ước vẻ sôi nổi bất ngờ của Hai Vĩnh:
- Làm sao em biết được! Chuyện người lớn mà! Sao anh không hỏi chị Sáu em?
Một tiếng tằng hắng kèm theo một lời cảnh cáo:
- Nhiều chuyện chết đòn nghe mậy?
Cậu bé mất hứng húp hết chén sương xâm, xuống bến rửa miệng
rồi rút dàn thun trong túi ngắm bầy chim đang đậu trên các nhánh bần ven rạch.
Hai Vĩnh không cần phải hỏi thêm. Bấy nhiêu đó cũng đủ rồi.
Chuyện phải đến đã đến. Từ lâu anh chờ đợi nỗi bất hạnh này. Anh không
trách người mình yêu vì chưa một lần anh dám ngỏ lời. Anh mơ tưởng cô Tư Xóm Cỏ như một người bộ hành ngắm ánh sao khuya, cùng đi mãi bên nhau
nhưng không bao giờ với tới. Tin giờ chót này càng làm cho anh thấm thía ý nghĩa về cuộc đời mà anh đã suy gẫm từ lâu. Trên đời chỉ có hai hạng
người: giàu và nghèo. Giàu là có đủ thứ còn nghèo thì chẳng có thứ gì.
Từ lâu anh nghiền ngẫm quyển truyện Thủy Hử, anh mê cuộc sống hào hùng
của 108 vị hảo hớn trên núi Lương Sơn Bạc. Anh thích nhất bài thơ đầy
hào khí Tiếng hát thuyền câu của Tiểu Ngũ:
"Một đời ngang dọc chiếc thuyền câu
Danh lợi không màng vui chí cao
Giết sạch những phường quan lại ác
Lòng trung báo đáp Triệu gia sâu..."
Tư tưởng thế thiên hành đạo của Triệu Cái, Tống Giang bấy lâu
tiềm tàng trong tâm hồn anh, nay gặp cơn gió lốc, dấy lên bừng bừng thôi thúc hành động. Ngay chiều ấy, Hai Vĩnh rủ Bảy Rô ra Chợ Cũ để "tìm một con đường đi". Bảy Rô đánh xe thổ mộ, nhà ở bên này cầu Rạch Đỉa. Hai
anh em thân nhau vì cùng một tuổi, cùng không ưa làng lính, cùng ưa
chuyện Tàu, cùng mơ một cuộc sống chọc trời khuấy nước.
Chiều ấy, được Hai Vĩnh dặn trước, Bảy Rô nghỉ sớm, sửa soạn đi Chợ Cũ "ăn hút" với nhau cho thỏa chí.
Vào giờ tan sở, Hai Vĩnh và Bảy Rô kéo xuống Chợ Cũ. Lâu ngày
chơi sang một bữa, cả hai vô Nghi Xuân Lầu là nơi hẹn hò của tao nhân
mặc khách Sài Thành hoa lệ. Thường có mặt tại đây là những người trong
giới anh chị, dân đá banh, xe đạp, đua ngựa, cải lương, Bảy Rô và Hai
Vĩnh đi thẳng trên lầu, phía dưới là tiệm nước, trên lầu là tiệm cơm.
Hai Vĩnh trao trọn quyền cho Bảy Rô chọn thực đơn:
- Đêm nay mình cần vô tiệm thuốc.
- Tương tư thất tình rồi phải không?- Bảy Rô nửa đùa nửa thật. Bảy Rô nhỏ thó, nhưng nhanh nhẹn, trán cao, mắt tinh ranh và miệng hay
cười, tính tình nóng nảy và vui nhộn.
- Mình đang cần tìm một con đường. Hai Vĩnh trịnh trọng nói như nói với chính mình.
- Bồ nói sao giống mấy cha "pôlitic" 1 quá!
- Không! Mình không làm quốc sự. Mình sợ ở tù lắm. Mình chỉ
bất bình cuộc sống đầy bất công: "Con vua thì lại làm vua, con sãi giữ
chùa thì quét lá đa".
