lẫn nhau. Dòng sông Phủ
Giang dưới chân cầu mải miêt trôi không ngừng nghỉ, lặng lẽ chảy xuyên
qua những giỏ mây lịch sử, mưa khói nhân tình của Thành Đô. Rất nhiều
người đi qua cầu mái, nhưng những người nhớ đến nó thì thật hiếm hoi.
Nơi đây cất giữ vô số những lần quay mình hoa lệ, và còn có cả những cái ngoái nhìn trong veo.

Thân cầu tựa như một dải cầu vồng, nhìn
tưởng rất xa, nhưng kỳ thực lại ở rất gần, nó cúi nhìn dòng nước biếc
chầm chậm trôi, lại độ lượng trông trời mây thăm thẳm. Cầu mái, cho dù
đã được người đời sau chuyên tâm tu sửa, đổi lấy một dung nhan mỹ lệ,
nhưng vẫn không giấu được biết bao chuyện cũ tang thương. Không biết Lý
Bạch có từng vớt trăng sáng ở đây, Đỗ Phủ có chống chèo nhìn xa dưới
chân cầu, Lý Thương Ẩn có ngâm vịnh mưa đêm Ba Sơn nơi này, và dòng sông này có tương thông với linh hồn suối Hoán Hoa của Tiết Đào hay không?

Cầu mái là nơi xây mộng, chúng ta có thể gửi mơ ước của mình vào nơi đây,
chuyển qua mấy năm xuân thu, lại đên đây để tìm về giấc mộng. Mà trong
mộng đã ủ một loại hương thơm ngàn năm. Người đi qua cầu mái đã tìm thấy giấc mộng của mình ở nơi này, đến phút cuối, vẫn là lựa chọn ly biệt
trong nụ cười mỉm, bởi vì ra đi, là để lại có thêm một lần tụ hội trong
nước mắt đong đầy. Như thuyền bè trôi nổi dưới chân cầu, có lẽ chúng ta
đã từng đậu lại, nhưng vẫn phải chèo thuyền rẽ sóng nước mênh mang, để
đối diện với mây sớm mưa chiều.

Chính vận mệnh đã in những dấu ấn đậm nhạt khác nhau trên cầu mái, lại truyền sự ấm lạnh cho mỗi người đi đường. Ở nơi này, họ đã từng yêu sâu sắc, khắc cốt ghi tâm những gì đã
từng có. Khi ấy, họ vẫn trên cầu, ngắm én chao như dao cắt, nhìn ánh
xuân tựa năm xưa, ngắm vịnh hoa nơi nhân thế dần lùi xa.

Thời
gian quả thật trôi qua vội vã, chính trong khoảnh khắc chúng ta trầm tư, chớp mắt thôi mà đã đèn đuốc sáng trưng. Lúc này, cầu mái trong màn đêm đã nhạt dần vẻ thanh nhã tự nhiên, mà trở thành một tòa cung khuyết
lung linh sắc màu trên mặt nước. Còn tôi đứng dưới bầu trời sao lấp
lánh, cảm nhận một sự tĩnh mịch lặng yên đến xa vời.

Có lẽ sẽ có
một ngày, cầu mái cũng già đi, nhưng dòng Phủ Nam chảy dưới chân cầu vẫn lặng lẽ đợi chờ một giấc mộng xưa về cầu mái quay về, trong ký ức già
nua của nó.

Ngắm qua ngàn vạn phong cảnh, Thành Đô giờ đây vẫn
chỉ là gió thoảng mây trôi. Dưới ánh chiều bàng bạc, nó không một chút
mỏi mệt, mà vẫn tỏa ra mây khói nhàn nhạt lững lờ. Không cần vì một chút xúc động mà cố chấp đợi chờ, bởi vì, thời gian của Thành Đô vĩnh viễn
thanh đạm nhàn tản. Ly biệt của ngày hôm nay, hà tất phải để lại sự bồi
hồi lưu luyến? Sát na mà tôi quay người đi, một đóa phù dung tao nhã đã
từ từ hé nở trong tim.

Vốn cho rằng chỉ có sinh ra vào triều Đường, phải đầy bụng thơ văn, hơn nữa phải có cơ duyên mới có thể đến được thảo đường[4'> của Đỗ Phủ. Nhưng
nghìn năm sau, tôi không hề gõ cửa, mà cánh cửa của thảo đường tự mở đón chào tôi. Mang theo lòng thành kính là có thể thoải mái bước qua ngưỡng cửa đó, cùng thảo đường trải qua thời gian một ngày, cùng chung một nỗi tâm sự.

[4'> Nhà đọc sách, trai phòng của các thi nhân, văn nhân được gọi là thảo đường.

Thả bước giữa một vùng phong cảnh u tĩnh, thảo đường mộc mạc cổ kính này
tựa như chất chứa ký ức lịch sử sâu xa, nhưng cũng cơ hồ như chẳng có
điều gì, chỉ là ngày tháng mênh mang như nước. Giờ đây, tôi nhìn thấy
một đám mây trắng đang mỉm cười, trong bụi cỏ còn có một chú dê đang rỉ
rả kêu.

Mây trôi qua nghìn năm, câu chuyện cũ đất Thục Trung đã
sạch trơn mây khói. Trúc biếc rợp bóng con đường lát đá, tôi đi ngang
qua, chỉ nhìn thấy chiếc bóng của thời gian. Sự yên lặng xa thẳm của nơi đây, tuy ở bên ngoài nhân thế, nhưng thanh nhã thoát tục, nghiễm nhiên
là chốn cố hương của những linh hồn đau khổ. Năm đó, Đỗ Công Bộ[5'> vì
tránh loạn An Sử, dời nhà đến đất Thục, dựng thảo đường ở Thành Đô. Ông
tỉnh dậy sau một giấc mộng tan nát, mặc dầu hơi ấm trên giường vẫn còn
đó, nhưng câu chuyện trong mộng đã nguội lạnh. Ông mang theo tráng chí
ngút trời “Hội đương lăng tuyệt đỉnh, nhất lãm chúng sơn tiều” (Lên chóp đỉnh mà trông, lè tè muôn núi dưới[6'>) lặn lội đến Trường An, nhưng
không biết rằng thời cơ đã muộn, màn kịch lớn xuân thu đinh thịnh của
triều Đường đã gần đi đến hồi kết.

[5'> Đỗ Công Bộ: Một tên gọi khác của Thi thánh Đỗ Phủ.

[6'> Trích bài “Vọng nhạc” kỳ nhất của Đỗ Phủ, Khương Hữu Dụng dịch.

Dù cho người đẹp như mây tụ hội bên dòng Khúc Giang, khách thơ chật chỗ
trong các quán rượu Trường An, vòng hoa trước trán quý phi vẫn lóng lánh chói mắt, nhưng thiên tử Đại Đường đã không còn chói lọi vạn trượng như năm nào. Một thân ngựa gầy cõng lý tưởng và gánh nặng nặng trĩu, đến
bụi trần cũng không thể phủi đi được. Cửa nhà quan đóng kín im im, khiến bạn thấm thía cái lạnh lẽo “Quan cái mãn kinh hoa, tư nhân độc tiều
tụy.” (Nào lọng che nào mũ đội đầy rẫy khắp kinh đô, sao người ấy bơ phờ riêng một kiếp[7'>) Trường An liễu biếc oanh kêu, Trường An vàng son rực rỡ, ngươi