
uôn mang máy theo
để chụp. Nhiều hôm, giữa giờ giải lao, anh chia sẻ cho chúng tôi những
bức ảnh chụp hồ Hoàn Kiếm buổi sáng sớm. Những bức ảnh của anh rất đẹp,
như thể ảnh của dân chụp chuyên nghiệp. Tôi nói:
-Anh chụp đẹp thế? Anh được học chụp ảnh à?
-Không, chẳng ai dạy cả! – Anh cười – Ngày trước, chú mình làm thợ chụp ảnh ở bãi biển, mình thích rồi mê luôn!
-Anh đi làm thế mà vẫn thích chụp ảnh sao?
-Ừ, sở thích mà! Có cái sở thích cũng hay, làm mình không thấy cuộc sống buồn chán.
-Vậy sao anh không theo nghề chụp ảnh luôn? – Tôi hỏi.
Anh không nói gì, chỉ cười. Châu nghe thế bèn lanh chanh:
-Ở đây có người biết vẽ mà không theo nghề vẽ anh ạ!
Tôi vội thúc vào chân cô bé. Em quay lại vặc tôi sao thúc vào chân em
rồi hai đứa cãi nhau chí chóe. Thấy vậy, anh Thảo chỉ cười chứ không hỏi gì thêm. Sáng hôm sau, tôi phàn nàn với Châu:
-Tôi đã bảo là không nói chuyện vẽ vời rồi cơ mà? Sao cô lại kể cho anh Thảo?
-Thì tớ đã nói gì đâu? Mà thôi, ăn kẹo không?
Em chìa ra đống kẹo mút nhằm lấp liếm “tội lỗi” của mình. Tôi chỉ biết
cười và bỏ qua cho em. Nếu một ngày kia, Châu làm đại sứ hòa bình hòa
giải chiến tranh giữa các nước bằng kẹo mút, tôi cũng không lấy làm lạ.
Nói về chuyện học hành, Châu học nặng hơn tôi nhiều vì em thi hai khối hoàn toàn khác nhau.
Người ta thường thi khối A và B hoặc A và D chứ hiếm trường hợp thi B và C. Châu là kiểu đặc biệt như thế. Ngày nào em cũng học thêm, kể cả thứ
bảy lẫn chủ nhật. Thi thoảng tôi lại nghe em kêu ca buồn ngủ hoặc mệt
mỏi, nhưng chưa bao giờ em chán ghét hay từ bỏ việc học. Chẳng hề giống
cách đây mấy tháng, em còn khóc và phản kháng quyết định hướng nghiệp
của bố mẹ. Và đến lượt tôi tự hỏi rằng liệu ước mơ vẽ của em còn không?
Khi tôi hỏi câu này, em bĩu môi cùng cái lườm rách mắt:
-Sao bảo không nói chuyện vẽ vời nữa? Ứ trả lời đấy!
Tôi tỏ ra hối lỗi, đồng thời năn nỉ gãy lưỡi, em mới tươi cười trả lời:
-Tớ vẫn muốn vẽ, nhưng giờ lỡ cỡ vậy rồi thì đành cố gắng chứ biết làm sao? Chẳng lẽ buông xuôi à?
-Nhưng cô đâu thích sư phạm với báo chí, đúng không? Thằng Choác không thích ngành tài chính nên tính bỏ thi đấy!
-Tớ không giống Choác được! – Em lắc đầu – Con gái không có nhiều lựa chọn. Bố mẹ đã thế rồi thì tớ phải cố gắng hơn nữa thôi.
-Vậy là cô chịu thua ông bà già?
-Không hẳn thế! Tớ nghĩ có thể tìm được niềm vui trong điều mình không thích thì sao?
-Làm gì có chuyện đó!
Châu cười:
-Chắc chắn là có! Thế Tùng thì sao? Định bỏ học để vẽ à?
Tôi chối bay chối biến:
-Khồng, khồng, tôi không điên!
Hôm ấy, tôi nghĩ khá nhiều về câu nói của Châu. Cái gì mà thấy niềm vui
trong những điều mình không thích? Tôi không tin. Tôi nghĩ đó chỉ là
cách mà Châu che đi nỗi đau không được vẽ. Điều mình không thích là điều khiến mình buồn, mà trong chuyện buồn đào đâu ra niềm vui? Có khác
chăng là con gái biết thỏa thuận cuộc sống nhanh hơn con trai thôi. Có
lẽ Châu đã gạt bỏ những ước mơ và tiếp tục sống như một con người bình
thường.
Một ngày nọ, dịp gần Tết, sau buổi học thêm Hóa, tôi chào anh Thảo rồi
ra về. Nhưng tôi thấy anh loay hoay mãi, một lúc sau mới phát hiện ra
chìa khóa của anh đã gãy, phần gãy nằm trong ổ khóa. Anh cười mếu với
tôi:
-Sắp Tết mà đen đủi quá! Em biết ở đây có hàng sửa xe nào không?
Và thế là hai anh em lóc cóc dắt xe đi gần một cây số mới có hàng sửa xe máy. Trong lúc đợi người ta sửa, anh lôi máy ảnh ra và cẩn thận lau
chùi nó bằng miếng vải sạch. Trông anh tỉ mẩn lau chùi và nâng niu chiếc máy như thể nó là vật báu, cũng như cái cách mà tôi ngắm nghía bức
tranh của mình sau khi vẽ xong. Cảm thấy kỳ lạ, tôi bèn hỏi anh:
-Sao anh đi làm rồi mà vẫn thích chụp ảnh?
-Nó là sở thích đó em! – Anh cười – Mình cần có niềm vui sau ngày làm việc chứ? Không có cái gì để làm, em sẽ chán đời ngay!
-Thế ngày trước anh làm nghề chụp ảnh có phải hơn không?
Anh Thảo ngước mắt ngẫm lại chuyện ngày xưa. Rồi anh nói:
-Ngày xưa mình không có điều kiện giống các cậu bây giờ. Từ cấp một tới
cấp ba biết cái máy ảnh mô tê thế nào đâu? Nhưng nếu mình tiếp xúc với
máy ảnh sớm, chưa chắc mình đã theo nó mà vẫn chọn nghề giáo viên. Mình
vẫn cần nghề để kiếm sống chứ! Nếu có thể biến sở thích hoặc đam mê
thành nghề thì tốt, nhưng trong trường hợp của anh, anh cần nghề nghiệp
trước đã. Với cả các cụ nhà mình cũng chẳng cho mình theo nghề nhiếp ảnh đâu! Hề hề!
Tôi lắc đầu chán nản. Vậy là anh Thảo giống Châu, nếu cho anh lựa chọn
lại, anh cũng không dám trái ý bố mẹ. Tôi cảm thấy cuộc sống đang bị bóp nghẹt trước những luân lý và định kiến truyền thống. Thấy tôi dài mặt
như cái bơm, anh Thảo cười:
-Cuộc sống có nhiều điều không vừa ý mình mà em, chẳng có gì theo ý mình đâu! Đôi lúc mình phải chấp nhận thôi.
-Thế gọi là cam chịu hả anh?