
hi
nghiên cứu sinh, họ bàn luận vô cùng sôi nổi khiến cho tôi có cảm giác
rằng chỉ có họ mới háo hức như thế, còn tôi thì dường như chẳng mảy may
để ý. Bọn họ thảo luận rất lâu rồi mới nhận ra rằng từ đầu tới giờ tôi chưa nói một lời nào. Trịnh Thuấn Ngôn hỏi: "Phấn Hàn, cậu thì thế
nào?" "Tớ ư?" Tôi như vừa tỉnh dậy sau một giấc mơ và nói rất bình
thản: "Không thi." Tiếng nói yếu ớt nhưng kiên định. Bọn họ đều yên
lặng. Hình như mọi người đều hết sức kinh ngạc trước câu trả lời của
tôi. Có vẻ như tôi bỏ mặc cho nước chảy bèo trôi, cứ thờ ơ nói mặc kệ. Trần Thuỷ hỏi: "Không thi nghiên cứu sinh thì cậu đinh làm gì chứ?"
Tôi đáp: "Làm giáo viên. Chúng ta đều theo ngành sư phạm đấy thôi."
Tôi không dám nói rằng mình muốn trở thành phóng viên hay biên tập viên
vì tôi sợ họ sẽ cười là tôi không biết tự lượng sức mình.
Không ngờ tôi vừa dứt lời thì Trần Thuỷ lập tức nói luôn: "Làm giáo
viên? Tớ nói cho mà biết giáo viên bây giờ cũng phải là nghiên cứu sinh, một sinh viên chính quy như cậu thì dạy được gì chứ? Chẳng phải là
trước đây cậu đã từng nói muốn làm biên tập viên đó sao. Nói cho cậu
biết, nghiên cứu sinh ra trường đều có thể làm chủ biên cả". Cô ấy vẫn cố phát biểu những ý kiến quá khích của mình. Giọng điệu cứ như cô ấy
đã là nghiên cứu sinh của một trường đại học có tiếng rồi ấy, còn tôi
chỉ là một sinh viên chính quy tồi, cô ta như là lãnh đạo của tôi, còn
tôi chỉ có tấm bằng ử nhân nên chỉ là một giáo viên nhỏ bé, một viên
chức tồi mà thôi. Dường như tiền đồ tươi sáng của cô ấy với tương lai ảm đạm của tôi đang tạo nên một sự đối lập rõ ràng.
Tôi thực chẳn có lời nào để nói. Nói chuyện mà không hợp nhau thì nửa câu cũng đã là quá nhiều rồi. Bọn họ lại háo hức bàn luận về chuyện
thi nghiên cứu sinh. Thi trường nào, thi chuyên ngành nào, tinh thần có
vẻ hăm hở lắm. Tôi luôn cho rằng mình rất bình tĩnh, nhưng buổi tối
hôm đó đến tận hai giờ sáng vẫn không tài nào chợp mắt được. Cảm giác
rất khó chịu. Thực sự là tôi cảm thấy rất buồn. Lời nói của Trần Thuỷ
làm tôi thấy mình bị tổn thương. Lẽ nào tôi không muốn thi nghiên cứu
sinh? Lẽ nào tôi lại không muốn trau dồi thêm kiến thức, tìm hiểu thêm
về nhiều nền văn hoá? Và có lẽ nào tôi thật sự chỉ là kẻ không có chí
tiến thủ? Tôi không phải là người như thế, rõ ràng là không phải.
Tôi nghĩ đến cha mẹ tôi, nghĩ đến sự vất vả khó nhọc của họ để tôi
được học đại học, nghĩ đến khuôn mặt già nua của cha mẹ, nghĩ đến những
đắng cay mà họ phải chịu, nghĩ tới chuyện cha mẹ luôn chỉ hi vọng tôi sẽ sớm đi làm, sớm kiếm được tiền cho cha mẹ có thể hưởng những ngày an
nhàn hạnh phúc. Nhưng nếu học nghiên cứu sinh, làm sao tôi có thể trả
nổi học phí hơn vạn đồng mỗi năm cơ chứ. Tôi không thể nói "con muốn học tiếp nghiên cứu sinh" mà chẳng hề lo lắng gì. Từ xưa đến nay không phải muốn gì là có nấy. Tôi chẳng thể thi nghiên cứu sinh mà không mảy may quan tâm đến điều kiện gia đình. Có thể sẽ có người nói đó chẳng qua
chỉ là cái cớ mà bạn tự tìm cho mình mà thôi, là do bạn không có niềm
tin vào bản thân, không có niềm tin vào tương lai. Vậy thì tôi sẽ chỉ
cho bạn thấy một hiện tượng tâm lí. Chính vì còn có chút niềm tin mù
quáng vào bản thân nên tôi mới không muốn lấy chuyện thi nghiên cứu sinh ra để lẩn tránh bất cứ điều gì. Lẩn tránh áp lực tìm việc.
Bạn có thừa nhận rằng, thi nghiên cứu sinh sẽ là cơ hội tốt với một
số người để nâng cao trình độ bản thân, nhưng đối với một số người thì
đó chỉ là cái cớ để tránh áp lực tìm việc. Với những người coi đây là
một cơ hội tốt thì tôi luôn luôn ngưỡng mộ họ, còn với những người chỉ
muốn lẩn tránh áp lực tìm việc thì tôi muốn nói rằng: "Cậu không đủ tư
cách để xem thường tôi". Lí do thi nghiên cứu sinh ở trường đại học
chẳng qua cũng chỉ có hai loại này mà thôi. Lí do không thi cũng chỉ
là do không có niềm tin vào bản thân hoặc quá tin vào bản thân nhưng
phải chịu áp lực về kinh tế gia đình. Chẳng ai có tư cách để coi
thường ai. Bởi vì ngày mai của chúng ta vẫn luôn là một ẩn số. Chặng
đường giải mã nó còn quá dài. Thi nghiên cứu sinh cùng lắm cũng chỉ được coi là một trong những bước của quá trình giải mã đó mà thôi. Tuyệt đối không phải là đáp án cuối cùng. Các phương tiện thông tin đại chúng
suốt ngày nói đến áp lực tìm việc của sinh viên ngày nay lớn đến thế
nào, kiểu tìm việc chán ngán mệt mỏi ra sao.
Ngoài thi nghiên cứu sinh ra, dường như chúng tôi chẳng còn sự lựa
chọn nào khác. Sau khi bọn họ quyết định thi nghiên cứu sinh thì
khoảng cách giữa tôi và họ dường như càng thêm xa. Thường thì chỉ có
mình tôi ở trong phòng, ngủ hoặc lên mạng, còn ba người bọn họ đều lên
phòng tự học hết. Vẻ bên ngoài của bọn họ cũng dần thay đổi. Mỗi người
đều mua một cái ba lô rất to. Sáng nào không có tiết học thì họ vẫn cứ
dậy rất sớm, lên lớp nghiên cứu sinh sư phạm mà họ phải thi hoặc là đi
lên phòng tự học, buổi tối cũng phải hơn mười giờ mới về. Trong tâm
trạng hồi hộp, tôi dường như lại nhìn thấy hình ảnh của mình khi thi vào phổ thông trung học, suốt ngày suốt đêm hăng hái chi