tiên tôi

nhận ra ngay là thầy giáo Bảy, kế đó là ông già đốn củi. Còn người cầm chiếc

đèn pin, mặc bộ quần áo bà ba rách nhiều chỗ, mặt xương xương, râu mọc tua tủa

xung quanh cằm vì lâu ngày không cạo, đang ngồi trên bộ vạt lót bằng cọng sống

lá kia thì tôi trông quen lắm. Tôi đã gặp ông ấy ở đâu một lần rồi. Chắc chắn

là tôi không nhầm, từ khi nghe giọng nói nhanh nhảu của ông ban nãy. Trong

thoáng chớp, có rất nhiều gương mặt quen quen hiện nhanh ra trong đầu tôi. Vừa

ở ngã ba sông này có một gương mặt người dân quân tự vệ hiện ra cười với tôi,

thì trong ngôi miếu tận một nơi xa kia, gương mặt những người thương binh lặng

lẽ cúi xuống nhìn tôi chợt hiện lên và biến đi. Một bộ mặt xương xương toét

miệng cười bỗng hiện ra giữa quán rượu dì Tư Béo... cái bóng người cao lêu

nghêu, mặc bộ quân phục màu rêu, thắt lưng da rộng bản, khẩu súng poọc hoọc đeo

trễ bên đùi... Đúng là ông ấy rồi! Tôi vụt kêu lên:

- Chú

Huỳnh Tấn!

Người

ấy buông chiếc đèn pin ra, nhổm lên, nhảy xuống khỏi bộ vạt, đứng sững nhìn vào

mắt tôi. Tất cả những người chung quanh đều trố mắt ngạc nhiên. Ông ta nghiêng

đầu, nheo mắt:

- Trời

ơi! Chú em này sao lại biết mà gọi đúng tên cúng cơm của mỗ vậy kìa?

- Đêm

đó, chú đi với anh Sáu tuyên truyền ghé quán dì Tư Béo, chú có gặp anh phân đội

trưởng... Cháu làm hầu bàn ở đó mà!

Cuộc

gặp gỡ bất ngờ giữa tôi và người chỉ huy du kích đã làm tiêu tan bầu không khí

im lặng trong ngôi lều khi tôi mới bước vào... Các anh du kích bỏ củi vào đống

hun quạt lên, bảo tôi ngồi xuống hong cho ấm. Tôi vừa ngồi xuống một khúc gỗ,

chưa kịp xòe bàn tay móp cóng ra hong trên lửa thì đã có anh bưng vào cho tôi

một tô cơm kèm hai khúc cá kho khô và một đôi đũa. Đúng là mùi cá kho cháy nồi

mà tôi đã bắt gặp lúc nãy đây! Tôi chẳng khách sáo gì cả, cũng chẳng kịp nói

hai tiếng "cám ơn" cho phải phép, đỡ ngay lấy tô cơm, và ngốn và ngấu

gần như không kịp nhai. Con Luốc cũng có phần một miếng cháy, ve vẩy đuôi ngồi

nhá tóp tép bên đống hun cạnh tôi. Qua làn khói củi hun bọ mắt tỏa trắng, tôi

biết có những đôi mắt cười nheo nheo trong ánh lửa của những người du kích ngồi

tựa lưng vào vách đang nhìn tôi. "Cà, gói giấy nhật trình của má gói đã

ướt sũng cả rồi... Lúc nãy mình dại quá. Sao không dám cầm vào đây mà hong cho

khô, cứ giấu nó trong cái túi áo ướt". Tôi và nốt miếng cơm trong tô, rồi

đứng dậy cầm tô đi ra rửa ngoài vũng nước. Lúc vào, tôi không quên cầm vào gói

quà của má nuôi gởi cho các anh du kích:

- Cái

này... là cái má tôi gởi cho các chú, các anh đấy!

Nói

xong, tôi mở năm đầu ngón tay xòe đưa gói giấy ướt sũng ra, trao cho chú Huỳnh

Tấn. Tía nuôi tôi đang đứng xem một anh du kích lau khẩu súng trường ở chỗ góc

lều, vội ngẩng lên:

- Hóa

ra má mày bảo mày vô đây à? - Rồi tía nuôi tôi dang cánh tay ra, nói như phân

bua.

- Lạ

quá! Tôi có hề nói với bả lần nào đâu? Sao mà hai mẹ con bả thính đến vậy!

Chú

Huỳnh Tấn không cần biết có lời phân trần của tía nuôi tôi. Chú cứ thận trọng

bóc từng mảnh giấy ướt nhàu ra, cầm nắm chỉ và ống kim giơ lên:

- Quà

của chúng ta đây rồi!

Tiếng

cười vui vẻ của nhiều người dậy lên. Chú Huỳnh Tấn quay sang bảo tía nuôi tôi:

- Bà

già tâm lý lắm! Biết anh em rách, gởi cho ngay cái thứ mình cần mới thích chứ!

Thầy

giáo Bảy ngồi cầm cái cuống quài dừa nước đã đập tơi dùng làm phất trần xua

muỗi quơ qua quơ lại, mỉm cười nói thong thả:

- Đồng

bào đều biết chúng ta ở đây mà anh em chúng ta có người nào hở môi chỉ chỗ cho

họ biết đâu! Như vậy thì... khu rừng này đâu có thể chắc chắn bảo đảm che giấu

được những cái lều này...

Chú Huỳnh Tấn nhướng mắt cười hì... hì...

- Che

mắt địch thôi! Chúng ta làm sao che giấu được với đồng bào!

- Anh

nói có lý! -Thầy giáo Bảy gật gù tiếp.

- Mọi

người đều biết hoặc có thể biết có du kích ở đây, nhưng bọn địch thì hoàn toàn

không hay biết... Như vậy thì... chỉ có rừng nhân dân mới bảo đảm che giấu được

mọi hoạt động của chúng ta thôi!

Nhiều

tiếng cười tán thưởng từ chỗ góc lều tối vọng ra:

- Đồng

chí Bảy nói nghe sâu sắc lắm!

Thầy

giáo Bảy sửa giọng nghiêm trang, nói:

- Không

phải là ý kiến của tôi đâu. Vừa rồi, được đồng chí Hoài dắt vào gặp anh Tư Thượng

Vũ, tôi đã nghe anh Tư bảo như thế đấy! Một anh nào đó đang đi qua đi lại ngoài

sân, hát se sẽ giọng trầm buồn: “Thần dân nghe chăng... sơn hà nguy biến! Hận

thù đằng đằng... biên thùy rung chuyển...". Tiếng hát nhỏ dần, tắt mất

trong bóng đêm.

Rồi một lúc sau, cái giọng trầm buồn ban nãy

bỗng bật lên sang sảng: "Trước nhục nước nên hòa hay nên chiến?". Ông

già đốn củi nói tướng lên, cắt ngang: "Chiến" chứ "hòa" là

hòa làm sao? Đất của mình nó tới nó đánh chiếm, mà còn vớ vẩn hỏi

"chiến" hay "hòa"! Còn người nào, đánh người ấy. Tới người

cuối cùng cũng đánh mà! Tôi cúi xuống nhìn vào ngọn lửa cháy rực trong đống

củi. Nhưng tôi biết rõ là ông già đốn củi đang rướn người lên đằng sau các anh

du kích, và ông đang vung tay, xúc động đến rung rung cả chòm râu. Giọng sôi

nổi đầy nhiệt tình vừa thốt ra của ông làm t