được. Tiền đại nhân chỉ cầm đũa chọc một cái vào cuống là nó nở bung

như một đóa hoa sen trắng, xòe ra mấy chục cánh hoa, trên mỗi cánh hoa

đều gắn một hạt trân châu lấp lánh.

Rất nhanh, mọi người đều

biết, quan huyện mới đến là cháu rể Tăng Quốc Phiên. Ông tướng mạo đàng

hoàng, bộ râu đẹp như râu Quan Vân Trường. Quan huyện không những đẹp

một cách oai vệ, mà còn hai bằng tiến sĩ, là môn sinh của Hoàng thượng.

Tài hoa rất mực, xuất khẩu thành chương. Rượu uống nghìn chung chưa say, say rồi phong độ như lúc tỉnh, với ông, rượu chỉ như gió lây cây Ngọc,

như mưa bụi núi Xuân! Bà Huyện đúng là con nhà khuê các, chẳng những vào hàng quốc sắc, mà còn hiền thực nhu mì. Sự có mặt của quan ông quan bà

là hồng phúc của nhân dân huyện Cao Mật.

Vùng Đông Bắc huyện Cao Mật có một người râu đẹp, họ Tôn, tên Bính, là ông bầu của gánh hát Miêu Xoang.

Miêu Xoang là một loại hình kịch xuất xứ từ vùng Đông Bắc Cao Mật, làn điệu

du dương, diễn xuất độc đáo, mang đậm màu sắc thần bí, là hóa thân cuộc

sống tinh thần của người dân vùng Đông Bắc Cao Mật. Tôn Bính là người kế thừa và cải cách kịch Miêu Xoang, có uy tín rất cao trong những người

làm nghề. Khi biểu diễn ông không cần râu giả vì râu của ông đẹp hơn

nhiều. Và cũng vì thế mà sinh chuyện. Cụ Lưu, tài chủ trong thôn ăn mừng sinh cháu ngoại, cỗ bày linh đình. Tôn Bính đến dự, ngồi cùng mâm với

Lý Vũ, một nha dịch trên huyện. Trong khi ăn, Lý Vũ cậy mình là người

nhà nước, ngồi ghế cao nhất. Lão khoác lác về quan huyện, từ ngôn luận

đến cử chỉ, từ sở thích đến thị hiếu, cuối cùng, rôm rả nhất là chuyện

về bộ râu của ông lớn.

Lý Vũ tuy đã nghỉ hưu ở nhà, nhưng vẫn mặc quần áo công sai, chỉ thiếu mỗi cái côn thủy hỏa. Lão hoa chân múa tay, thiên hô bát sát, khiến các vị nhà quê ngồi cùng mâm cứ ngồi ngây ra,

quên cả uống rượu, dỏng tai lên nghe lão ba hoa, trố mắt ra nhìn nước

bọt lão. Tôn Bính đã từng đi đây đi đó, hiểu rộng biết nhiều, nếu không

có sự hiển diện của Lý Vũ, thì ông là nhân vật trung tâm… Nhưng mọi

người quên bẵng ông, vì có mặt Lý Vũ, người mà sớm tối bên cạnh quan tri huyện. Ông uống một mình hết chén này đến chén khác, tỏ ý khinh miệt

tên tay sai bằng những cái lườm và khịt mũi. Nhưng vẫn không ai chú ý

đến ông, Lý Vũ không coi có ông trước mặt, thao thao bất tuyệt về bộ râu của quan lớn.

… Râu người thường, rậm nhất cũng chỉ một ngàn tám trăm sợi, nhưng râu của ông lớn, các vị đoán xem có bao nhiêu sợi? Hà

hà, không đoán nổi đâu! Tháng trước ta cùng ông lớn xuống xã thị sát dân tình, có nói chuyện phiếm với ông lớn. Ông lớn hỏi ta:

- Tiểu Lý, đoán xem râu ta có bao nhiêu sợi?

Ta nói, bẩm quan lớn tiểu nhân không đoán được. Ông lớn nói, chú không

đoán nổi đâu, nói thực để chú biết râu của bản quan tổng cộng chín nghìn chín trăm chín mươi chín sợi! Thiếu một sợi đầy một vạn. Đây là phu

nhân đếm hộ bản quan. Ta hỏi ông lớn râu rậm như thế làm sao đếm được?

Ông lớn nói, phu nhân là người cẩn thận, thông minh hơn người, cứ đếm

được một trăm sợi, thì bà ấy lấy chỉ tơ buộc lại thành một túm, rồi đếm

tiếp, không để sót sợi nào. Ta nói, bẩm ông lớn, mọc thêm một sợi nữa

thì tròn một vạn! Ông lớn nói, Tiểu Lý, chuyện này thì chú không hiểu,

mọi việc trên đời, tối kỵ là quá tròn trĩnh, thập toàn thập mĩ. Chú xem

vầng trăng trên trời ấy, hễ tròn là phải khuyết; quả trên cây hễ chín là phải rụng. Mọi việc phải hơi khiếm khuyết một tí mới có thể tồn tại lâu bền. Chín nghìn chín trăm chín mươi chín là con số cát tường nhất trong thiên hạ, cũng là con số lớn nhất. Là dân, là bề tôi, đừng bao giờ nghĩ đến chữ vạn, điều bí ẩn này, chú phải cố công mà tìm hiểu. Những lời

của ông lớn huyền diệu vô cùng, đến tận bây giờ ta vẫn chưa hiểu. Sau đó ông lớn bảo ta, Tiểu Lý, râu ta có bao nhiêu sợi chỉ có ba người biết,

chú là một, một người là ta, một người nữa là phu nhân của ta. Chú phải

kín mồm kín miệng, số sợi râu một khi tiết lộ ra ngoài, tai họa sẽ vô

cùng, thậm chí còn gây ra đại họa!

Lý Vũ nâng chén rượu tợp một

ngụm, cầm đũa gẩy gẩy đĩa thức ăn, luôn miệng “chậc chậc”, rõ ràng là

chê món ăn thô thiển. Cuối cùng lão gắp một cái giá đậu, đưa lên miệng

nhấm nhấm bằng hai răng cửa, chẳng khác con chuột mài răng khi bụng đã

no. con trai cụ Lưu – chính là cái vị sinh được quý tử, bê một đĩa thịt

thủ nóng hổi chạy tới, đặt ngay trước mặt Lý Vũ, dùng bàn tay lấm lem

đầu mỡ lau mồ hôi trên mặt, vẻ áy náy:

- Thưa bác, nhà quê chúng cháu chẳng có món gì ngon, mong bác chiếu cố.

Lý Vũ nhổ cái giá đỗ xuống đất rồi đặt đôi đũa xuống bàn đánh cạch một cái, không bằng lòng nhưng làm ra vẻ khoan dung, nói:

- Chú Lưu này, chỗ này thì chú không đúng rồi! Chú cho rằng ta vì ăn mà

đến đây phải không? Ta định ăn gì thì vào bất cứ nhà hàng nào, vừa ngồi

xuống không cần mở miệng gọi, là hải sâm bào ngư móng lạc đà bàn chân

gấu, đầu khỉ yến sào… bát nọ tiếp bát kia bê đến trước mặt. Aên một,

thưởng thức hai, mắt nhìn ba, như thế mới gọi là yến tiệc! Nhà chú thì

có gì đáng kể? Hai đĩa đậu xanh sống dở chín dở, một dĩa thịt lợn nửa ôi nửa k