cũng thấy, nhưng khóc vì những điều không – phải – thất – tình
thì không phải ai cũng biết. Bởi những lúc như vậy, thằng con trai sẽ
tìm một chỗ riêng tư nhất và khóc một mình.

Tôi chưa bao giờ nghĩ thằng Choác sẽ có ngày khóc lóc. Thật! Mới tưởng
tượng ra thôi đã thấy hài hước. Nó ra trường với tấm bằng khá, bố mẹ có
điều kiện xin cho nó một chỗ làm tốt, đỡ phải nhọc nhằn như tôi. Nhưng
sau bốn tháng rồi nửa năm, khi tôi đang bạc mặt ngoài đường đi phát tờ
rơi, nó vẫn ngồi nhà. Cho đến hôm uống rượu ở nhà thằng Xoạch, không
biết vì rượu ngon hay vì quá nhiều tâm sự, nó khóc như mưa trút. Vặt
Cọng Lông! – Tôi và thằng Xoạch ngớ mặt ra nhìn nó và hỏi tại sao, nó
mới bắt đầu kể:

-Ông bà già tao lúc bảo vào chỗ này, lúc bảo vào chỗ kia. Tao không biết đằng nào mà lần! Tao đi nộp hồ sơ chỗ khác thì chửi tao ngu, bảo mấy
chỗ ấy không ổn định! Mà lần nào về nhà, ông bà già cũng chửi, bảo con
người ta thế nọ con người ta thế kia. Mày không biết đâu, nửa năm rồi,
ngày nào tao cũng bị ăn chửi. Tháng ba mươi ngày chửi cả ba mươi ngày,
tao chịu thế nào được?! Mà mấy chỗ ông bà già xin có phải dễ đâu? Con
cháu người ta nó vào hết rồi, chen chân không được, lại quay ra chửi tao học ngu nên không có bằng giỏi, không xin được chỗ tốt! Thế cái ĐM tao
đang làm gì đây hả?

Lời nói của nó dĩ nhiên không nắn nót như thế và tôi đã giản lược hoặc
thay đổi vô số lời lẽ chửi tục. Nhưng tổng quan là vậy, tuổi 23 của
thằng Choác không hề dễ chịu. Nó chưa thoát khỏi vũng bùn thất nghiệp,
thậm chí còn bị kéo xuống sâu hơn vì gia đình.

Thằng Xoạch cũng lâm vào vấn đề tương tự. Nó tốt nghiệp nhưng không muốn theo ngành học mà đi theo nghề nhiếp ảnh. Nó mất rất nhiều thời gian để thuyết phục gia đình cho nó sống với cái nghề mà nó chọn. Nó biết những khó khăn mà mình sẽ trải qua, biết những rủi ro sẽ gặp phải. Nó vạch ra kế hoạch làm việc hẳn hoi và cố gắng làm theo. Nhưng kế hoạch tốt không có nghĩa là mọi thứ đều ổn. Luôn có những vấn đề phát sinh và thằng
Xoạch không thể xử lý hết. Nó không sụt sùi như thằng Choác, nhưng những lúc ngà ngà say, nó lại tỏ ra buồn đời:

-Tao đếch biết thế nào nữa. Giờ đi chụp với làm thêm cũng chưa đủ ăn,
mấy năm tới không biết thế nào… Có khi tao vào trong nam, làm ăn ngoài
này với mấy thằng khách đòi hỏi rõ nhiều! Hậy! Đập Muỗi, nó muốn bộ ảnh
lung linh như người mẫu mà diễn thì cứng đơ như ma nơ canh, bố tao cũng
chẳng chụp lung linh được!

Nghề của thằng Xoạch tiếng thì sang chứ để sống với nghề không phải
chuyện dễ. Tuổi 23 của nó chưa bao giờ ngừng hỏi về tương lai, về bản
thân mình.

Đó thực sự là quãng thời gian khó khăn.

Đi làm hơn nửa năm, tôi đã có nguồn khách hàng ổn định hơn, quen việc
hơn. Nhưng điều đó không làm tôi vui. Tôi biết rằng đây không phải con
người mình. Giấy, bút vẽ, màu và tưởng tượng – đó mới là tôi, là con
người tôi muốn sống. Phiền rằng tôi không đủ can đảm làm vậy. Hàng đống
thứ xung quanh khiến tôi chùn bước. Và tôi sẽ mãi mãi là thằng hèn nhát
như thế nếu không xảy ra một biến cố. Biến cố ấy xuất phát từ một câu
chuyện buồn.

Đợt tôi đi làm cũng là lúc ông cụ nghỉ hưu. Đối với tôi, bố nghỉ hưu hay không cũng thế vì tôi không quan tâm ổng. Quá nhiều chuyện trong quá
khứ đã khiến tôi và bố không hợp nhau. Chúng không phải những chuyện vui vẻ, tôi cũng không muốn kể vì nó hết sức riêng tư. Mỗi nhà mỗi cảnh,
mỗi gia đình có sự mâu thuẫn mà chỉ người trong gia đình mới hiểu. Nhưng đại khái là vậy. Nói một cách thật lòng, ở thời điểm ấy, tình cảm của
tôi đối với ông cũng chẳng hơn gì tình cảm mà tôi dành cho ông hàng xóm
là mấy.

Tôi vô tâm và không để ý rằng ông cụ đang mắc một chứng bệnh tâm lý. Bao nhiêu năm làm việc, giờ tự dưng nghỉ, bố đâm ra khó tính hơn cả những
ông già bảy mươi tuổi. Ông cục cằn và luôn miệng chửi bới, khi chửi bữa
cơm không ngon, khi chửi thằng con đi làm về muộn. Dường như trong mắt
ông, mọi thứ đều ngứa mắt. Ban đầu, tôi chỉ im ỉm cho qua, coi như không nghe thấy. Nhưng sự ức chế trong tôi càng tăng cao khi ông chửi tôi học hành như hạch, thi vào trường đại học dở như hạch và kiếm được một việc như hạch nốt. Không vấn đề! – Tôi tự nhủ, bởi vốn dĩ tôi lớn lên trong
sự mắng nhiếc và bị so sánh với con nhà người ta. Song sự việc bắt đầu
ngoài tầm kiểm soát khi bố chửi đam mê vẽ vời của tôi. Ổng so sánh tranh của tôi với giấy vụn, ổng chửi luôn cả bức tranh mà tôi đạt giải 4
triệu – mà chính ổng đã trưng thu 4 triệu đó để mua tivi mới, trong khi
tôi đang muốn đầu tư thiết bị vẽ.

-Mày vẽ toàn những thứ mà không ai xem được. Tỉnh lại đi con ạ! Mày đâm
đầu vào vẽ vời nên giờ chỉ là thằng mạt hạng trong xã hội. Con nhà người ta mua xe mua nhà cho bố mẹ, còn mày chỉ vác cái mồm về đây để tao
nuôi! Vẽ vời gì cái loại mày? Bôi bôi bẩn bẩn tí màu rồi gọi là tranh ấy hả? Tranh người ta bán mấy trăm nghìn đô, tranh mày có chó nó thèm xem!

Tôi nghỉ vẽ, nhưng không có nghĩa ai đó được phép chửi vào những thứ tôi từng vẽ ra, kể cả đó là bố. Sự ức chế, sự că