g trọng hay những

du khách nước ngoài giàu có muốn tìm tới một địa điểm nổi tiếng thế giới cho biết.

Tôi muốn thưởng thức smorrebrod như những cô cậu sinh viên Copenhagen buổi sàng

ghé mua bánh ở một tiệm bánh quen bên đường để ăn giữa hai buổi học, như nhân viên

văn phòng buổi trưa rủ nhau ngồi ăn và tán gẫu trong một quán nhỏ, bàn ghế hẹp

và không gian thơm mùi bánh nướng, như các gia đình dân địa phương chủ nhật dẫn

con đi chơi công viên, mua cho mỗi đứa bé một chiếc smorrebrod vừa đi vừa gặm.

Ngon lành smorrebrod Đó là một nhà hàng nhỏ ở khu phố

Chisttianshavn yên tĩnh, thuyền bè đậu im lìm trên những con kênh uốn quanh.

Chúng tôi chọn bàn cạnh bếp, cửa sổ nhìn ra cảng

thuyền buồm và những ngôi nhà cổ xinh đẹp sơn màu pastel (những tone màu nhẹ nhạt,

tựa như phủ phấn của tất cả các loại màu sắc) tươi tắn. Anh phục vụ mang ra một

bảng thực đơn viết tay toàn tiếng Đan Mạch, rồi kiên nhẫn dịch từng món cho

chúng tôi (may mà ở đây chỉ có khoảng mười loại smorrebrod). Thú thật loại nào

nghe cũng làm tôi... ứa nước miếng khi nghe giải thích: Cái này ăn với thịt heo

đút lò, mới vừa làm xong còn nóng, da béo giòn, cái này làm với cá trích ướp

gia vị, giống như lúc trước ngư dân thường ăn, cái này làm với đuôi tôm đỏ hấp

bơ phủ sốt mayonnaise vắt chanh và rau thì là... Sau một hồi lưỡng lự, tôi chọn

món bánh trộn jambon và rau thơm.

Đĩa bánh dọn ra trông thật ngon mắt. Bên trên lớp

bánh nâu là những miếng jambon mỏng lớn bằng bàn tay, thoảng nhẹ mùi khói đậm

đà. Lát thịt mềm mại có khoanh màu hồng nhạt xen khoanh trắng, bọc bên ngoài là

lớp da mỏng vừa dai vừa giòn sần sật ngon miệng, trên rải các thứ rau thơm tôi

chưa thấy lần nào, hương vị thanh thanh. Và đặc biệt hơn cả, trên mặt bánh là một

lớp thạch màu đen trong suốt na ná như sương sáo ở xứ mình xắt quân cờ, không

biết được làm từ nguyên liệu gì mà vị mằn mặn và ngon không thể tả! Cắn một miếng

smorrebrod, vị giác tiếp xúc với lớp bánh lúa mạch dẻo mềm có phết bơ, lớp

jambon mỏng và dai, lớp rau thơm giòn mát rượi để lại vị hơi the the trong cổ họng,

và lớp thạch mặn tan trong miệng một cảm giác lạ rất khó diễn tả. Khi gọi tính tiền

tôi hỏi người phục vụ, anh chàng gãi đầu gãi tai không nghĩ ra từ tiếng Anh của

món đó nên quay qua hỏi những khách ăn bàn bên cạnh. Một phụ nữ trung niên nhiệt

tình cho chúng tôi biết lớp thạch ấy được làm từ gan và mỡ vịt nấu đông, là đặc

sản của xứ này.

Những quán smorredrod ngon ở Copenhagen còn nhiều lắm.

Quán Centrum Smorrebrod gần nhà ga trung tâm không có bàn ăn, những chiếc bánh

phủ tôm sốt và trứng luộc xắt lát, hoặc thịt bò đút lò và hành tây tím xắt mỏng

hoặc những khoanh thịt nguội sami kiểu Ý tròn đỏ au và cà chua bi...dành cho

khách mua mang đi chuẩn bị cuộc hành trình tới những vùng đát khác hay cho

khách vừa mới đến Copenhagen sau chuyến tàu dài. Quán Aamans ở quận Osterbro với

nhiều món smorrebrod khác nhau: xúc xích, thịt lươn xông khói, tôm vùng biển

Baltic, phi lê cá, rau ngâm giấm... tất cả đều được thao tác trước mặt khách.

Ngày cuối cùng ở Đan Mạch, tôi mua để mang theo ăn một

chiếc smorrebrod ở tiệm Frederiksberg. Vì khoái hải sản, tôi chọn chiếc bánh phủ

miếng phi lê cá bọc bột chiên vàng rộm và tôm luộc bóc vỏ cùng rau mùi xanh,

trên phết một lớp sốt mayonnaise dày mà chỉ nhìn thôi đã cảm thấy béo ngậy, giá

33 krone, khoảng 100.000 đồng Việt Nam, rất rẻ so với vật giá Bắc u. Tôi mang hộp

bánh đi trên xe buýt, trên metro, và cả trong thời gian ngồi chờ ở sân bay, quyết

để dành về Anh ăn tối. Nhưng trên máy bay tôi đã không cưỡng lại được tính háu

ăn. Chỉ riêng miếng philê cá khổng lồ tẩm bột chiên giòn rụm cũng đáng 33 krone

rồi, chưa kể những con tôm nhỏ đỏ hồng và sốt mayonnaise được làm riêng tại

quán mà thứ sốt mayonnaise ở các siêu thị chắc chắn không thể nào ngon béo như

vậy được.

Bất chợt tôi nhìn quanh và nhận ra hơi... ác. Hầu

hết hành khách trên chuyến bay của hãng hàng không SAS là người Đan Mạch, và

trong lúc họ cắm cúi nhai những món nhàm chán được phục vụ trên chuyến bay, tôi

lại hí hửng ăn món bánh quốc hồn quốc tuý Đan Mạch ấy ngay trước mặt họ!

Thiên đường berry Tiểu thuyết gia người Mỹ Henry

James có một câu nói nổi tiếng: “Summer afternoon... the two most beautiful

words in the English language” (Chiều hè... đó là hai từ đẹp nhất trong tiếng

Anh).

Quả thật đối với dân phương Tây, đặc biệt là dân Anh

quanh năm “chịu trận” gió rét mưa phùn, những ngày hè ngắn ngủi với mặt trời tỏa

nắng vàng như mật suốt từ sáng sớm tinh mơ đến gần nửa đêm đúng là thiên đường.

Tôi sinh ra và lớn lên ở một nước nhiệt đới, nắng

vàng đối với dân châu u hiếm hoi quí báu nhưng tôi thấy cũng bình thường. Vì vậy

mùa hè đối với tôi là một thiên đường khác, thiên đường berry.

Berry là từ chung chỉ những quả mọng nước như dâu,

mâm xôi, man việt quất... Đến hè, khoảng từ tháng sáu đến đầu tháng chín, berry

chín khắp nơi, trái căng bóng tưởng chừng có thể nứt ra bất cứ lúc nào. Có lẽ

tôi nên bắt đầu từ những trái dâu sương gắn bó với tôi hơn b