hay sao? Vừa hoàn thành tục duyên ở trần thế, lại khôngvi phạm quy giới của nhà Phật, những đóng góp trong ngục, công lao không hề nhỏ, cũng nên có lời khen chứ?”

Theo như cách nói ở trên, khi đó, cả ba hồn của người này đều bị bắt về âm phủ, sau khi phán quyết,chỉ có hai hồn ở lại âm phủ, một hồn đầu thai thành người trên trầngian. Hai hồn ở lại địa phủ phải chịu sự giáo dục của Địa Táng Bồ Tát,nhưng xếp hàng thụt giáo chưa chắc đã có thể hiểu hết, lẽ nào khi viếtbáo cáo tư tưởng cũng mỗi hồn phải viết một bản? Còn một hồn đầu thailàm người trên trần gian, đã trở thành một người hoàn toàn mới, đứa bétrai hay bé gái còn đang nằm trong tã này có liên quan gì đến ông lãohay bà lão đang ở dưới địa phủ kia? Nếu sau vài năm, ba hồn đoàn tụ,diện mạo mỗi người mỗi khác, cũng là điều khiến gười ta phiền lòng.

Vì vậy, trong quyển hai của Động linh tục chi do Quách Tắc Vân viết có vẻhợp lý hơn một chút, ba hồn trong đó được lý giải là “một về địa phủ,một giữ xác, một ở trong mộ”. Hồn về địa phủ sẽ tự động tham gia quátrình luân hồi dưới đó, còn lại hai hồn kia, một hồn nhập vào bài vịtrên bàn thờ, một hồn ở lại trong hài cốt nằm trong mộ.

Thuyếtnày so với suy luận ba phải kia rõ ràng hơn, không chỉ khiến quan niệmvề địa ngục của người phương Tây và người Trung Quốc không tương phạm,mà còn lý giải, tranh luận về việc hồn ma ở mộ hay ở miếu.

Nhưngtrong Hồ lô giấm có một mâu thuẫn, vẫn chưa được giải quyết triệt để ởđây: “Nếu chỉ có một hồn đầu thai làm người ở trần gian, vậy thì rốtcuộc người mới được sinh ra kia có mấy hồn? Phải chăng hồn này cũnggiống Lão tử nhất khí hoá Tam Thanh[19'> phân chia thành ba người haykhông?” Cứ như thế, đời đời tương tryền, một hoá thành ba, ba thànhchín, liên tục không nghỉ, mà khả năng phân chia đó nam nữ cũng giốngnhau, âm gian nhiều hơn dương gian bội phần, thế thì sao được!

[19'> Tam Thanh ở đây chỉ: quá khứ, hiện tại, tương lai.

“Một nước ba vua, ta phải theo ai?” Một nhà ba vợ, như Trương Đại Thiên cảmthấy không thoả đáng, đành phải cưới thêm một người nữa để đủ bàn mạtchược, để họ tự chơi mạt chược với nhau. Một người đang yên lành nhưthế, sao lại phải biến thành một thể ba hồn chứ? Càng cố gắng thì sựviệc lại càng tồi tệ, chỉ riêng việc bố trí thế nào cho ba hồn sau khingười chết đi cũng đã có rất nhiều phương án được đưa ra, việc tranhchấp, đấu đá lẫn nhau khi còn ở trên thân thể người là điều không cầnnghĩ cũng biết.

Còn về khái niệm “bảy phách”, dân gian cũng córất nhiều cách nhìn nhận, mặc dù không ly kỳ như những thuyết liên quantới “ba hồn” ở trên, nhưng những việc tủn mủn lặt vặt liên quan đến nócũng đủ khiến âm ti phải đau đầu. Chuyện Tác thất, quyển chín trongQuảng Đông tân ngữ của Khuất Đại Quân viết về phong tục ở Quảng Đông,trong đó, khi cử hành tang lễ cho người chết, bảy ngày cúng một lần, cho đến bốn mươi chín ngày thì thôi, phong tục cử hành tang lễ này khôngchỉ có ở Quảng Đông, những nơi khác cũng có. Có điều, ở Quảng Đông, saukhi trẻ con được sinh ra, cũng phải bảy ngày cúng một lần, hết bốn mươichín ngày mới thôi, điều này thì chưa từng nghe nói ở các vùng khác. Tác giả giải thích về “tác thất” như sau:

Con người khi sinh ra phải bốn mươi chín ngày sau mới tập hợp đủ phách, sau khi chết bốn mươi chín ngày phách mới tan, bảy ngày đầu sau khi chết, vẫn hy vọng quay lạitrần gian. Trong bảy ngày cúng tế đó, với sự thành tâm của người sống,tinh thần thoải mái của người chết, bảy bảy bốn mươi chín ngày mà khôngquay lại được, tức là không sống lại nữa, người chết được bốn mươi chínngày, là tận số “Hà Đồ”[20'>. Tận số và dừng cúng tế, người sống khôngthể giúp gì được nữa.

[20'> Hà Đồ: là Đạo tự nhiên, là bản đồ trên lưng con long mã. Bởi Bát quát tiên thiên do đức Phục Hi sáng lập ra,nói rằng vua Phục Hi trị thuỷ trên sông Mạnh Hà mới thấy trên lưng củaLong Mã có xuất hiện nhiều điểm, dưới dạng chữ thập. Tóm lại, Hà Đồ làmột bảng vẽ mười số đếm từ một đến mười, được biểu diễn bằng các chấmđen và trắng, sắp xếp thành hai vòng trong (nội) và ngoài (ngoại) theođúng bốn phương chính là nam (ở trên), bắc (ở dưới), đông (bên trái),tây (bên phải).

Trẻ con khi được sinh ra, bảy ngày sẽ có mộtphách, sau bốn mươi chín ngày bảy phách sẽ tập hợp đầy đủ, không biếtbảy phách này trước khi nhập vào cơ thể người thì tồn tại ở đâu? Conngười lúc sắp chết, cứ bảy ngày sẽ có một phách đi, bốn mươi chín ngàybảy phách đi hết thì người sẽ chết, thi thể đã được hoả táng, không biết những phách chưa tan hết sẽ gửi mình vào đâu? Vốn nghĩ rằng, chỉ nhữngthầy cúng ở nông thôn mới tán thành lý luận này, không ngờ một vài phầntử trí thức cũng tát nước theo mưa, Khuất Ông Sơn là một người có trìnhđộ học vấn không hề tầm thường trong đợt di dân đầu đời Thanh, chẳngphải chính ông cũng đã lôi kéo “Hà Đồ” vào đó hay sao. Nếu như bỏ qua nhữngbàn tán lạ lùng về ba hồn bảy phách, vậy thì con người sau khi chết,linh hồn tất sẽ rời khỏi thể xác của người đó, xuống Hoàng Tuyền hay vào trong mộ, bất luận là đi đâu, tóm lại phải có một chỗ để quay về. Nhưng linh hồn lìa khỏi xác không có nghĩa là người