hị

chủ nhiệm nhà ăn có đáp gọn lỏn thế, chứ gọn lỏn nữa, cũng cứ cách ngày, cách

ngày, theo cái vòng tuần hoàn gần như bất biến, huyện lại có một cuộc họp, mà

những cán bộ chủ chốt xã như Thuật đã gần như nhập tâm. Gần như nhập tâm, đúng

vào quãng giờ ấy, khi trong hội trường người sắp túa ra và trong cơ quan huyện

sắp vang lên hồi kẻng hết giờ làm việc buổi sáng, cũng là lúc ngoài nhà ăn tập

thể chị chủ nhiệm bảo nhân viên mau mang suất cơm vào cái bàn trong phòng đằng

kia, rồi ra mời cái con người giở điên giở dại vào đi, kẻo ông ấy cứ lượn lờ

mãi ngoài ấy, hết cửa hội trường lại cổng nhà ăn mà gào thốc bộ lên thế, nhỡ

ông Trường ra bắt gặp thì không Gấm cũng Xuê, thê nào cũng có người bị mắng té

tát vào mặt. Mắng té tát vào mặt nên cả Gấm và Xuê đều phải dè chừng, hễ huyện

có họp hành gì, cứ gần trưa thể nào cũng phải lảng ra ngoài đường, thấy Thuật

gào thét ở đâu là y như rằng phải ra kéo bằng được vào nhà ăn, chứ không dám để

mặc cái ông con giời ấy vạ vật ngoài đường mà giở điên giở dại giở khùng mãi

thế, biết đâu không chỉ rách việc với hàng huyện, mà còn rách việc đến hàng

tỉnh nữa thì không biết xấu chàng hổ ai đây!

Xấu chàng hổ ai thì chưa biết, nhưng nhiều người biết, thiên

hạ cũng đang đồn ầm lên nữa kia, rằng Phượng và Hoan, vợ Lận, qua đò sang bên

kia sông xem bói. Bà thầy vừa thắp hương xong, cầm đến lá trầu quả cau hai chị

em mang sang, lập tức từ cái mồm dẻo như kẹo mạch nha của bà thầy phát ra toàn

một giọng trẻ con, nghe giống y hệt giọng thằng Lâm, cứ liên tha liên thuyên,

một điều rằng con chết oan, hai điều rằng con chết oan! Hỏi làm sao oan, oan

thế nào, thì vẫn chỉ một giọng bà thầy hỏi, thằng bé cứ xưng xung rằng muốn

biết cứ về hỏi bác Thuật và thầy giáo Kha, rồi ông Vĩnh, giám đốc xí nghiệp xây

dựng huyện, là khắc rõ hết. Chỉ nghe đã thấy dựng hết tóc gáy. Nhưng dựng hết

tóc gáy cũng không kinh bằng cái đận con ma một mẹ chín con ở gốc cây đa quán

ông Mận nhập vào bà thầy, nói toàn những lời nửa dương, nửa âm thì hai chị em

dâu đều sợ chết khiếp. Đến nỗi người không tin vào tướng số, ma chay như Phượng

mà cũng hai tay vái lia lịa, con lạy thầy, con lạy thầy đúng là có thế ạ! Chúng

con hậu sinh không biết, mới định san lấp cái chỗ cây đa quán ông Mận đầu làng

ngày xưa đi, để lập sinh phần gia tộc Phạm Công nhà chúng con. Nhưng nay thánh

đã dạy thế chúng con đâu dám lấy của công làm của tư, tham lam quá đỗi như thế

nữa ạ! Con cắn răng cắn cỏ lạy thánh mớ bái, xin ngài phù hộ độ trì, dang tay

cứu vớt chồng con là Phạm Công Thuật được thoát khỏi con đường khổ ải, có sống

mà không có khôn, có xác mà không có hồn nơi trần thế!

Dẫu thế mặc. Bà Phượng có cầu xin thế chứ cầu xin nữa. Bà

thầy bói bên kia sông có cao tay thế chứ cao tay nữa. Thì thánh cũng không thể

phù hộ độ trì, dang tay cứu vớt chồng bà Phượng khỏi lâm vào cảnh dại dại điên

điên, có xác mà không có hồn, sống lắt lay nơi trần thế!

***

Đấy, Thuật bây giờ là thế. Chứ có còn ra Thuật quyền bí thư

kiêm chủ tịch xã nữa đâu, để một đảng viên già như ông Mải tìm đến nhà, như vẫn

đến nhà bí thư Sa trước đây mỗi khi dân tình có gì xôn xao đồn đại, để hỏi xem

thực hư lời chị Luân nói chiều nay, đúng sai được mấy mươi phần trăm. Không

biết với người khác khi nghe chị Luân nói thì thế nào, chứ với ông Mái thì lời

chị Luân nói chiều nay, đúng sai mấy mươi phần trăm chưa thể phân định được.

Đầu tiên, ông cụ nghe như nghe một tin đồn. Mà tin đồn thì

hay thất thiệt, không đáng để vào tai. Mãi đến khi chị Luân nói xong mới thấy

háo cổ, bưng bát nước vối nấu với lá chi chi để nguội, uống vào đến đâu biết

đến đấy, dốc cả bát nước vối vào cổ nuốt ực một cái, hà hơi đứng dậy, bảo:

“Thôi, con về, còn cơm nước cho cháu nó đã. Tối chú Điền đi học về con sẽ sang,

con kéo cả anh Chung, đội trưởng, với chú Thuỵ, đội phó sang nữa, có gì coi như

hội ý chi uỷ và ban đội luôn”. Bấy giờ, ông Mải mới cảm thấy cái tin chị vừa

nói kia hệ trọng thật rồi. Nhưng cũng không còn ai ngồi lại với ông để mà bàn

soạn, hỏi han, trao đổi. Mà đã không bàn soạn, hỏi han, trao đổi cũng tức không

nói ra được với ai, cứ để trong bụng nghiền ngẫm một mình, mưu tính một mình,

thầm thì một mình, và cũng ấm ức một mình luôn thể. Thế nên, cũng không có gì

khó hiểu khi bà vợ hỏi: “Tối nay họp hành gì ở đây, hả ông?”, chỉ có thế, ông

cũng nói như gắt với vợ ngay được: “Họp gì đâu. Mà sao bà hỏi kỹ thế. Tôi bảo

bà lấy mấy cái bát uống nước ra đây, thì bà cứ lấy”. Khi bà vợ mang mấy cái bát

đàn ra để trong cái khay gỗ giữa chiếu ngoài sân, ông Mải cứ ngồi chiêu nước

vối và hút thuốc lào vặt chờ đám chị Luân, anh Chung sang và thằng con đi học

ngoài tỉnh về. Đành vậy, chứ còn cách nào hơn, khi những tin tức chỉ từ huyện

về đến làng còn tam sao thất bản, lúc người này nói thế này, lúc người khác nói

thế khác, không còn biết tin vào đâu bây giờ. Đành chờ đợi vậy.

Trăng đầu tháng như cái lưỡi liềm treo ngang ngọn tre, vẫn

chưa thấy cánh chị Luân sang, anh con đi học cũng chưa về. Ông Mải ngồi lâu mỏi

lưng, định vào giườ