
g chúng
xuất sắc hơn người, họ thức khuya dậy sớm, làm việc không kể ngày đêm vì số tiền học phí và sinh hoạt phí hàng vạn tệ thậm chí nhiều hơn. Trong
số những ông bố bà mẹ ấy, có người ở nông thôn, cả năm chỉ biết bán mặt
cho đất, bán lưng cho trời, nhà cửa trơ trọi bốn bức tường; hoặc có
những ông bố bà mẹ cùng không công ăn việc làm, hai giờ đêm thức dậy làm quà sáng; hoặc mở một sạp hàng nhỏ trong thành phố, họ phải tranh chấp
với người khác từng centimét và còn chịu sự chấp pháp nghiêm minh của
chính quyền thành phố bất cứ lúc nào. Suốt cả năm họ cũng không thể mua
được bộ quần áo mới, cả đời họ cũng chưa từng đi đến bất cứ một khu vui
chơi giải trí nào.
Quá nhiều, quá nhiều những bậc cha mẹ phải ngậm đắng nuốt cay. Vậy mà những sinh viên như chúng tôi lại không nhận ra. Khuôn mặt trẻ trung
nào cũng đều cao ngạo trước người khác, lòng hư vinh ngày đêm vùng vẫy
đang phình ra và liên tục bành trướng; họ bỏ lại tất cả sau lưng, quên
lãng tất cả những đôi mắt mong đợi và những đôi tay đã làm việc cật lực
phía sau mình. Họ ra sức giấu đi tất cả, họ sợ bạn học biết mình nghèo,
sợ bạn học coi khinh sự khốn cùng của mình, sợ bị người khác coi thường, sợ bị người ta nói là kẻ bần hàn làm ra vẻ có tiền, ra vẻ khoáng đạt,
ra vẻ rộng rãi, ra vẻ không thua kém ai. Bốn năm đại học cứ vụt mất
trong sự hư vinh vô nghĩa như thế. Lòng hư vinh không xấu, nhưng khi
lòng hư vinh trở thành cái cớ cho sự sa đoạ thì nó trở thành vực sâu vạn kiếp không thể ngóc dậy.
Cha của Lưu Sa Sa thu dọn từng di vật vào một chiếc va li to, mẹ cô
ấy thì chỉ ngồi khóc thống thiết bên chiếc giường, đã mấy lần khóc đến
ngã ra trước đầu giường. Nhìn khuôn mặt đầm đìa nước mắt và đôi tay lúc
nào cũng run rẩy của người cha, tôi thấy Lưu Sa Sa thật tàn nhẫn, tôi
không thể ngăn nước mắt mình tuôn rơi. Từ một góc độ nào đó mà nói,
những người tự sát đều là những người ích kỉ, yêu bản thân hơn yêu cha
mẹ, bạn bè, người yêu. Mọi người vừa khóc vừa nhìn cha mẹ Lưu Sa Sa sắp
xếp sách vở, quần áo, đồ dùng học tập của cô ấy, từng chiếc từng chiếc
được cho vào hai chiếc vali lớn. Lúc ấy tôi mới phát hiện ra rằng quần
áo của cô ấy quả là nhiều, có cả một tủ quần áo chật cứng, đáng thương
thay hai chiếc vali mà cha mẹ cô ấy mang theo cũng không đủ để xếp hết
số quần áo này! Sau đó, cha cô bắt đầu thu dọn những thứ trong ngăn kéo, tôi thấy ông cầm lên một túi trang điểm cỡ to đã mở.
Có lẽ là từ trước đến nay ông chưa bao giờ nhìn thấy những cái lọ nhỏ bên trong, ông cẩn thận từng li từng tí nhìn nó rất lâu, rồi ông lấy ra một hộp phấn trang điểm. Tôi ngạc nhiên phát hiện ra rằng hộp phấn màu
xanh ấy nhãn hiệu CD! Có lẽ, cuộc sống trước đây của Lưu Sa Sa không đơn giản như chúng tôi tưởng. Cái giây phút nhìn thấy hộp phấn ấy trong đầu tôi đã loé lên ý nghĩ như thế. Ông ấy nhẹ nhàng đóng hộp phấn lại. Một
giọt nước mắt rơi trên chiếc hộp màu xanh sáng bóng sạch sẽ, toả ánh
sáng lấp lánh chói loà mắt tôi. Đồ đạc lần lượt được thu dọn hết, người
cũng dần dần tản ra, mẹ cô ấy từ đầu chí cuối chỉ ngồi khóc trên giường. E là nước mắt cả đời của người phụ nữ đáng thương ấy sẽ cạn đi như thế. Buổi chiều hôm đó ở lớp nhanh chóng tổ chức một cuộc họp lớp. Chúng tôi cho rằng vì tang lễ của Lưu Sa Sa, cả lớp nên tổ chức hoạt động nhân
đạo, ví dụ như quyên góp tiền. Điều này rất bình thường.
Lần họp lớp đó, chưa bao giờ cả lớp đến đông đủ như thế. Chủ nhiệm
lớp bắt đầu phát biểu, thầy nói đến cái chết của Lưu Sa Sa, nói đến sự
đau đớn của chính mình, thầy nói mọi người phải nén đau thương để không
ảnh hưởng đến việc học tập của bản thân. Tiếng thầy chưa được coi là to
vang nhưng đó là lần duy nhất thầy đứng phát biểu phía trên khi bên dưới im phăng phắc. Đột nhiên thầy chuyển mạch, thầy nói đến việc xây dựng
tác phong trong trường học, nói đến việc xây dựng đạo đức, đến việc giáo dục đạo đức và nói đến giá trị nhân sinh quan, thế giới quan. Phía dưới có đôi chút xao động, mọi người cảm thấy thầy chuyển đề tài đột ngột
quá. Thầy ngừng lại một lát, đợi mọi người yên lặng trở lại rồi nói:
"Đặc biệt là các bạn nữ, khoa chúng ta, trường chúng ta có nhiều nữ
sinh, cần phải giữ mình trong sạch, không nên vì sự ham vui nhất thời mà làm những điều sai trái, huỷ hoại cả một đời". Phía dưới yên lặng được
ba giây.
Trong ba giây đó mọi người đều như nín thở. Không biết ai là người
đầu tiên cho rằng thầy đang ám chỉ cái vấn đề ấy, trong nháy mắt cả
phòng học bắt đầu xôn xao hỗn loạn, tất cả mọi người đều ghé tai thì
thầm bàn tán xôn xao. Ánh mắt của tất cả mọi người đều vô tình sáng lên, mồm miệng của tất cả mọi người đều liến thoắng, tôi thấy sự kinh ngạc,
sự khinh thường, ngạc nhiên trùm kín không gian, thậm chí cả kiểu thoải
mái vui sướng biến thái sau khi biết được chân tướng sự thật. Vỡ vụn,
tàn tạ. Đó là tháng 5 năm 2003. Khắp nơi trên mạng đều lưu truyền bài
viết "Điều tra việc nữ sinh bán dâm trong các trường đại học ở Hồ Bắc",
tỉ lệ 10% khiến cả nước từ trên chí dưới đều kinh hãi, tỉ lệ 10% khiến
tất cả các trường đại h