Lan man ẩm

thực trời u Rất hồn nhiên và phóng khoáng theo đúng phong cách của Ngô Thị

Giáng Uyên từ trước đến nay, cô gái đam mê du lịch tự nhận mình là “tín đồ”

sùng bái chuyện ăn uống. Trên bước đường rong ruổi đó đây, cùng với việc khám

phá vẻ đẹp nguyên sơ, tiềm ẩn của cảnh vật quanh mình, Uyên cũng kịp thưởng thức

không ít món ngon vật lạ ở nơi chốn từng đặt chân qua, thậm chí có những chuyến

đi mà ngay từ đầu cô đã xác định là để... ăn, sau một thời gian dài bị nhịn.

Khó ai ngờ tác giả của những cuốn Ngón tay mình còn thơm mùi oải hương, Sống

xanh lại có “tâm hồn ăn uống” đến như vậy.

Chắc chắn đây không phải là bộ sưu tập ẩm thực chỉn

chu, có hệ thống. Đơn thuần chỉ là sự kết nối cảm xúc theo hứng khởi chủ quan của

tác giả mỗi khi dùng xong món ăn mới... Không chỉ miêu tả lại thành phần, cách

bài trí mà Uyên còn chịu khó đặc tả lịch sử và cách chế biến món ăn. Này nhé,

chẳng hạn như món cá tuyết Thụy Điển trải qua nhiều công đoạn cầu kỳ: được ngâm

nước lạnh từ năm đến sáu ngày, sau đó nhúng vào dung dịch nước hòa tro từ cây

linh sam trong vòng hai ngày để miếng cá phồng lên lớn gấp rưỡi, tiếp theo ngâm

nước lạnh hai ngày trước khi nấu bằng cách hấp rồi bỏ lò. Trong khi đó, món mứt

hoa hồng Bồ Đào Nha được xếp vào hàng quý hiếm trên thế giới, thơm, không dùng

hoa hồng công nghiệp, được ướp với đường và các gia vị đặc biệt...

Chưa kể về chủng loại phong phú của bánh mì và cà phê.

Nào là bánh mì baguette, bánh mì pita theo phong cách Trung Đông, bánh xứ

Galicia, rồi bánh mì Ý, tên ciabatta - tiếng Ý nghĩa là “chiếc dép”...

Tuy nhiên chính Uyên đã xác nhận, dù ăn cao

lương mỹ vị ở đâu - “ngon ơi là ngon” - nhưng món ăn của mẹ nấu vẫn là số một.

Cô thú nhận rằng “dường như chất nước mắm thấm vào tận xương tủy” rồi. Để đến khi

“gặp gỡ” món ba khía mặn mà của quê nhà trong một buổi tình cờ ghé qua siêu thị,

khi ăn lại hoài mong người dân nghèo quê mình sẽ sớm sung túc hơn từ các sản vật

tự làm. Lan man chuyện ăn uống trời u một chút, cũng nhằm hiểu thêm về tính đa dạng

và chiều sâu kích cỡ văn hóa ẩm thực của nhiều dân tộc khác. Nhưng đồng thời -

từ lăng kính của công dân thời hội nhập như Uyên - mới tự hào quả quyết rằng

món ăn Việt Nam tuyệt vời lắm và luôn có một chỗ đứng nhất định trong lòng bè bạn

quốc tế

"Phong cách" bánh mì Mùa hè xứ Alps, chỉ

cần một tách cà phê nóng hổi và bánh mì giòn, thêm bình hoa tươi mới hái trong

vườn, là có một bữa ăn ngon lành giản dị - Felkirch, Áo. Tôi dừng tay đẩy xe,

hít một hơi dài. Mùi bánh mì nướng mới ra lò thơm sực làm thoáng chốc nước miếng

ứa ra. Trời đất, đây là siêu thị Sainsbury chứ đâu phải cửa hàng bánh gia đình

nào trên phố! Có khi siêu thị còn cố ý bơm mùi bánh nướng nhân tạo vào không

khí để "rù quyến" khách hàng vào mua không chừng. Vậy mà niềm vui khi

ngửi thấy bánh mì nướng làm tôi hơi choáng váng, cảm giác choáng váng như những

lần đầu hẹn hò với người yêu mới (có khi còn choáng váng hơn hẹn hò). Đó là một

ngày giữa năm 2007, những ngày đầu tiên tôi quay trở lại Anh sau hơn một năm làm

việc ở Sài Gòn. Và mùi bánh mì, hơn cả Big Ben, sông Thames hay lâu đài

Windsor, là một trong những điều làm tôi cảm thấy quyết định quay lại của mình

là đúng đắn.

Thời gian mới sang tôi ở chung nhà với hai anh bạn địa

phương Alastair và Dave, thỉnh thoảng cao hứng lại tổ chức ăn barbeque: tiệc nướng

ngoài trời, trong vườn nhà.

Chỉ có ba người nên rất "gia đình". Vườn mọc

đầy hoa và ngay cạnh một khu rừng thưa nên có cảm giác không phải đang ở London

nhộn nhịp mà là một nơi xa xôi nào đó, nghe mùi thịt nướng cháy mỡ xuống than

xèo xèo thơm phức.

Chúng tôi kẹp thịt và xúc xích vào bánh mì ăn. Vui

miệng, tôi kể cho hai anh chàng nghe chuyện khi trước tôi rất khoái ăn hai cùi

bánh mì vì giòn giòn rất nôn. Nhưng hôi cấp II tôi có đứa bạn dặn rằng đừng bao

giờ ăn hai cùi đó vì nhà người quen nó làm lò bánh mì. Tròn lò nóng quá nên mấy

ông thợ làm bánh đều ở trần, mồ hôi nhễ nhại không có gì lau nên thỉnh thoảng lại

lấy một ổ bánh mì lên gãi vào... nách cho đỡ ngứa ngáy.

Nói chung mỗi lứa bánh vài ngàn ổ chỉ khoảng vài ổ bị

gãi nách kiểu đó, nhưng cẩn thận vẫn chắc ăn.

Hai anh chàng cười lăn lộn, rồi hỏi:

-Bánh mì mới nướng nóng quá.. phỏng nách làm sao ?

-Thì lấy bánh chưa nướng.

-Bánh chưa nướng mềm xèo sao gãi nách được ?

Tôi nhún vai thay cho câu trả lời. Bỏ qua chuyện về

sinh thực phẩm (có khi thật, cũng có khi chỉ là giai thoại), khó có thể tưởng

tượng được cuộc sống ở Việt Nam thiếu bánh mì. Tôi lớn lên ở nhà quê miền Trung

với những ổ bánh mì nhiều phong cách. Phong cách "kinh điển" là bánh

phết patê, bơ (tới giờ tôi vẫn không biết là bơ gì mà màu vàng đậm và có độ dẻo

như mỡ đông), chả lụa thái sợi, thịt ba chỉ nấu kiểu chi mà miếng da đỏ chói. Hồi

còn bé, có người ở Nha Trang đem cho mấy ổ bánh mì kẹp chả và chà bông, tôi ngồi

tẩn mẩn lượm hết chà bông ra bỏ rồi mới ăn vì tưởng bánh ... dính mạnh nhện.

Phong cách "ăn sáng ở nhà" là trứng ốpla lòng đào, lòng trắng viền

vàng cong lên giòn tang