, có lẽ Đệ Ba
Sangye G