br/>-Thi thoảng gặp khách dễ thôi ông ạ! Mấy tháng trước tao làm ba đơn hàng, chỉ ngồi một buổi vẽ vẽ là kiếm ba triệu ngon lành!
Rồi gã thứ hai tiếp lời:
-Mày nghĩ mày vẽ lâu á? Tao đi vẽ kiếm tiền lâu rồi nhé! So ra thì hơn mày nhiều đấy, đừng tưởng bở!
Giọng điệu cả hai gã khá hằn học, như thể tôi đã làm điều gì đấy khiến
họ phật ý. Thực sự tôi chưa từng khoe khoang cái gì quá trớn, ngoài việc tự giới thiệu rằng mình đạt giải thưởng vẽ khi muốn gia nhập nhóm. Làm
việc với đám người này gần ba tháng, tôi chỉ toàn nhận được những lời
chỉ trích và dạy bảo thay vì khích lệ. Sau khoảng thời gian đó, tôi rời
đi, phần vì tự ái, phần vì chán nản. Tôi đã nghĩ những người trẻ tuổi sẽ dễ làm việc với nhau, sẽ dễ cảm thông cho nhau hơn, nhưng tôi đã lầm.
Tuổi tác không phải vấn đề, suy nghĩ mới là vấn đề.
Lận đận với chuyện vẽ, tôi buộc phải quay lại với tấm bằng tài chính –
ngân hàng. Người ta nói “tam thập nhi lập” và tôi chỉ còn bảy năm nữa để phấn đấu. Nói “chỉ còn” bởi thời gian sẽ trôi rất nhanh nếu bạn không
để ý; bởi tuổi tác của bố mẹ không đợi tôi, các cụ không thể nuôi báo cô tôi mãi; bởi xã hội này có quá nhiều người thích soi mói chuyện riêng
tư của người khác, họ sẽ cười nhạo bố mẹ tôi nếu tôi là thằng ba mươi
tuổi lông bông không nghề nghiệp. Một lần nữa, vì sợ hãi, vì thể diện,
tôi lao vào vòng xoáy tìm việc.
Tìm việc chưa bao giờ dễ dàng. Tôi nộp hồ sơ như máy bay ném bom rải
thảm nhưng không chỗ nào đánh tiếng. Thời buổi kinh tế lao dốc, ngân
hàng sa thải nhân viên như cửa đập xả lũ, còn tôi như con cá bơi ngược
dòng lũ. Bi hài là trong dòng lũ đó có hàng ngàn con cá khác như tôi,
chúng xô đẩy, quẫy đạp, chèn ép nhau để leo lên. Cá chép vượt vũ môn, bề ngoài câu chuyện thật đẹp nhưng mấy ai biết phía dưới dòng nước, bao
nhiêu con cá đã chết vì kiệt sức? He he, lảm nhảm vậy thôi, dù sao thì
câu chuyện của anh chàng đi tìm việc không có sự chết chóc nào cả. Ngoại trừ việc mua hồ sơ hơi tốn, một bộ hồ sơ mười nghìn, mười bộ cộng lại
đủ tiền ba bát tái gầu chứ chả đùa! He he!
Kiên trì nửa tháng nộp đơn xin việc, rốt cục có một ngân hàng lớn gọi
tôi. Trước ngày đi thi, tôi tham khảo rất kỹ kinh nghiệm trả lời phỏng
vấn, các đề thi ngành ngân hàng. Nói chung là đồng chí Tùng Teo Tóp
chuẩn bị đầy đủ súng ống đạn dược trong ngày ra trận. Ngân hàng tuyển
người qua hai vòng: thi viết và phỏng vấn. Thi viết giờ đa số đều làm
bài trắc nghiệm trên máy tính, trừ những ngân hàng nhà nước hay trung
ương. Chuyện bi hài là tôi trượt ngay tại vòng thi viết, không phải đề
bài khó mà vì một lý do hết sức vớ vẩn: thời gian. Do quá ham lấy điểm
những câu khó, tôi quên không ấn nút “Gửi” phía cuối bài làm. Thời gian
làm bài hết, toàn bộ câu trả lời của tôi bị xóa khỏi hệ thống. Tôi đã cố vớt vát bằng cách điền lại nhưng không thể, máy tính chỉ biết xóa và
nhận. Nó xóa bài của tôi, tôi bị loại. Tôi không thể biện bạch cho thất
bại này, chỉ biết tự chửi “Ngu Vật Con Lợn, Tùng ạ, ngu Vật Con Lợn!”.
Sau sự cố đáng tiếc ấy, tôi tiếp tục gửi hồ sơ đi khắp nơi. Ở nhà, thấy
tôi hơn ba tháng rồi vẫn lông bông, các cụ liên tục ca cẩm, thỉnh thoảng lại đưa ra ví dụ về những thằng bằng tuổi tôi đang sở hữu công ăn việc
làm ổn định. Không phải “con người ta” nữa, mấy thằng này có tên có tuổi hẳn hoi. Nào thằng A nhà bà B, nào con X nhà bà Y, vân vân và vân vân.
Thấy người ta thành đạt sớm, tôi cũng nóng ruột khôn tả, khổ nỗi vẫn
chưa công ty nào gọi tôi.
Sang tháng thứ tư, một công ty tài chính tư nhân gọi tôi đi phỏng vấn –
chính là công ty mà tôi đang làm hiện tại. Nó không phải là một công ty
hoành tráng, cũng không có cao ốc hay văn phòng lung linh như phim ảnh.
Nhưng ở nơi đây, tôi nhận được những bài học đầu tiên của trường đời,
bắt đầu từ vụ phỏng vấn.
Hôm đó, như bao thằng lần đầu đi phỏng vấn khác, tôi chải đầu tóc gọn
gàng, khoác lên mình áo sơ mi, quần âu, giày tây và dĩ nhiên là đóng
thùng. Còn người phỏng vấn là một người đàn ông, chính là sếp của tôi
hiện tại. Ngày đầu tiên ấy, cuộc đối thoại giữa tôi và sếp như vầy:
-Em học ở trường… ra hả, vậy có hiểu tín dụng là gì không?
-Vâng. Theo em hiểu tín dụng là thế nọ rồi thế chai, bla bla bla…
Nói chung, sếp hỏi tôi vài câu về kiến thức ngành tín dụng và tôi đều
trả lời được. Tuy nhiên, có một câu hỏi mà tôi không hề được dạy:
-Được rồi, vậy em đến công ty này với mục đích gì?
Tôi hơi ngập ngừng. Mấy câu hỏi kiểu này như muốn móc họng người được hỏi. Sau cùng, tôi trả lời:
-Em muốn học hỏi thêm kinh nghiệm với cả tiếp thu kiến thức ở đây. Em còn trẻ nên có nhiều điều cần phải học.
Sếp nhếch mép cười:
-Thế tức là nếu em thu nhặt đủ kinh nghiệm rồi thì sẽ rời khỏi công ty đúng không?
Tôi vội vàng nói:
-Ơ… không phải thế, em cũng muốn cống hiến cho công ty nữa.
-Vậy nếu công ty trả lương thấp hơn so với những chỗ khác, em muốn cống hiến nữa không?
Tất nhiên là tôi sẽ biến ngay và khẩn
