tốt. Ông ta tỏ ra là một người đáng kính trọng. Nhưng lúc này những cái đó không làm tôi ngạc nhiên bằng việc ông ta không cần đến đèn pin.

- A! - Tôi nói với giọng khá khó hiểu - Tôi thấy tôi đã đi khỏi con đường nhỏ rồi.

Tôi quay lại và trả chiếc đèn cho chủ nó.

-... Bây giờ tôi đã trông thấy đường đi.

- Không, không, ông hãy giữ nó cho đến hàng rào.

- Nhưng... ông... ông về nhà?

- Không. Tôi cùng đi với ông. Tôi... tôi đến chỗ ô tô buýt đậu ở Bournemouth.

- À! Vâng.

Chúng tôi tiếp tục đi bên nhau. Người bạn đường của tôi có vẻ khó chịu hỏi tôi rằng tôi có đi ôtô buýt không. Tôi trả lời rằng tôi ở vùng lân cận đây thôi.

Lại một lúc im lặng mới và tôi thấy sự bối rối của người lạ mặt tăng lên.

- Ông vừa tới thăm ông Venables phải không? - Ông ta hỏi tôi sau khi đã húng hắng ho.

- Vâng, tôi tưởng rằng ông cũng vậy, ông cũng đến đó?

- Không, không... Tôi ở Bournemouth gần đây. Tôi vừa dọn đến một ngôi nhà nhỏ.

Không biết ai đó đã nói với tôi rằng có một người nào đó sống ở Bournemouth. Trong khi tôi cố gắng nhớ lại trong ký ức thì người cùng đi với tôi mỗi lúc lại tỏ ra càng bối rối hơn. Ông ta nói:

- Chắc rằng ông thấy cái đó là lạ lùng, tôi tin như vậy.. Thật là khó hiểu khi thấy một người đi lang thang trong vườn của một nhà mà... mà chủ nhà không biết người đó. Những lý do hành động của tôi hơi khó giải thích, tuy tôi có thể bảo đảm với ông rằng nó là rất đứng đắn. Tôi mới chỉ ở Bournemouth một thời gian ngắn nhưng không thiếu người đã biết tiếng tăm của tôi. Là dược sĩ, tôi đã bán cửa hàng ở Luân Đôn của tôi để về đây, nơi mà tôi rất ưa thích, rất ưa thích.

Một ánh sáng đến với tôi. Tôi biết con người tầm thước thấp này là ai rồi. Nhưng ông ta vẫn chưa nói hết.

- Tôi là Osborne. Zacharias Osborne. Tôi có một công cuộc kinh doanh tốt đẹp ở Luân Đôn, phố Barton. Một phố rất đẹp thời cha tôi, nhưng từ đó đến nay dã thay đổi nhiều rồi. Ôi... vậy...

Ông ta thở dài, lắc đầu.

- A! Đây là nhà của ông Venables. Tôi nghĩ... đó là một trong những người bạn của ông à?

- Đó là cái khỏi phải nói nhiều. Tôi mới chỉ thấy ông ấy một lần cùng với các bạn của tôi.

- A! Vâng... vâng... thật vậy.

Chúng tôi đã đi tới cổng ngoài vườn. Chúng tôi đi ra khỏi cổng. Không định trước, Osborne dừng lại. Tôi trả ông ta chiếc đèn pin.

- Cảm ơn.

- Tôi xin ông, tôi...

Ông ta ngừng lại, rồi lại nói vội vàng:

- Tôi không muốn ông nghĩ... vâng... việc tôi đã xâm phạm nhà ở của người khác. Nhưng tôi muốn, tôi khẳng định với ông chỉ đơn giản là vì tò mò. Cách làm của tôi đối với ông thì rất là sai. Tôi muốn giải thích cho ông...

Tôi đợi. Tôi nghĩ rằng đó là một việc tốt cần làm. Tôi yên lặng đến một phút là ít. Rồi ông ta quyết định.

- Đây, thưa ông... à...

- Easterbrook.

- Như tôi đã nói cái đó với ông, nếu ông không vội, tôi muốn giải thích cho ông rõ cái tư cách khác thường của tôi. Ở đây có một quán cà phê khá tốt, gần nơi đỗ ô tô buýt. Tới đó không quá hai mươi phút. Nếu ông có thể cho phép tôi mời ông một tách cà-phê?

Tôi nhận lời mời, vẻ đáng kính trọng của ông ta cũng giảm bớt. Ông ta nói chuyện huyên thuyên suốt dọc đường, khen ngợi nhà cửa ở vùng Bournemouth, về khí hậu của nó, về dân cư của nó...

Khi chúng tôi tới quán cà-phê, Osborne ngồi trước mặt tôi, trút bầu tâm sự. Ông ta kể cho tôi nghe tất cả những điều tôi đã biết do Corrigan hoặc Lejeune nói lại về cái chết của Cha Gorman và về vai trò nhân chứng của ông ta.

-... Thanh tra Lejeune đã đến Bournemouth tiếp sau bức thư của tôi, nói với tôi rằng ông Venables đã bị tàn tật từ nhiều năm nay, sau khi bị bệnh bại liệt. Ông ta nói với tôi là tôi đã nhận lầm vì một sự rất giống nhau.

Bất chợt Osborne ngừng lại. Cẩn thận đề phòng, tôi nhúng môi vào thứ nước đen nhợt mà người ta vừa đem đến cho tôi. Về phần mình, Osborne lấy thêm một miếng đường cho vào trong tách.

- Và cái đó hình như đã giải quyết câu hỏi - Tôi nói.

- Vâng - Osbome trả lời bằng một giọng chưa thỏa mãn. Rồi ông ta cúi về phía tôi, cái trán hói của ông ta bóng lên dưới ánh sáng của đèn điện, cái nhìn của ông tỏ ra cuồng nhiệt sau cặp kính - Ông biết không, ông thân mến, khi tôi còn là trẻ con, có một người bạn của cha tôi, ông ta cũng là dược sĩ, đã được gọi đến để làm chứng trong vụ Jean Paul Marigot. Chắc hẳn ông còn nhớ. Marigot đã đầu độc vợ mình. Người bạn của cha tôi đã nhận ra ông ta, người này đã ký một cái tên giả để mua thuốc độc. Phải nhận tội giết người, Marigot đã bị treo cổ. Lúc ấy tôi chín tuổi, tôi rất xúc động. Từ ngày đó, tôi nuôi hy vọng là có mặt ở một buổi xử án quan trọng, tôi là một công cụ đứng ra để tố giác kẻ giết người trước công lý! Có thể là từ đó tôi bắt đầu nhớ tới các khuôn mặt. Tôi xin thú nhận, thưa ông, và cái này đối với ông thì hình như là buồn cười, rằng tôi đã chờ đợi trong nhiều năm một người đàn ông giết vợ mua hàng của tôi. Than ôi! Cái đó không bao giờ xảy ra, hoặc giả tôi không biết thủ phạm được đưa ra trước pháp luật. Phải nói cái đó thường đến mà nhiều khi không dễ chịu. Tài nhận diện đó đã cho tôi hoàn cảnh làm chứng cho một vụ giết