g tìm được nhà, trong lúc nguy cấp, cũng không cần biết tốt xấu gìnữa, liền tìm ngay xác một người chết đói bền lề đường gửi hồn vào, sống trong bộ dạng vừa thọt vừa xấu đó. Hình tượng này rõ ràng là không được tương xứng lắm so với một tiên phong đạo cốt, nhưng tên thọt chống gậylại trở thành hình tượng của ông ta, thôi cũng coi như là “trong họa cóphúc”, vì vậy ông ta cũng không kỳ thị “căn nhà” mới nữa. Câu chuyện này không chỉ thấy trong Liệt tiên toàn truyện của người đời Minh, mà trong tạp kịch ở đời Nguyên và tiểu thuyết thời Minh cũng có những phiên bảnkhác nhau được lưu truyền. Không chỉ thế, trong tạp kịch thời Nguyênngoài Lã Động Tân độ Thiết Quả Lý Nhạc ra, trong Hoắc Toàn Phong mượnxác hoàn hồn, Sái Chân Nhân dạ đoạn bích đào hoa đều có những tình tiếttương tự, từ đó có thể thấy, mượn xác hoàn hồn thật sự rất đi vào lòngngười.

Ngoài trường hợp này ra, nếu vẫn còn trường hợp thứ ba,thì chính là quan phủ và người cùng nhau hợp tác để giải quyết. Nhưngkiểu mượn xác hoàn hồn này rất ít gặp, tôi chỉ đọc được một lần trongcuốn sách cũ, hơn nữa lại hoàn toàn không đáng tin. Trương Đậu người đời Đường có viết truyện Trúc Quý Trinh trong Tuyên thất chí, nói đến việcâm phủ có một quy định, có cách ba mươi năm lại có một người được táisinh, cho phép linh hồn trong âm phủ được đưa ra lời thỉnh cầu. Nội dung thỉnh cầu chính là kể lại tội phúc mình có ở kiếp trước, chứng minh bản thân đã từng là một đại lương dân, sau khi sống lại sẽ không gây phiềnphức cho hai thế giới âm dương nữa. Nếu như được thông qua, sẽ đượctrùng sinh. Việc này nhìn thì đơn giản, thực ra còn khó hơn cả trămnghìn lần so với việc thi trạng nguyên trên nhân gian. Một là về mặtthời gian đã ba mươi năm chứ không phải ba năm, hai là số ma quỷ dưới âm phủ phải nhiều gấp mười lần số người trên nhân gian, vậy là Trúc QuýTrinh lại là người may mắn đó. Nhưng ông ta đã chết mười năm rồi, thithể đã hỏng, minh quan hỏi ông ta làm thế nào. Trúc Quý Trinh nói:“Trong chỗ tôi có một người tên là Triệu Tử Hòa, vừa chết được mấy ngày, xin lão gia hãy cho tôi được mượn xác của anh ta để hồi sinh.” Minhquan cũng chẳng hỏi Triệu Tử Hòa và vợ anh ta có đồng ý hay không, cũngkhông đi tìm hiểu xem Trúc Quý Trinh có lòng ham tài ham sắc hay không,tùy tiện gật đầu một cái, Trúc Quý Trinh liền trở thành chủ nhân củaTriệu gia một cách hợp pháp, vợ con, nhà đất của Triệu Tử Hòa trở thànhcủa ông ta cả.

Kiểu tự ý chọn lựa và minh quan liền phê chuẩn này dễ khiến người khác hiềm khích, để ổn thỏa hơn, thì sự tùy cơ sắp xếpcủa minh quan có lẽ hợp lý hơn nhiều. Đương nhiên, chính sách ba mươinăm lại chọn một ngu dân cho trùng sinh này mặc dù nhằm cổ vũ bách tínhcủa hai thế giới luôn hướng thiện, nhưng số lượng ma quỷ đệ đơn nhiềulại trăm phương nghìn kế, chen chúc nhau ở trong cửa thập điện, chỉriêng việc duy trì trật tự thôi cũng phải dùng cả nghìn cảnh lực, lạithêm những công văn, đơn báo tích lại thành núi, Diêm Vương phán quanbắt người thẩm vấn làm những việc chính còn bận không kể xiết, giờ lạiphải hy sinh giấc ngủ và niềm vui, đọc đơn xin tái sinh và phê chuẩn,kiểm tra bên trong, điều tra bên ngoài, thảo luận phỏng vấn, sao có thểkhông loạn như khi Tôn Hành Giả lên trời đại náo chứ? Vì vậy, chính sách mới này cũng chỉ thực hiện được một hai lần, sau này không ai nhắc đếnnữa.

2

Cho dù ngoài miệng thì mọi người nói linh hồnquan trọng hơn thể xác, nhưng con người một khi liên quan tới vấn đềquyền lợi, lại căn cứ vào thể xác để phân bổ. Thể xác của Trương Tam cóquyền sở hữu tiền bạc, quyền thế, danh tiếng, bố mẹ, vợ con của TrươngTam v.v…, tất cả mọi thứ, điều này dường như không cần phải nghi ngờtrong một thế giới bình thường. Nhưng giờ lại xảy ra trường hợp mượn xác hoàn hồn, linh hồn và thể xác lại tổ hợp với nhau, sẽ xảy ra chuyện khó giải quyết. Ví dụ, Trương Tam chết rồi, Lý Tứ chạy lại nói, linh hồncủa Trương Tam đang ở trong thể xác của tôi, thế là đòi vào trong nhàTrương Tam, vào phòng Trương Tam, còn đòi ngủ trên giường của Trương Tam nữa, e là nếu làm vậy sẽ bị người nhà Trương Tam đánh đuổi ra mất. Linh hồn của Trương Tam dù cảm thấy ấm ức, sợ là chẳng có cách nào, đànhquay về ngủ trên giường của Lý Tứ. đương nhiên, trong tiểu thuyết cũngcó rất nhiều những câu chuyện, thường là Lý Tứ sau khi kể rõ đầu đuôingọn ngành, thì được gia đình Trương Tam tiếp nhận, và vợ của Trương Tam cũng vẫn ân ái mặn nồng như ngày nào, vẫn thản nhiên trước sau như một, nhưng những chuyện như thế này cuối cùng cũng khiến người ta cảm thấykỳ quái, dễ khiến người ta nghi ngờ bị người thứ ba lợi dụng, không chỉchen chân vào, mà còn thay thế luôn cả người chồng xui xẻo kia.

Mượn xác hoàn hồn mà gây ra đa số những chuyện lằng nhằng thì chỉ có loạinày, không chỉ thấy trong tiểu thuyết, bút ký, thậm chí còn thấy cảtrong chính sử. Ví dụ như Kim sử. Ngũ hành đức có một truyện:

Kim Thế Tông đại định chính nguyệt năm 13, thượng thư tỉnh tấu: “Uyển BìnhTrương Hiếu Thiện có người con trai tên Hợp Đắc, bệnh chết vào tháng Banăm Đại Định thứ mười hai, sau được sống lại, chạy đến nói là c