g lối nói Hà

Nam, y như người ta cởi bỏ quan phục, mặc quần áo dân thường – “Quẳng

một con chó vào nha môn nuôi mười năm, nó cũng biết mở miệng là chi hồ

giả dã”.

Quả như lời đại nhân, tiểu nhân là con chó của Bộ Hình.

Viên đại nhân cười thoải mái. Cười xong, ngài nói:

- Hay lắm! Dám tự miệt thị là hảo hán! Ông là con chó của Bộ Hình, còn bản quan là con chó của triều đình.

- Tiểu nhân đâu dám so bì với đại nhân… Đại nhân là ngọc Kim Nhưỡng, tiểu nhân là đá củ đậu.

- Triệu Giáp, ông ta đã giúp ta một việc lớn, ta nên cảm ơn ông thế nào đây?

- Tiểu nhân là con chó của nhà nước, đại nhân là lương đống của triều đình, tiểu nhân nên vì đại nhân mà gắng sức.

- Nói vậy cũng đúng. Nhưng ta vẫn phải tặng thưởng cho ông – Viên đại nhân nhìn tùy tùng đứng dưới, bảo:

- Xuất kho một trăm lượng bạc tặng Già Triệu.

Ta quì sụp, dập đầu một cái rõ kêu, nói:

- Aân điển của đại nhân, tiểu nhân đến chết không quên, nhưng bạc thì tiểu nhân không dám nhận.

- Sao? – Viên đại nhân lạnh nhạt – Chê ít hả?

Ta vội dập đầu lia lịa, nói:

- Cả đời tiểu nhân chưa bao giờ một lần được một trăm lượng, tiểu nhân

không dám nhận. Đại nhân cho tiểu nhân được đến Thiên Tân thi hành án

lăng trì, là đẹp mặt cho tiểu nhân lắm lắm ở Bộ Hình. Tiểu nhân nhận số

bạc này sẽ bị giảm thọ.

Viên đại nhân trầm ngâm hồi lâu, nói:

- Già Triệu, làm công việc này uổng cho cái tài của ông quá!

Ta vội vàng dập đầu một cái rõ kêu, nói:

- Bẩm đại nhân, tiểu nhân yêu công việc này. Được đem tài mọn đóng góp

cho triều đình, tiểu nhân cảm thấy thật là tam sinh hữu hạnh!

- Triệu Giáp, bản quan muốn lưu ông ở phòng quân pháp của ta, ông bằng lòng không?

- Đại nhân đã đề cử, tiểu nhân đâu dám không phụ tùng. Nhưng tiểu nhân

làm ở Bộ Hình đã hơn bốn mươi năm, đích thân trảm quyết chín trăm tám

mươi bảy phạm, hỗ trợ thì không kể. Tiểu nhân chịu ơn sâu nhà nước, vốn

nên cung cúc tận tụy, làm cho đến già, đến chết mới phải. Nhưng từ sau

khi hành quyết sáu người trong vụ Đàm Tự Đồng, tiểu nhân mắc chứng cổ

tay đau buốt, khi bệnh phát, không cầm nỗi đũa. tiểu nhân muốn được về

quê dưỡng lão, xin đại nhân nói hộ Bộ Hình ân chuẩn.

Viên đại nhân cười nhạt một tiếng, khiến ta không hiểu ra sao.

- Đại nhân, tiểu nhân thật đáng chết! Tiểu nhân là loại tiện dân, chưa

được liệt vào trong chín hạng người trong xã hội, đi là chó, ở lại cũng

là chó, hoàn toàn không dám phiền đến chư vị đại nhân. Nhưng tiểu nhân

dám mạo muội cho rằng, tiểu nhân là con người hạ tiện, nhưng công việc

mà tiểu nhân theo đuổi không hạ tiện, tiểu nhân tượng trưng cho quyền uy đất nước. Nhà nước có hàng nghìn luật lệnh, nhưng cuối cùng vẫn phải

dựa vào tiểu nhân mà thực thi. Tiểu nhân và đồ đệ, năm không bổng, tháng không lương, để duy trì cuộc sống, chủ yếu bán những thứ thu nhặt từ

người chết cho người ta làm thuốc. Tiểu nhân làm ở Bộ Hình trên bốn mươi năm, không xu để dành. tiểu nhân hy vọng Bộ Hình cấp cho phí bảo hiểm,

để không rơi vào cảnh đầu đường xó chợ. Tiểu nhân mạnh dạn thay mặt anh

em xin được đối xử theo lẽ công bằng, nhà nước nên đưa đao phủ vào biên

chế Bộ Hình, có lương tháng. Tiểu nhân trước hết vì bản thân, lớn hơn là vì mọi người. Tiểu nhân cho rằng, chỉ cần đất nước còn, thì không thể

thiếu nghề đao phủ. Nay đất nước loạn lạc, quan viên phạm tội hàng đàn,

giặc giã nổi như ong, nhà nước cần gấp những đao phủ giỏi. Tiểu nhân

liều chết trân mình, mong đại nhân làm ơn xem xét.

Nói xong, ta

dập đầu đánh cốp một cái, rồi vẫn quì, liếc trộm xem phản ứng của Viên

đại nhân. Ta thấy, Viên đại nhân vê vê hàng ria chữ bát, nét mặt bìnnh

thản, hình như đang suy nghĩ rất lung. Chợt ngài bật cười, nói:

- Già Triệu, ông không những tay nghề giỏi, mà ăn nói cũng giỏi.

- Tiểu nhân đáng chết, tiểu nhân nói toàn sự thật. Tiểu nhân biết đại

nhân nhìn xa trông rộng, khí độ phi phàm, do vậy mới dám mạo muội tâu

lên.

- Triệu Giáp – Chợt Viên đại nhân hạ thấp giọng, vẻ thần bí – Ông có nhận ra ta không?

- Đại nhân phong độ oai nghiêm, đã gặp là không thể quên.

- Ta không nói bây giờ, ta nói là cách đây hai mươi ba năm. Cách đây hai

mươi ba năm, chú họ ta làm Tả Thị Lang Bộ Hình, ta thường đến nha môn

chơi, ngày ấy, ông có gặp ta không?

- Tiểu nhân mắt không tinh,

trí nhớ kém, quả thực nhớ không ra. Nhưng Viên Bảo Hoàn đại nhân thì

nhớ. Viên đại nhân hồi nhậm chức ở Bộ Hình, tiểu nhân từng chịu ơn

ngài…

Thực ra, làm sao ta không nhận ra tôn dung của ngài? Khi

đó, Viên đại nhân là một thiếu niên ngỗ ngược. Ông chú ngài rất muốn

ngài học hành đỗ đạt thành danh. Nhưng ngài không thích học. Rỗi một cái là ngài mò đến Đông Khoái Viện chơi với bọn tiểu nhân. Ngài thuộc lòng

qui củ của đao phủ. Ngài đã từng giấu ông chú thuyết phục được Già Dư,

lén thay quần áo đao phủ, bôi máu gà lên khuôn mặt tròn vành vạnh của

ngài, theo bọn tiểu nhân đến Thái Thị Khẩu thi hành án, chém đầu một tên phạm dám săn thỏ ở khu lăng mộ Hoàng gia, kinh động nơi yên nghỉ của

các tiên đế. Khi thi hành án, tiểu nhân kéo ngược bím tóc tên phạm để cổ hắ