phong

tiếu bích vươn đến trời xanh, nhưng núi đẹp là nhờ mây. Sông mênh mông

bát ngát, uốn khúc lượn lờ hay cuồng nộ thét gầm, nhưng sông linh là nhờ có giao long, thủy quái. Rừng bạt ngàn huyền bí nhưng rừng thâm u quyến rũ là nhờ có dị sĩ cao nhân. Khách hảo hán giang hồ phiêu bồng lang bạt mang bản chất hào sảng khoáng đạt một phần là nhờ rượu.

Nền văn hoá phương Đông không có một vị tửu thần như thần Dionysos trong thần thoại Hi Lạp, nhưng có lẽ chỉ ở phương Đông mới có một tửu đồ

cuồng sĩ đời Tây Tấn tên là Lưu Linh ngông đến mức làm bài thơ Tửu đức

tụng ca ngợi cái Đức của rượu, được lưu truyền ở đời, gây ảnh hưởng nhất định. Theo Tấn thư thì Lưu Linh, tự Bá Luân, quá ham mê uống rượu. Một

hôm, vợ đập vỡ vò rượu, khóc bảo : “ Ông uống rượu quá nhiều, đó không

phải là cái đạo nhiếp sinh, phải bỏ bớt đi ”. Lưu Linh nói “ Ta không

thể tự cấm được, phải cầu quỉ thần lên để khấn nguyện, vậy phải đủ rượu

thịt để làm lễ chứ !” Vợ nghe lời làm theo. Lưu Linh bèn qùi xuống khấn

rằng :“ Thiên sinh Lưu Linh, Dĩ tửu vi danh, Nhất ẩm nhất hộc, Ngũ đẩu

giải tinh, Phu nhơn chi ngôn, Thận bất khả thính (Trời sinh ra Lưu Linh, do uống rượu mà nối danh. Mỗi lần uống một hộc. Uống năm đẩu mới giải

tỉnh. Lời của đàn bà nói, Xin cẩn thận đừng nghe ! )

Văn học Trung quốc qua bao thời đại không thiếu thơ văn ca ngợi rượu.

Thậm chí rất nhiều. Thông thường người ta chia ra làm ba cách uông rượu : tục tửu, thường tửu và tiên tửu. Tục tửu là uống đến chỗ phóng đãng bừa bãi, không làm chủ được mình. Thường tửu là uống xong cho sảng khoái,

uống chỉ vì thích uống mà thôi. Tiên tửu là uống rượu như một thứ trợ

hứng để bàn về thi ca, nghệ thuật nhằm di dưỡng tinh thần. Đến Kim Dung

thì chén rượu lại được điểm xuyến thêm một phần ý vị nữa : đó là chén

rượu lãng mạn hào hùng giữa chốn giang hồ. Đối với cuộc sống rong ruỗi

phiêu bạt của khách võ lâm, có thể trong buổi tiễn đưa hoặc buổi trùng

lai thiếu tiếng đàn tiếng hát nhưng chắc chắn trong nỗi buồn li biệt hay trong niềm vui hội ngộ đó luôn luôn có rượu. Chung quanh chén rượu và

ngay trong chén rượu có biết bao nhiêu tâm sự của muôn vạn mãnh đời.

Khắp võ lâm, từ trà đình tửu quán cho đến chốn núi thẳm rừng sâu, hễ nơi đâu có mặt hảo hán giang hồ là y như nơi đó có rượu. Một điều đáng ghi

nhận là trong tác phẩm Kim Dung, hầu như những nhân vật nào đam mê rượu

cũng đều có tâm hồn hào sảng, phóng khoáng. Đó là một Tiêu Phong kiêu

dũng, một Hồng Thất Công cương trực, một Lệnh Hồ Xung khoáng đạt, một

Đan Thanh hào phóng v..v ... Bang chủ Hồng Thất Công do tính ham rượu và nhậu nhẹt nên bị Hoàng Dung dùng mẹo lừa để ông phải truyền tuyệt kĩ

“Hàng long thập bát chưởng” cho Quách Tĩnh. Đoàn Dự khi lang bạt giang

hồ tìm Vương Ngọc Yến, thấy Tiêu Phong ngồi uống rượu trên Tùng hạc lâu

mà sinh cảm mến, cùng nhau uống rượu rồi kết làm huynh đệ. Đó là cách

uống rượu hào sảng của khách anh hùng. Đoàn Dự dùng Thiếu trạch kiếm để

tiết hết rượu ra khỏi người theo đầu ngón tay út mới có thể đối ẩm với

“đại tửu ... lâm cao thủ “ là Tiêu Phong. Đó là cách uống rượu đầy tiểu

xảo mà Đoàn Dự vô tình phát hiện. Và chỉ trong tác phẩm Kim Dung mới có

được “pha” uống rượu thú vị thế kia.

Nếu chén rượu đầy mưu trí của Lệnh Hồ Xung trên Trích Tiên tửu lâu khi

lừa Điền Bá Quang để cứu Nghi Lâm làm người đọc vừa buồn cười vừa thán

phục thì chén rượu thương đau của gã trên đỉnh Hoa Sơn lạnh buốt lại đắm chìm trong nỗi nhớ thương cô tiểu sư muội Nhạc Linh San, làm cho người

đọc ngậm ngùi. Một tên dâm tặc vô hạnh như Điền Bá Quang lại biết lẻn

vào hầm rượu của Trích Tiên tửu lâu đập vỡ hết gần hai trăm vò rượu quí

hiếm trên thế gian, chỉ giữ lại hai vò để mang lên đỉnh Hoa Sơn cùng đối ẩm với Lệnh Hồ Xung, đã làm cho người đọc phát sinh hảo cảm, dù gã đã

bị cả hai phe hắc bạch khinh bỉ là hạng “vô ác bất tác đích dâm tặc” (

tên dâm tặc không có điều ác nào mà không làm ). Thử hỏi trong đời có

mấy ai được uống một chén rượu chí tình đáng cảm động thế kia ? Một chi

tiết nhỏ đó thôi chắc cũng đủ khiến cho tửu đồ khắp thiên hạ cùng nhau

nâng chén rượu tha thứ phần nào tội lỗi cho Điền Bá Quang ! Đâu phải chỉ trong tiếng đàn, tiếng tiêu cao nhã mới có thể tạo nên mối đồng cảm tri âm như Khúc Dương trưởng lão và Lưu Chính Phong, mà một chén rượu đục

trong chốn giang hồ vẫn đủ sức để tạo nên mối tình tri ngộ giữa một

người mang tiếng bại hoại và một môn đồ phe chính giáo. Cái chân tâm

trong chỗ giao tình vẫn luôn luôn nằm bên kia âm thanh cũng như luôn

luôn nằm đằng sau chén rượu ! Rượu hay âm nhạc lúc đó chỉ là phương tiện để con người tìm gặp nhau ở một điểm nào đó trong chổ ý hợp tâm đầu.

Khi Lệnh Hồ Xung tung chén rượu lên trời thành muôn ngàn giọt để cùng

chia xẻ với quần hùng hắc đạo trên đỉnh Ngũ Bá cương, Kim Dung đã cực tả tính hào sảng của một gã tửu đồ giữa niềm thống khoái chân tình với hào kiệt giang hồ. Hình ảnh kiêu hùng của Hướng Vấn Thiên khi bị trói đôi

tay mà vẫn trầm tĩnh ngồi uống rượu trong lương đình giữa vòng vây của

hai phe hắc bạch, đã khiến Lệ