hội chẩn, ông chọn cách được cho là đơn giản mà hữu hiệu nhất:
Cưa chân.
Mặc Trì - sau phẫu thuật - tỉnh lại trong đau đớn tột cùng. Từ đó trở đi cũng mất một bên chân, vĩnh viễn trở thành người tàn tật.
Anh bị đưa trở lại trại tạm giam, nhưng được người cai tù tốt bụng sắp
xếp cho ở cùng hai người tù chính trị khác để họ chăm sóc cho anh. Mặc
Trì nằm trên sàn, không hay biết tình trạng của đôi chân, cứ nghĩ mình
đã nhận được sự chữa trị, sức khỏe sẽ dần hồi phục.
Hai người bạn tù thấy anh tỉnh lại liền vội vàng lấy nước cho uống. Mặc Trì uốhg nước khó nhọc, giọng khàn đặc: “Đã làm phiền mọi người rồi, cháu nhất định
sẽ dưỡng thương thật tốt, không gây thêm phiền phức cho mọi người nữa”.
Hai người nghe xong câu này của Mặc Trì, không nén nổi thương cảm liền
quay mặt khóc. Đứa trẻ chưa hiểu chuyện gì liền ngọ nguậy người, dựa
lưng vào tường, định đưa lời an ủi thì đột nhiên phát hiện chân trái của mình đã bị cưa mất một nửa.
Mặc Trì kinh hãi hét lên. Hai người
bạn tù sợ anh tự làm hại bản thân, liều mạng ôm chặt lấy thân hình nhỏ
bé ấy. Mặc Trì lúc ấy không ngừng gào thét ầm ĩ: “Các người mau trả lại
chân cho tôi, trả lại cho tôi!” Khi đã kêu gào đến kiệt lực, anh tuyệt
vọng đổ gục xuống đất, đôi mắt mở to chứa đầy căm hờn cùng phẫn hận.
Vết thương của Mặc Trì không liền được miệng do buồng tạm giam lạnh lẽo
thiếu sáng nhưng theo quy định, anh vẫn phải cùng các phạm nhân khác ra
ngoài lao động cải tạo. Anh khi ấy yếu đến mức ngồi còn không vững, song người cai tù không thể trái lệnh, vẫn giải anh đến khu lao động. Đó là
một khu mỏ lớn, và cồng việc của Mặc Trì là nhặt đá. Anh nằm soài ra
đất, khó khăn lắm mới nhấc nổi hòn đá lên, rồi lại phải thêm một lần nữa gồng mình ném chúng vào sọt tre. Mỗi động tác đều kết thúc bằng một hồi thở hổn hển. Mặc Trì khi đó nghiến răng, nỗ lực hết mình để sống. Sống
rời khỏi chốn lao tù và bảo vệ cô em gái nhỏ. Mặc dù rất cố gắng nhưng
động tác của anh vẫn chậm hơn người khác. Có lần khi đi tuần, Ngưu Côn
bắt được cảnh ấy, không nói không rằng đạp thẳng vào chân trái thương
tật của anh, trong nháy mắt máu tươi lại loang lổ thấm trên tấm gạc. Dẫu đau đến nghẹt thở, Mặc Trì không biết lúc ấy lấy đâu ra dũng khí và sức mạnh mà loạng choạng đứrìg dậy, lao thẳng vào Ngưu Côn chcíng trả.
Không đề phòng, Ngưu Côn có chút bất ngờ, nhưng liền đó, hắn túm lấy Mặc Trì rồi cả hai cùng ngã lăn ra đất.
Sau cú đánh bất ngờ, Ngưu Côn
nổi cơn tam bành, bò dậy đạp Mặc Trì một cú trời giáng. Không một ai dám xông vào cản hắn. Đến khi hắn bỏ đi rồi mới có người dè dặt đến bên Mặc Trì đang nằm lại trong vũng máu. Cặp mắt tuy đờ đẫn, nhưng Mặc Trì lạnh lùng gắng gượng bò về phía nhà giam, để lại sau lưng những vệt máu dài.
Vết thương ở chân Mặc Trì bị nhiễm trùng, thậm chí còn gây nguy hiểm đến
tính mạng. Vị bác sĩ từng cưa chân cho anh được điều đến khám một lần
nữa. Lần này, với sự đãi ngộ tốt hơn, anh được nằm ở phòng y tế. Bên
ngoài phòng bệnh, hai Hồng vệ binh luôn luôn canh gác, đề phòng tù nhân
thừa cơ trốn thoát.
Sự đau đớn từ vết thương ở chân cộng thêm nỗi phẫn uất trong lòng khiến Mặc Trì không ngừng lớn tiếng la hét hàng
đêm. Bác sĩ không thể kiên nhẫn thêm được nữa. Rốt cuộc, tối nào bọn họ
cũng cho anh uống vài viên thuốc an thần. Vậy là Mặc Trì đã đạt được mục đích của mình. Anh gom tất cả số thuốc an thần được phát trong hai tuần lại, rồi lợi dụng lúc không ai để ý uống hết một lần. May thay, hôm đó
vị bác sĩ kia lần đầu tiên phá lệ đi thăm khám cho anh, vừa hay phát
hiện ra chuyện đáng sợ này. Cuối cùng, Mặc Trì cũng tỉnh lại sau một đêm cấp cứu, nhưng từ đó về sau, anh bỗng chốc trở thành một con người vô
cùng lặng lẽ, không còn lớn tiếng la hét, ngay cả hé miệng một câu cũng
không.
Nằm cùng phòng bệnh với Mặc Trì là người đồng sự cũ của ba anh - chú Lâm. Thương anh, chú quyết định viết một bức thư gửi Tỉnh ủy, xin cho anh được chữa trị cẩn thận. Chẳng bao lâu sau, lãnh đạo tỉnh
đưa chỉ thị xuống, cho điều Mặc Trì lên bệnh viện tỉnh, thậm chí còn
được kiểm tra và điều trị bằng những máy móc hiện đại thời đó. Nhưng đã
muộn màng. So với tuổi thì cơ thể anh phải gánh chịu những vết thương
quá nặng, quá sâu. Mặc cho được cứu chữa tận tình, bệnh cũng không thể
triệt tiêu tận gốc. Bệnh viêm phổi mãn tính và phong thấp như kí sinh
trùng sống bám vào anh từ ấy.
Ba năm sau đó, Mặc Trì tiếp tục nằm viện, một mặt vì cơ thể cần được tiếp tục điều trị, mặt khác ở đó anh
được Tỉnh ủy bảo vệ tốt hơn. Trong ba năm ấy, mốì liên lạc giữa anh với
ba mẹ và Tịnh Nhiên cũng đứt đoạn, vì thế mà không hề hay biết, đó là
tao đoạn ba mẹ anh phải sống trong chuồng bò, chịu đựng biết bao khổ
cực, cũng không biết cô em gái bé bỏng phải lang thang mặc rách ăn thừa, nếu không nhờ một thầy giáo tốt bụng thương tình giúp đỡ thì đến giờ
không còn giữ được mạng sống.
Năm 1973, cuối cùng may mắn cũng
mỉm cười với gia đình từng nếm trải bao nhiêu khổ cực này. Sau khi Thị
trưởng Mặc và Trần Ái Hoa được trả tự do, họ lập tức đi