Bảy Rô trao ly rượu cho Hai Vĩnh
- Mượn tửu bôi giải phá thành sầu. Nào, ta cụng ly!- Hai bạn
cụng ly đánh "cốp" một tiếng, Bảy Rô nốc cạn, còn Hai Vĩnh chỉ uống một
ngụm. Trong cung cách ăn nhậu, toát ra tâm tính con người. Bảy Rô ồ ạt,
trực tính bao nhiêu thì Hai Vĩnh trầm tĩnh sâu sắc bấy nhiêu.
- Bồ muốn xóa bỏ bất công? Chuyện đó lớn lao quá sức mình. Hãy để cho mấy cha "pôlitic". Còn tụi mình thì nên nghĩ cách làm giàu. Muốn giàu cho nhanh thì chỉ có một con đường: theo gương Sáu Ngọ. Cái nhà
của va không thua dinh thống đốc Nam kỳ. Bồ đi giáp vòng hàng rào cũng
đã rã giò.
Hai Vĩnh lắc đầu:
- Bao nhiêu người tán gia bại sản mới có được một Sáu Ngọ? Con đường của bồ nguy hiểm lắm! Không nhớ bài học thuộc lòng trong Quốc văn giáo khoa thư:
"Khôn nghề cờ bạc là khôn dại
Dại chốn văn chương ấy dại khôn..."
Bảy Rô khoát lia:
- Ôëi, sách nói một đằng, thầy làm một nẻo. Mình đã tính kỹ
rồi, muốn bỏ cái nghề đánh xe ngựa ba cọc ba đồng thì chỉ có theo gương
Sáo Ngọ mà thôi. Đêm nay, nếu "bà cậu" thương tình giúp vận thì ngày mai mình sẽ làm viên ngoại. Bồ nên đi với mình...
Hai Vĩnh lắc đầu:
- Không! Đêm nay mình cần vô tiệm thuốc.
- Thôi được! Đường ai nấy đi! Bồ chờ mình ở tiệm thuốc để mình cùng về.
Hai người ăn vài chén cơm thố với thịt xá xíu cho chắc bụng
rồi chia tay. Hai Vĩnh xuống tiệm thuốc ở đường Lơ-pheo còn Bảy Rô lên
xe kéo tới sòng bạc.
- Chúc bồ may mắn, Hai Vĩnh vẫy tay chào bạn.
° ° °
Tiệm thuốc có một khuôn mặt riêng biệt, không giống
nơi nào. Trước cửa không treo biển hiệu mà chỉ gắn một bảng trắng kẻ hai chữ RO (Régie Opium) tức là Công quản thuốc phiện.
Khi Hai Vĩnh đẩy cánh cửa gió gắn kính màu xanh lục bước vào
trong tiệm, anh để lại sau lưng bao huyên náo, phiền muộn ngoài đời. Mùi thuốc phiện nướng bốc lên thơm phức như thúc giục bạn bước nhanh vào.
Các bộ ván gõ bóng loáng với những chiếc gối sành mát lạnh như vẫy tay
chào mời bạn ngả lưng.
Bàn đèn và dọc tẩu sẵn sàng đưa bạn phiêu diêu, từ bỏ cuộc đời đầy lo âu đến một thế giới thanh thản không chút ưu phiền.
- Cho một ngao xây- Hai Vĩnh cúi xuống tấm cửa nhỏ tí ti, vừa
đủ thò bàn tay vào trao tiền và nhận thuốc phiện rót trong vỏ sò. Cửa
nhỏ như cửa ghi-sê bưu điện bán tem. Xong anh đi thẳng vô trong, chọn
chỗ nằm ưng ý. Anh cởi áo sơ mi mắc lên móc, cởi giày rồi nằm xuống ván, kê đầu trên gối sành phết men xanh. Trong buồng thuốc, một lão ốm ton
