h to gan, dám nói tục!

- Tiểu nhân đáng chết.

- Tôn Bính, nhà ngươi nhục mạ mậnh quan của triều đình, lẽ ra phải trị

tội theo pháp luật, nhưng bản quan thấy nhà ngươi là coi người thẳng

thắn, nên nhận lời đọ râu với nhà ngươi. Nếu ngươi thắng, tội của ngươi

sẽ được xóa. Nếu thua, ngươi phải tự mình vặt hết râu và không được nuôi lại. Bằng lòng không?

- Tiểu nhân bằng lòng.

- Bãi đường! – Tiền đại nhân nói xong, đứng dậy đi vào nhẹ nhàng như cơn gió thoảng, khuất sau tấm bình phong.

Địa điểm đọ râu là cái sân rộng thênh thang, nằm giữa cổng lớn và nghi môn

của huyện lỵ. Quan lớn Tiền không muốn mở rộng qui mô của cuộc thi, chỉ

mời hơn chục bô lão có danh vọng ở huyện, một là đến xem, hai là làm

chứng. Nhưng tin tức về cuộc đọ râu giữa quan huyện và Tôn Bính không

cánh mà bay, từ sáng sớm người ta lũ lượt kéo nhau về trước cổng huyện

lỵ. Những người đến đầu tiên sợ oai của nha môn, đứng xa mà ngó, về sau, người đông lên, xô đẩy nhau nhích lại gần cổng. Những người dân ngày

thường đi qua cổng huyện không dám ngẩng đầu lên, nay chen bật cả nha

dịch ào qua cổng lớn, tràn vào sân. Chỉ một loáng, cái sân đã dày đặc

những người là người, vậy mà bên ngoài cổng, dòng người vẫn cuồn cuộn

kéo đến. Một số trẻ tinh nghịch trèo lên cả ngọn cây, ngồi lên đầu

tường.

Chính giữa sân, hơn chục ghế băng bằng gỗ lim nặng trịch

quây thành hình đa giác. Các vị hương thân được mời đến ngồi vào ghế.

Ngồi ngay ngắn, người nào người ấy vẻ mặt nghiêm túc, như gánh trên vai

gánh nặng ngàn cân. Ngồi ghế băng còn có thơ lại về tư pháp, hậu cần và

thơ lại lục phòng. Vòng ngoài là các nha dịch đứng quây thành vòng tròn, dùng lưng chắn người xem. Giữa vòng, hai thùng cao to đựng đầy nước kê

liền nhau. Người đọ râu vẫn chưa tới. Mọi người hơi sốt ruột, mặt lấm

tấm mồ hôi. Những đứa trẻ lẩn như trạch khiến đám đông thỉnh thoảng lại

nhốn nháo. Bọn nha dịch bị xô đẩy đứng không vững, như những thân cây

ngô bị nước lũ ào tới. Ngày thường, chúng giơ nanh múa vuốt, hôm nay lại tỏ ra dễ tính. Quan hệ giữa quan huyện và nhân dân vì có chuyện đọ râu

mà trở nên thân thiết lạ thường. Một ghế băng bị gạt đổ, vị hương thân

vội nhảy sang bên, giương cặp mắt gà chọi nhìn đám đông, đầu nghiêng

nghiêng như đáng giá đối thủ. Một vị to béo, tóc điểm bạc, ngã sấp mặt,

phủ phục trên mặt đất như lợn, mãi mới đứng dậy được. Ông ta vừa phủi

bụi trên người vừa chửi, khuôn mặt to bè sưng sỉa, y hệt chiếc bánh mới

ra lò. Một nha dịch bị xô ngã đè lên mép ghế, xương sườn đau nhói, gào

lên như lợn bị chọc tiết cho đến khi đồng nghiệp của anh ta lôi dậy mới

thôi. Đầu lĩnh Ban Điều Tra Lưu Phúc, một thanh niên thanh mảnh, da đen

nhảm đứng trên ghế băng, từ tốn nói với đám đông:

- Bà con đừng chen lấn, chết bẹp ra đấy thì lôi thôi to!

Quá nửa buổi, diễn viên chính ra sân khấu. Quan lớn Tiền từ tam cấp công

đường, thong dong bước qua nghi môn, tiến ra sân. Aùnh nắng chan hòa

trêm mặt ông. Ông vẫy tay chào công chúng. Quần chúng không nhảy lên,

không vỗ tay hoan hô, không chảy nước mắt, nhưng rõ ràng là xúc động.

Đúng ra, phong thái của quan huyện làm quần chúng ngỡ ngàng. Người ta

nói nhiều về dung mạo đẹp đẽ của quan huyện nhưng ít khi được gặp. Hôm

nay ông lớn không mặc quan phục, chỉ quần áo thường, vẻ nhàn tản. Nửa

mái đầu phía trước cạo nhẵn, chân tóc ánh lên màu trắng xanh; nửa sau,

tóc xức dầu đen nhánh; đuôi sam to, dài chấm mông, phần chót găm viên

ngọc màu xanh nhạt và một lục lạc bằng bạc, mỗi cử động lại kêu loong

coong. Ông lớn mặc áo chùng bằng đoạn trắng rộng thùng thình, chân đi

giày vải màu xanh nhạt có gờ nổi chạy dọc mũi, ống quần buộc túm bằng

dây tơ, đũng quần rộng tới mức tưởng đó là con sứa đang bơi. Đương nhiên đẹp nhất vẫn là bộ râu rũ trước ngực của ông lớn, bộ râu sao mà sáng,

sao mà bóng, sao mà trơn, sao mà mượt! Bộ râu sáng bóng trơn mượt rũ

trước ngực áo trắng bong, trông mà sướng mắt! Trong đám đông có một phụ

nữ đắm đuối nhìn quan huyện phong thái hào hoa như cây ngọc thụ trước

làn gió nhẹ, mà như mê như say, chân nhẹ bỗng, nước mắt tràn mi. Một

buổi tối mưa phùn cách đây vài tháng, nàng ngơ ngẩn trước phong độ của

quan lớn Tiền, nhưng khi đó quan lớn mặc quan phục nghiêm chỉnh, khác

hẳn hôm nay mặc thường phục. Ông lớn mặc quan phục, với không tới; ông

lớn mặc thường phục, giản dị dễ gần.

Người phụ nữ ấy là Tôn Mi Nương.

Tôn Mi Nương chen lên phía trước, mắt vẫn dán vào ông lớn. Nàng như mê đi

trước từng cái giơ tay, cái nhắc chân, cái nhìn của ông lớn. Dẫm phải

chân người khác ư, bất chấp! Hích phải vai người ta ư, mặc kệ! Chửi mắng trách móc ư, dứt khoát làm như không nghe thấy! Một số người nhận ra

nàng là con gái Tôn Bính, một trong hai nhân vật chính của cuộc đọ râu

hôm nay. Họ cũng biết nàng đang lo cho tính mạng của cha. Mọi người cố

né để nàng đi vào vòng trong. Cuối cùng, nàng đụng đầu gối vào ghế băng, nhìn qua vai nha dịch, trái tim nàng như bay lên để rồi rơi vào giữa

ngực ông lớn mà làm tổ, mà sinh con đẻ cái, mà thụ hưởng sự dịu dàng ở

đó!

Nắng chan hòa khiến