g khán hồ đầu.
Hà nhật cánh trùng du?
(Giang Nam nhớ, nhớ nhất chính là Hàng Châu. Chùa núi dưới trăng tìm quế tử,
quận đình trên gối ngắm trào đầu. Nào dịp lại trùng du?[8'>)
[8'> Bạch Cư Dị, tác phẩm “Ức Giang Nam” (Nhớ Giang Nam), dịch thơ Nguyễn Chí Viễn.
Gió mát kinh động ánh trăng, lá đỏ nhuộm rực non xanh. Tiếng chuông bay
bổng chốn xa đang chầm chậm vọng lại sơn tự, hoa quế bóng hương lững lờ
đậu trên con đường đá xanh rêu. Những hành lang vẽ tranh sơn thủy màu
sắc ngập ánh hoàng hôn, để lại một khung nên thơ khó tả thành lời cho
Tây Hồ.
Những cụ già đang thưởng ngoạn phong cảnh trước gió dưới
ánh chiều tà hắt xiên, cạnh mình đeo một bầu rượu hoa quế hoa thơm nồng, nhàn tản, điềm tĩnh, cái họ theo đuổi là một cảnh ý không sơn không
thủy. Những du khách đang chèo thuyền trên mặt hồ trong đêm trăng soi
sương giăng đó, trong tay nâng một ly trà Long Tỉnh Tây Hồ, tao nhã tự
tại, cái họ đang thưởng thức chính là một chén nhân sinh ý vị sâu xa.
Trên mặt hồ in bóng những ngọn đèn lung linh của thành thị, khoảng trời đầy
sắc màu lấp lánh đó tô điểm cho suy nghĩ của người đời nay. Trên Tây Hồ
trăng sáng treo cao, sóng nước lấp loáng, những nhân vật trong những câu chuyện đang chảy qua vẫn rõ rệt như xưa.
“Dục tương thử ý bằng
hồi trác, báo dữ Tây Hồ phong nguyệt tri.” (Muốn mang tình ý quay về, để cho trăng gió Tây Hồ cùng hay) Bóng dáng thanh tú gầy guộc ấy, là Bạch
Cư Dị chán nản tha phương chăng? Từ khi nào ông đã coi thường danh lợi,
gửi tình vào sắc nước non sông, lưu tình vào họa cảnh khói sóng, làm một nhã khách tìm gió câu trăng, tung tích tựa mây trắng? Có lẽ chỉ có non
nước Tây Hồ mới có thể hiểu được phong sương nửa đời của ông.
Tiết trời lạnh lẽo, ngôn ngữ cũng mất đi màu sắc. Năm tháng tịch liêu, núi
sông cũng quên mất hẹn thề. Còn trăng thu Tây Hồ, lại chọn lựa lặng im.
(4) Tuyết lạnh vườn mai
Chúng phương dao lạc độc huyên nghiên, chiếm tận phong tình hướng tiểu viên.
Sơ ảnh hoành tà thủy thanh thiển, ám hương phù động nguyệt hoàng hôn.
(Chúng hoa rụng hết chỉ mai còn, độc chiếm khu vườn một mảnh con. Thưa bóng
đâm nghiêng lan mặt nước, thoảng hương tỏa xuống động hoàng hôn)
(Tống, Lâm Bô, “Sơn viên tiểu mai”, dịch thơ Điệp Luyến Hoa[9'>)
[9'> Bản dịch thơ trích từ thivien.net.
Những đóa hoa tuyết dày, nhẹ rơi khắp trên mặt hồ phẳng như gương chớp mắt đã tan đi trong nước, tan thành nước lạnh trong suốt của hồ Tây Tử, thấm
đẫm tâm tư nhạy cảm của thi nhân, trở thành cảnh thơ hồn hoa “sơ ảnh
hoành tà thủy thanh thiển, á hương phù động nguyệt hoàng hôn.”
Tuyết trắng trong veo bên hồ, lấp lóa như in bóng bầu trời điểm xuyết những
vì sao nhấp nháy. Nơi ánh sáng, nước hồ và bầu trời giao nhau, nhụy hoa
trắng tinh từng bung nở trên tuyết, dùng hương thơm mát lành tấu lên một khúc từ phong nhã thiên cổ.
Gió cũng có hình bóng, nó đi qua
xuân thu Tây Hồ, trong hoàng hôn vắng lặng, với ráng chiều rực rỡ mà rõ
nét. Hoa mai mỏng mảnh mà lạnh lẽo, cô độc gối đầu lên ánh trăng. Điệu
sáo dặt dìu say đắm lòng người tách ra khỏi sự vắng lặng của đêm đông,
cuốn theo hương thơm thoang thoảng, tinh tế của hoa mai. Trong đình
Phóng Hạc còn có một thi nhân hao gầy, trong những tháng ngày nhàn nhã
coi mai là vợ, coi hạc là con, lặng lẽ giữ chút yên tĩnh của tâm hồn
này[10'>. Giống như ánh trăng chờ đợi ở Tây Hồ, ngàn năm trôi qua, trầm
lặng tựa nước, nhưng lại lưu chuyển cả sóng biếc âm trong chẳng đổi
thay.
[10'> Lâm Bô thích mai và hạc, lấy mai làm vợ, lấy hạc làm con.
Bên đê tuyết bờ liễu đó, là ai say mê thi phong từ vận, giãi bày cảm hứng
hiện thời, tìm tìm kiếm kiếm ở Tây Hồ cổ kính, lại đi đi dừng dừng giữa
đô thị phồn hoa tựa gấm.
Thư văn hết mà lòng chưa dứt, đàn băng
đứt mà âm còn vương. Hôm qua, đã cùng với sóng hồ in bóng ráng chiều,
say ngủ thành một đóa sen rẽ ánh trăng loang loáng như nhảy múa. Tây Hồ
sóng biếc lăn tăn của ngày hôm nay, tựa như điệu sáo xưa đã chìm đắm cả
ngàn năm. Rất nhiều ký ức xưa cũ nào giữ lại được, chiếc thuyền con
buông trôi dưới gốc liễu rủ đã chèo qua cả đời người sáng rõ, trong vắt, nhàn nhạt.
Đi xa rồi vẫn sẽ về gần, đợi chờ không còn kéo dài.
Quẩn quanh trong giấc mộng bốn mùa uyển chuyển của Tây Hồ, trong mộng,
vẫn còn Giang Nam xóa chẳng tan, chẳng hết.
Thái Hồ mây khói
(1)
Vội vàng đến với mưa khói Thái Hồ như thể vội vàng đến với một cuộc hẹn đã
có từ kiếp trước. Hẹn ước này, ngàn cánh buồm trôi qua, khiến tôi đã dạo đủ ba kiếp ba đời trong nhân gian mênh mông, mới đến được góc nhỏ chứa
đầy mây khói đó. Chỉ đến lúc mưa rơi, tại điểm dừng của sinh mệnh mới
xuất hiện sự khởi đầu của nỗi cô đơn tịch mịch.
Người nói, non
nước luôn ở trong tim ta, chỉ cần chảy qua dòng sông thời gian là có thể tìm đến nơi mơ ước. Tôi từ nơi xa xôi cách biệt thế gian, giẫm lên
những đường hoa văn đậm nhạt của vận mệnh, nhưng vẫn không đi thoát khỏi một đoạn tháng năm trưởng thành.
