phía ngoài chạy vô, đổ khách và hàng hóa xuống bên này đầu cầu. Hành khách mang đồ đạc theo con đường đất tạm bợ lội bộ qua đầu cầu bên kia, leo lên xe đò đi tiếp, gọi là “sang xe”.


Con đường đất lúc này đắp đã gần xong, người lớn trẻ con đứng trên bờ xem như xem hát.


Tôi vòng ra sau lưng thằng Dưa, đập tay lên vai nó:


- Nè.


Dưa quay lại, thấy tôi, liền gầm gừ:


- Tao xí chỗ trước, mày không được giành à nghe!


Tôi bĩu môi:


- Tao thèm giành.


Tôi giật áo nó:


- Mày ra đây tao nói chuyện này hay lắm.


- Chuyện gì vậy? - Cặp mắt thằng Dưa láo liên, vẻ cảnh giác.


- Thì mày ra đây đi!


Sau một thoáng ngần ngừ, Dưa bước theo tôi lại chỗ bờ ruộng thằng Tường đang ngồi đợi. Nhác thấy Tường, thằng Dưa lập tức khựng lại, lo lắng:


- Hai anh em mày định làm gì?


- Mày yên tâm đi! - Tôi trấn an thằng Dưa - Tao dắt em tao tới đây để làm nhân chứng thôi.


- Nhân chứng? - Dưa mở to mắt, vẫn chưa hiểu tôi muốn nói gì.


Tôi đá chân vào bờ thửa, cười khảy:


- Tao nói cho mày biết, em tao là “chim xanh” của chị Vinh và chú Đàn tao đó.


- Chim xanh? - Thằng Dưa ù ù cạc cạc, cái cách nó nhìn tôi như thể tôi vừa nói tiếng Ả Rập.


- “Chim xanh” tức là người đưa thư đặc biệt. - Tôi nhếch mép giải thích - Xưa nay chú Đàn tao và chị Vinh gửi thư cho nhau, toàn do một tay thằng Tường.


Tới đây, Dưa bắt đầu ngờ ngợ, có vẻ nó đã đoán được mối quan tâm của tôi. Mặt nó bất giác lộ vẻ xao xuyến:


- Nhưng chuyện đó thì liên quan gì tới tao?


- Liên quan hay không thì mày tự hiểu. - Tôi hừ mũi - Tao chỉ muốn cho mày biết là bất cứ bí mật gì chú Đàn tao cũng kể cho thằng Tường nghe hết á.


Thằng Dưa tránh ánh mắt của tôi. Nó nhìn lên trời, nói “Ờ há”.


Lần này tôi không sút vào bờ đất. Tôi đá vào chân thằng Dưa:


- “Ờ há” cái gì! Mày khai thật đi! Tại sao mày bịa ra chuyện chị Vinh chết đuối?


Dưa bị tôi bắt nọn, mặt bợt đi:


- Tao nói, tụi mày không được kể lại với ai đấy nhé!


Tôi mừng rơn, nhưng ngoài mặt vẫn ra vẻ bất bình:


- Chuyện này liên quan đến chú tao, ngu gì tao kể!


Chính quan hệ “chú cháu” này đã dọa thằng Dưa sợ đến mất trí. Nó quên rằng nếu có chuyện gì chú Đàn cũng tâm sự với thằng Tường thì hai anh em tôi chẳng cần phải nhọc công tra hỏi nó làm chi.


Bữa đó có bao nhiêu bí mật thằng Dưa dốc tuột ra hết. Như thể nó đang lộn trái một cái túi và giũ mạnh. Tôi và thằng Tường nhặt nhạnh những mẩu bí mật đang tung tóe của nó và ghép lại thành câu chuyện động trời này: Chị Vinh đã cho thằng Dưa tiền để nó phao tin chị chết đuối. Chị Vinh giữ vai trò tác giả kịch bản kiêm đạo diễn, thằng Dưa là diễn viên, chỉ lặp lại những gì chị mớm cho nó. Hèn gì cả làng bị lừa và thầy Nhãn xoay thằng Dưa như đèn cù vẫn không tìm ra sơ hở trong những lời bịa đặt của nó!


Lúc này lòng tôi đã nhẹ nhõm lắm.


- Chị Vinh cho mày nhiều tiền không? - Tôi nhìn thằng Dưa, cười hỏi.


- Tao giúp chị Vinh không phải vì tiền. - Thằng Dưa ngoảnh mặt đi - Chị Vinh thương tao nhất. Tao cũng thương chị Vinh nhất.


- Ai bảo mày vậy? - Tôi đập tay lên ngực - Chị Vinh thương tao nhất. Mày chỉ được thương nhì thôi!


Dưa tính ngoác miệng cãi, tôi nhìn thấy quai hàm nó động đậy, nhưng rồi nó chẳng nói gì, chỉ làm thinh chạy về phía bờ suối. Chắc nó sực nhớ ra tôi là cháu của chú Đàn. Chị Vinh thương chú Đàn, đương nhiên thương cháu của chú nhất.


Sau lũ, làng lâm vào đói kém.


Làng tôi là làng nghèo, ba tôi không kiếm được việc làm phải bỏ đi làm ăn xa. Ở thành phó công việc của ba tôi cũng rất bấp bênh. Toàn việc thời vụ, bữa có bữa không, lương công nhật chỉ đủ cho ba tôi sống qua ngày để chờ thời.


Nghe tin lũ, ba tôi về nhà vài ngày, lợp lại mái tranh, đắp lại cái nền, dựng lại giàn mướp. Rồi vội vã đeo túi ra đi, chẳng thiết tha đặt vè cho con nít hát trêu hay la cà nhà này nhà nọ kể chuyện Tiết Đinh San và Phàn Lê Huê như trước nữa.


Tôi có thể nhìn thấy sự đói kém hiển hiện từng ngày trong mâm cơm. Nồi cơm lưng hơn. Thức ăn ít đi. Cá thịt thưa thớt dần, có hôm mất tích hẳn. Thỉnh thoảng có bữa tôm rang thì con nào con nấy mặn chát, muối bám quanh con tôm trắng xóa như tuyết. Chỉ với một “con tôm tuyết” đó, tôi có thể ăn ba chén cơm.


Dĩ nhiên tôi, thằng Tường và con Mận không hề than vãn nhưng nhìn vẻ mặt kém tươi của tụi tôi, có lẽ mẹ tôi nghe được những tiếng thở dài chạy quanh mâm cơm và cảm giác đó khiến bà vô cùng xót ruột.


Đó là lý do ông Tư Cang rủ mẹ tôi theo xe tải đi buôn, mẹ tôi đồng ý ngay.


Những ngày này người có vốn liếng kha khá thì dựng lều hai bên đầu cầu bán nước ngọt, trứng gà, bánh mì, bánh ít, bánh ú, kẹo mè, kẹo đậu phộng cho khách sang xe. Người ít vốn hơn thì trải tấm ni-lông bên vệ đường hoặc cắp thúng vô nách đi bán rao dọc các dãy xe đậu nối đuôi nh