mẹ vốn tưởng con gái đầu sẽ có cuộc sống cho chính mình, nhưng cô đã vội vã tái hôn, mang theo con mình đâm đầu vào một cái địa ngục kế tiếp có tên khoa học là “gia đình”. Càng ngạc nhiên hơn là, cô con út không chỉ yêu đương, mà còn muốn lập gia đình, người yêu cô là một nhà biên kịch đứng tuổi.

“Con muốn chăm sóc anh ấy chuyện ăn mặc đi lại, nhìn thấy anh ấy toàn tâm toàn ý viết kịch, quả thật rất hạnh phúc.” Cô út nói vậy, hoàn toàn trái ngược với những phê phán trước đây của chính cô về hôn nhân.”

Cô út giải thích, sau khi đi một con đường vòng xa cô mới nhận ra, thiên đường của người phụ nữ nằm trong địa ngục của trần gian, nếu không xuống địa ngục thì không thể xây dựng nổi thiên đường cho mình.

Người mẹ cũng hiểu ra, bèn trở về với chồng mình, với cái vị trí gọi là “bà nội tướng”, và sống cuộc sống mà tác giả gọi là “đời người hầu gái, phụ thuộc và không lương.”

Thật buồn bã. Tôi không muốn phê phán cái tinh thần mà ông Tatsuzo Ishikawa gửi vào trong câu chuyện, bởi vì tôi thực sự không nỡ. Tôi cũng rất hy vọng rằng cuộc sống như thế thực sự giàu ý nghĩa. Nhưng cho dù như vậy cũng không thích hợp xảy ra bên cạnh tôi.

Một lần ăn cơm ba từng nói với tôi, sau này chọn vợ phải chọn người như mẹ, là tấm gương về việc đặt chồng lên đầu tiên trong tất cả mọi chuyện. Ba nói: “Dù sao đây vẫn là một xã hội coi đàn ông là chủ chốt.” Bà nội cũng từng chân thành nói với tôi: “Người như mẹ mày, lo nhà lo chồng lo con, toàn tâm toàn ý cho gia đình, mới thực là vợ tốt.”

Nhưng tôi không cho là như vậy, sự bất đồng này không liên quan đến nhận thức về chủ nghĩa nữ quyền của tôi.

Khi một người hy sinh cho ta quá nhiều, mà ta chỉ đền đáp được một phần trăm, thì chín mươi chín phần trăm còn lại sẽ lắng đọng thành nỗi ăn năn buồn khổ. Không đền đáp được, sẽ rất đau đớn.

Tình yêu nam nữ bình đẳng sẽ thoải mái hơn.

Tình yêu có chủ động đòi hỏi, tuy không vĩ đại nhưng khiến người ta thoải mái hơn.

Có lần xem chương trình trò chuyện trên truyền hình “Ổ bới móc”, người đẹp họ Vu nói chuyện với Trịnh Hoành Nghi về việc nuôi dạy con cái.

Người đẹp Vu nói, chị sẽ tập cho con trai cũng “biết yêu mẹ”, chứ không phải chỉ hy sinh một chiều.

Ví dụ khi cùng con trai đi xem phim, chị sẽ đòi con trai cho ăn bắp rang, con trai cũng sẽ nhón một hạt cho mẹ.

“Đây có phải là hạt ngon nhất không?” Người đẹp Vu hỏi.

Cậu bé ngây thơ thật thà lắc đầu.

“Vậy là không được, con yêu mẹ lắm phải không? Thế thì lấy hạt ngon nhất cho mẹ ăn chứ?” Người đẹp Vu “gợi ý” rất cụ thể.

Thế là cậu bé gật gật đầu, cẩn thận tìm hạt bắp rang mà cậu cho là ngon nhất đưa cho người đẹp Vu.

Trước đây, Xù cũng hay đeo dính bên cạnh tôi, thỏ thẻ rất đáng yêu: “Chồng ơi, anh phải thương em thật nhiều nhé.”

Tôi gãi đầu, làm bộ chợt hiểu vấn đề: “Ô? Thương chưa đủ sao? Tên anh có chữ Đằng[1'>, nghĩa là rất thương đấy!”

[1'> Tác giả chơi chữ, trong tiếng Hoa, “thương” và “đằng” có cùng phát âm, đều là “téng”. (ND).

“Thương chưa đủ, chồng thương Xù chưa đủ.” Xù nũng nịu, tiếp tục vòi vĩnh.

Tình yêu có cho có nhận thì cân bằng hơn, như vậy rất ổn.

Tôi bèn lại nhớ về sự việc có ảnh hưởng lớn nhất trong đời mình, mỗi lần hồi tưởng hàng loạt hình ảnh đó, tôi đều gần như suy sụp, nhưng có lúc tôi miêu tả cho người khác nghe, đa phần đều nhận được thái độ: “Ô? Thế mà cũng rất xúc động à?”

Đúng thế, có những tình cảm cuồn cuộn trong lòng, nhưng lại rất khó chuyển tải, ngay cả với các nhà văn sở trường làm ảo thuật với câu chữ.

Đại khái vào một buổi chiều ngày nghỉ hồi tôi học lớp sáu, ba không có nhà, mẹ không muốn nấu cơm. Ba anh em không biết nên ăn gì, cả lũ quây xung quanh mẹ vắt óc suy nghĩ.

Không nhớ ai nói trước: “Mẹ ơi, tụi con ra ngoài ăn bò bít tết được không?”

Không ngờ, mẹ rút trong ngăn kéo ra một ngàn đồng đưa cho anh cả, bảo anh dắt chúng tôi ra quán bò bít tết ăn trưa. Tôi mãi mãi không quên vẻ mặt mẹ lúc đó. Gương mặt mẹ có phần áy náy, như là “Mẹ xin lỗi vì không hay đem mấy đứa đi ăn các thứ ngon.”

Nhưng tôi vẫn hân hoan đi cùng anh cả và thằng út ra tiệm cơm tây ăn một bữa bò bít tết ngon ngoài sức tưởng tượng hồi đó. Hiếm có dịp may như vậy, chúng tôi đường hoàng trải khăn ăn, ngồi ngay ngắn và nghiền ngẫm nên ăn kiểu mấy phần chín thì ngon, sau đó làm theo hướng dẫn trong Bách khoa thư bỏ túi bằng tiếng Hán, tay trái cầm dĩa, tay phải cầm dao, ăn gì trước ăn gì sau, mỗi bước đều góp ý lẫn nhau đến mức suýt cãi lộn.

Bữa bò bít tết đó ăn thật lâu thật lâu, lúc về nhà, quên khuấy mẹ chưa ăn trưa, vẫn chờ bọn tôi về.

“Mua cho mẹ bát mì khô là được.” Mẹ dặn anh cả rồi tiếp tục công việc.

Giây phút đó, tôi chỉ muốn đào một cái lỗ.

Rất muốn khóc thật lớn.

Vào đại học năm thứ hai, ở ký túc xá, có một đợt đột nhiên bùng nổ nhớ nhà, từng viết trên diễn đàn nhiều điều về mẹ, lúc viết về đoạ